مدل‌سازی اطلاعاتی ساختمان

BIM چیست

BIM (با تلفظ صحیح بیم)، مخفف عبارت Building Information Modelling، به معنای مدل‌سازی اطلاعاتی ساختمان و معرف یک فرایند مبتنی بر مدل سه بعدی هوشمند است که امروزه به صورت گسترده‌ای توسط فعالین صنعت ساخت‌وساز به ویژه در بخش‌های (architecture, engineering, construction) AEC مورد استفاده است. این روش در مراحل برنامه‌ریزی، طراحی، ساخت‌وساز و مدیریت ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها، ابزار و دیدگاه‌های موثری در اختیار کاربر می‌گذارد.

کد خبر: 980210007 تاریخ انتشار: سه شنبه ۱۰ اردیبهشت ۹۸ - ۴:۳۴ ب.ظ

BIM چیست

مفهوم “مدل ساختمان” در دهه‌ی ۷۰ شکل گرفت. با این حال اصطلاح “مدل اطلاعاتی ساختمان” از سال ۲۰۰۲ و به کمک استانداردسازی طراحی، توسط سازمان‌های صنعتی در سراسر جهان و همچنین توسعه‌ی بیشتر ابزارهای طراحی رایج شد و به تدریج تکنولوژی، BIM و جهت AEC را تغییر داد. تا آن جا که امروزه دیگر به ارائه‌ی دیجیتالی ویژگی‌های عملکردی و فیزیکی ساختمان محدود نمی‌شود بلکه بسیار فراتر از آن عمل می‌کند.
در حال حاضر ابزارهای BIM توسط دولت‌ها، شرکت‌ها و متخصصان AEC به منظور طراحی، نقشه‌کشی، ساخت، اجرا و مدیریت زیرساخت‌های مختلف از جمله جاده‌ها، پل‌ها، خدمات ارتباطاتی، نیروگاه‌های برق و تاسیسات آب و گاز استفاده می‌شود. نرم‌افزارهای BIM تقریبا برای هر پروژه‌ی ساختمان و مهندسی و نه فقط برای طراحی اولیه‌، بلکه در هر مرحله از ساخت تا تکمیل آن، مورد استفاده هستند؛ حتی در فاز تخریب ساختمان نیز برای به حداقل رساندن خطرات و اطمینان از اجرای درست پروسه به کار گرفته می‌شوند. به عبارت دیگر،BIM اکنون یک راه حل همه جانبه است که پروژه را از ابتدا تا انتها پوشش می‌دهد. از آن جایی که تمرکز BIM بر مدیریت هدفمند اطلاعات پروژه‌هاست و مدل‌سازی سه بعدی تنها رسالت آن نیست؛ لذا از آن به عنوان ساختاردهی اطلاعات نیز یاد می‌شود.

منابع آزمون نظام مهندسی عمران پایه ۳
آزمون نظام مهندسی عمران ۹۸

با پیشرفت تکنولوژی، از اوایل سال ۲۰۰۰، استفاده از راه‌حل‌های نرم‌افزاری برای مدل‌سازی اطلاعاتی ساختمان مطرح شد و به سرعت در دنیا گسترش یافت؛ تا آن جا که در سال ۲۰۰۷، با توجه به مزایای چشمگیر این متدولوژی، به کارگیری آن در پروژه‌های عمومی آمریکا و به تبع در بسیاری از کشورهای دیگر جهان اجباری شد. هرچند نزدیک به دو دهه از مطرح شدن ابزار BIM در سطح جهانی می‌گذرد، استفاده از آن در ایران چندان فراگیر نیست. اما در اواخر سال ۹۵، معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در خصوص لزوم اجرای BIM در پروژه‌های عمومی و نزدیک‌کردن ساختمان‌های ایران به استاداردهای جهانی اظهارات و اقداماتی را مطرح کرده است که امید می‌رود باعث بهبود این روند باشد.

عملکرد سیستم‌های BIM فراتر از یک طراحی مبتنی بر کامپیوتر (CAD) است. هنگامی که از ویژگی‌های آن به درستی استفاده شود، فرصت‌های زیادی را برای تشخیص مسائل و مشکلات احتمالی (قبل از آن که در ساخت‌وساز واقعی مشکل ایجاد کنند) ارائه می‌دهد و از هدر رفت زمان و هزینه جلوگیری می‌کند. بدون کمک آن، پروژه‌ی شما در معرض نادیده گرفتن لغزش‌ها و خطاهای قابل اجتناب و همینطور صرف هزینه‌ی بیشتر است.





BIM چیست

اگر شما یک پیمانکار پروژه یا یک سهامدار باشید، می‌توانید از BIM در هنگام ایجاد اختلافات برای مقایسه‌کردن سازه‌ی تکمیل شده با مشخصات مورد نظر مالک استفاده کنید. مدل BIM می‌تواند به عنوان مدرک برای هر یک از طرفین عمل کند و ابزاری ارزشمند برای جلوگیری از ایجاد دادرسی‌های طولانی و قراردادهای پرهزینه باشد.

مهمترین ویژگی این سیستم آن است که پروژه‌های ساخت‌وساز سریع‌تر و البته با کیفیت بالاتر انجام می‌شوند. مهندسان و معماران قادرند از الگوریتم‌های BIM برای رسیدن به منفعت حداکثری استفاده کنند و ایده‌ای جامع از نتیجه‌ی انتخاب طراحی خود داشته باشند. همچنین با استفاده از این دانش می‌توانند مواد مورد نیاز یا مراحل نصب و راه‌اندازی را به طور موثر متناسب کرده و در نتیجه کیفیت ساختمان نهایی را به حداکثر برسانند.

از دیگر مزایای BIM می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: