جریان نشتی و روش مقابله با آن
حفاظت جان افراد در برابر برق گرفتگی، اهمیت زیادی دارد و برای محافظت از خطرات جریان نشتی، از کلید های حفاظت از خطر برق گرفتگی که محافظ جان نامیده میشود، استفاده می نمایند. این کلید ها با توجه به حساسیت آنها به 2 نوع خانگی و صنعتی تقسیم بندی می گردند. وظیفه اصلی کلید محافظ جان، حفاظت افراد در برابر تماس مستقیم و یا غیر مستیم برق است و از دیگر وظایف آن میتوان به جلوگیری از نشتی جریان برای حفاظت از دستگاهها و تجهیزات صنعتی اشاره نمود.
حفاظت جان افراد در برابر برق گرفتگی، اهمیت زیادی دارد و برای محافظت از خطرات جریان نشتی، از کلید های حفاظت از خطر برق گرفتگی که محافظ جان نامیده میشود، استفاده می نمایند. این کلید ها با توجه به حساسیت آنها به ۲ نوع خانگی و صنعتی تقسیم بندی می گردند. وظیفه اصلی کلید محافظ جان، حفاظت افراد در برابر تماس مستقیم و یا غیر مستیم برق است و از دیگر وظایف آن میتوان به جلوگیری از نشتی جریان برای حفاظت از دستگاهها و تجهیزات صنعتی اشاره نمود.
جریان نشتی و روش مقابله با آن
در کلید های محافظ جان در صورتیکه حساسیت آنها تا سی میلی آمپر باشد، بعنوان حفاظت از جان و در زمانیکه حساسیت آنها بیش تر از سی میلی آمپر باشد برای تجهیزات صنعتی استفاده می شوند که علاوه بر حفاظت از جان، از دستگاهها نیز محافظت میکند.
کلید محافظ جان
کلید نشتی جریان یا همان کلید محافظ جان(Residual Current Circuit Breaker به اختصار RCCB) بهنگام وقوع جریان نشتی در سیستمهای الکتریکی خانگی و صنعتی، جریان برق را قطع میکنند و بدین ترتیب از خطرات احتمالی جلوگیری می گردد. مکانیزم کلید های محافظ جان و یا همان کلید نشتی جریان به اینگونه است که این کلید ها جریان ورودی را با جریان خروجی مقایسه میکنند و اگر جریان نشتی در مداری که کلید در آن قرار دارد، بیش تر از حساسیت کلید ها باشد، این کلید ها جریان ورودی را قطع کرده که در نتیجه ی آن بطور کلی مدار قطع می شود.
آزمون نظام مهندسی برق
منابع آزمون نظام مهندسی برق ۹۸
جریان نشتی ممکن است از طریق بدن فردی که با زمین در تماس است و بصورت تصادفی دستش با قسمتی از مدار که برق دارد، در تماس باشد، بوجود آید و کلید های محفاظ جان بگونه ای طراحی می گردند که در این شرایط از آسیب رساندن به فرد جلوگیری میکنند. این کلید ها تنها برای محافظت در مقابل جریان نشتی طراحی گردیده اند و وظیفه محافظت مدار از اضافه بار و اتصال کوتاه بعهده فیوز است. این کلید ها با وجود اتصال به زمین یا همان ارت، کاربرد بهتری از خود را به نمایش میگذارند.
همان طور که در بالا نیز اشاره گردید، از دیگر مزایای این کلید ها میتوان به جلوگیری از بروز آتش سوزی اشاره نمود چرا که وجود جریان نشتی میتواند موجب حریق گردند. جریان نیم آمپری میتواند سبب حریق گردد و کلید حفاظت جان با توجه به مکانیزم کاری خود، با قطع مدار از حریق جلوگیری میکند. جریان نشتی در بدنه وسایل برقی و یا سیستم سیم کشی ساختمان، میتواند به مرور افزایش پیدا کند که نتیجه آن، سوختن وسایل برقی و یا سیستم سیم کشی ساختمان است که در این شرایط کلید های حفاظت جان علاوه بر این که از برق گرفتگی جلوگیری میکنند بلکه موجب کاهش اتلاف انرژی الکتریکی و برق مصرفی نیز می شود و در نهایت صرفه جویی اقتصادی از نتایج آن خواهد بود.
جریان نشتی و روش مقابله با آن
مشخصات کلید محافظ جان ( کلید جریان نشتی)
کلید محافظ جان و یا همان کلید جریان نشتی برای قطع جریان نشتی در دمای منفی بیست و پنج الی منفی چهل درجه سیلسیوس فعالیت میکند و قدرت اتصال کوتاه این کلید باید شش تا بیست و پنج کیلو آمپر باشد. برای حفاظت از کلید ها در مقابل اتصال کوتاه و یا اضافه بار باید از فیوز پشتیبان استفاده نمود که برای نصب این فیوز ها میتوان از کاتالوگ آنها استفاده نمود. این نوع از کلیدها با جریان نامی شانزده الی صد و بیست و پنج آمپر تولید می شوند و برای استفاده های خانگی( مشترکین نک فاز) بصورت دو پل (فاز+نول) و برای مشترکین صنعتی ( سه فاز) بصورت ۴ پل تولید می گردند که میتواند همراه نول و یا بدون نول بکار رود. میزان جریان قطع خودکار کلیدها (حساسیت) از ده میلی آمپر تا ۵ / ۱ آمپر، و مدت زمان قطع حداکثر دویست میلی ثانیه است.
نحوه محافظت کلید محافظ جان از جان انسانها در تماس غیر مستقیم
نحوه محافظت کلید محافظ جان از جان انسانها در تماس مستقیم
انواع کلید محافظ جان
کلید جریان نشتی دارای ۳ تیپ AC ، A و B است که نوع AC آن قابلیت تشخیص جریان نشتی با شکل موج متناوب را داراست و این گروه از کلید محافظ جان به صورت دو پل و چهار پل در دسترس است. نوع A کلید ها قابلیت تشخیص جریان نشتی با شکل موج متناوب AC و مستقیم DC پالسی را دارا هستند که در دو نوع دو پل و چهار پل عرضه می شوند. نوع B این کلید ها نیز قابلیت تشخیص جریان نشتی با شکل موج متناوب AC و مستقیم DC پالسی تا فرکانس یک مگاهرتز و مستقیم DC صاف را دارند و این مدلها نیز در دو نوع دو و چهار پل تولید می شوند.