حفاظت ولتاژ پائین

ولتاژ های بسیار پایین یکی از روش های محفاظت مستقیم می باشد که مربوط به مبحث نکات ایمنی در سیستم ارتینگ است. در واقع استفاده از ولتاژ های پایین سبب می گردد تا به هنگام کار با این نوع تاسیسات(تاسیساتی شامل سیستم ولتاژ های بسیار پایین) حفاظت در برابر شوک های الکتریکی به حداقل می رسد. ولتاژ های بسیار پایین که با نام ELV شناخته می شوند به سه نوع SELV ، PELV و FELV تقسیم می گردند

ولتاژ های بسیار پایین یکی از روش های محفاظت مستقیم می باشد که مربوط به مبحث نکات ایمنی در سیستم ارتینگ است. در واقع استفاده از ولتاژ های پایین سبب می گردد تا به هنگام کار با این نوع تاسیسات(تاسیساتی شامل سیستم ولتاژ های بسیار پایین) حفاظت در برابر شوک های الکتریکی به حداقل می رسد. ولتاژ های بسیار پایین که با نام ELV شناخته می شوند به سه نوع SELV ، PELV و FELV تقسیم می گردند که هر کدام از این نوع ولتاژ های بسیار پایین در نوع ترانس های استفاده شده در آن ها تفاوت دارند و نحوه حفاظت آنان نیز در مقابل شوک الکتریکی تا حدودی با یک دیگر متفاوت است که در ادامه به بررسی کامل انواع سیستم ها ولتاژ پایین می پردازیم و به طور کلی نحوه عملکرد آنان را مورد بررسی قرار می دهیم.

حفاظت ولتاژ پائین

حفاظت در برابر تماس مستقیم در تجهیزات یکی از روش ها محافظت از شوک الکتریکی است که از جمله راهکار های مربوط به آن می توان به سیستم زمین، ارتینگ، همبندی و سیستم ارت اشاره کرد. البته در مبحث حفاظت در برابر تماس مستقیم یکی از نکات ایمنی که در سیستم ارتینگ مطرح می گردد، استفاده از ولتاژ های خیلی ضعیف است. ELV که در فارسی ولتاژ بسیار پایین می باشد در واقع ما این ولتاژ را به اختلاف پستانسیل کمتر از ۵۰ ولت ای سی و یا همان ۱۲۰ ولت دی سی بین فاز و نول و یا فاز و زمین مربوط می دانیم. ولتاژ های ELV در واقع در سطح پایین تری قرار دارند که در آن ها ولتاژ کمتر از ۱۵۰۰ ولت DC برای خط است که برابر ۹۰۰ ولت DC برای فاز به زمین در نظر گرفته می شود. در واقع استفاده از این نوع ولتاژ ها با هدف حفاظت مستقیم انجام می پذیرد که در ادامه انواع آن را مورد بررسی قرار می دهیم.

نظام مهندسی برق

آزمون نظام مهندسی برق ۹۸

ولتاژ بسیار پایین یا SELV

ولتاژ بسیار پایین یا همان SELV، نوعی از ولتاژ است که بسیار پایین بوده و با استفاده از ترانس های ایزوله کننده که ویژه همین سیستم ها می باشند، به دست می آید. ولتاژ دومی و ثانویه این نوع ترانس ها نباید بیشتر از ۵۰ ولت آرام اس باشد. ولتاژ ها بسیار پایین در مناطقی نظیر شنا و شهربازی می تواند خطرات جدی به دنبال داشته باشد که مطابق استاندارد آی ئی سی هیچ کدام از هادی های زنده سامانه که دارای ولتاژ بسیار پایین ایمن می باشد، نباید با زمین تماس داشته باشد. پریز هایی که برای سامانه SELV در نظر گرفته می شود، کنتاکت زمین ندارد و سوکت آن به نحوی ساخته می شود که امکان اتصال ناخواسته با دیگر سطح هایی از ولتاژ وجود نداشته باشد. به ولتاژ های بسیار پایین، ولتاژ پایین جدا شده گفته می شود چرا که زمین از دیگر بخش های سامانه جدا ساخته شده است و خطاهای تکی در این سامانه بر اثر اتفاق افتادن شوک الکتریکی وجود نخواهد داشت.در واقع SELV به معنای safety extra low voltage می باشد. زمانی که قصد دارید از سیستم SELV برای اجرای چاه ارت استفاده کنید باید از منبع ولتاژ خیلی ضعیف استفاده کنید به نحوی که بدنه های هادی، زمین نشده باشد.

ولتاژ بسیار پایین حفاظت شده یا PELV

ولتاژ بسیار پایین حفاظتی در مواردی استفاده می گردد که در آن ها خطر سیستم ها به گونه ای است که نیاز به استفاده از ولتاژ بسیار پایین وجود ندارد. سامانه هایی که دارای PELV هستند معمولا در سامانه های حفاظتی آن های یکی از نقاط ثانویه ترانسفورماتور آن ها به زمین وصل می گردد. این نوع از تجهیزات معمولا دارای ولتاژ ۲۵ RMS هستند و تنها در محیط های خشک که امکان تماس سریع با بدن انسان وجود نداشته باشند به کار گرفته می شوند. PELV یا همان protected extra low voltage تنها تفاوتی که با روش SELV دارد این است که در صورت ضرورت به زمین اتصال پیدا می کند و در این روش ، ایمتی در برابر تماس مستقیم تامین نمی شود! در باقی موارد که محافظتی در برابر تماس مستقیم وجود ندارد، بیشترین ولتاژ RMS مجاز تنها ۶ ولت پیش بینی می گردد.

حفاظت ولتاژ پائین

ولتاژ بسیار پایین عملی یا FELV

ولتاژ هایی که دارای شرایط ولتاژ بسیار پایین هستند یعنی ولتاژ آن ها از ۵۰ ولت کمتر است اما شرایط ولتاژ بسیار پایین ایمن و یا حفاظتی را نداشته باشند، ولتاژ های FELV یا functional extra low voltage نامیده می شوند. روش ولتاژ بسیار پایین عملی روشی پوشش دهنده برای تمامی ولتاژ های بسیار ضعیف و ایمن می باشد که در این روش حفاظت در برابر تماس مستقیم و غیر مستقیم به طور کامل تضمین نمی گردد. سیستم ها و تجهیزاتی که با ولتاژ بسیار پایین عملی فعالیت انجام می دهند باید برای حفاظت از آن ها راه کارهایی برای محافظت در برابر شوک الکتریکی ارائه شود. در این نمونه از سیستم ها یعنی سیستم هایی با ولتاژ بسیار پایین عملی یا FELV معمولا از ترانسفورماتوری معمولی برای کاهش ولتاژ استفاده می شود. در این نمونه از سیستم ها شما باید بدانید که انجام تمامی اقدامات حفاظتی به مانند زمین کردن همه هادی ها در معرض تماس ثانویه اجباری و الزامی است.