آسیب‌پذیری مشهد در برابر زلزله احتمالی به‌دلیل وجود ساختمان‌های قدیمی افزایش یافته است
تعداد ساختمان‌های قدیمی در مشهد بسیار زیاد است. از این رو، خطر آسیب‌پذیری شهر در برابر زلزله احتمالی افزایش یافته است. دو گروه از ساختمان‌ها در مشهد وجود دارد: گروه اول مربوط به ساختمان‌هایی است که تحت نظارت سازمان نظام مهندسی و طبق روال قانونی شهرداری ساخته شده‌اند که به مقاومت آن‌ها در برابر زلزله می‌توان از 100 نمره 80 را داد. گروه دوم مربوط به ساختمان‌هایی است که بدون مجوز ساخته شده‌اند و مانند آن در حاشیه شهر مشهد زیاد است که به مقاومت آن‌ها در برابر زلزله از 100 نمره 50 را هم نمی‌توان داد. برای کاهش آسیب‌پذیری شهر در برابر زلزله، شهرداری می‌تواند ریسک آسیب ناشی از زلزله را در برنامه جامع شهری با کنترل تراکم و ساخت و سازهای بلند در برخی مناطق، کاهش دهد.
به گزارش اخبار نظام مهندسی (akhbarmohandesi.ir)،معاون پذیرش و آموزش سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی گفت: تعداد ساختمان‌های قدیمی در مشهد بسیار زیاد است. از این رو، خطر آسیب‌پذیری شهر در برابر زلزله احتمالی افزایش یافته است.
آسیب‌پذیری مشهد
آسیب‌پذیری مشهد در برابر زلزله احتمالی
حمید کاظمی افزود: غیرمقاوم بودن ساخت و سازها در مشهد مربوط به ساختمان‌های قدیمی با عمر ۳۰ یا ۴۰ سال است که یا مصالح ساختمانی آن‌ها از رده خارج شده یا از همان ابتدا روی اصول مهندسی ساخته نشده‌اند. وی بیان کرد: همه ساخت و سازهایی که به صورت قانونی در سال‌های اخیر در مشهد انجام شده، مقاومت لازم را در برابر زلزله دارد.
معاون سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی بیان کرد: دو گروه از ساختمان‌ها در مشهد وجود دارد: گروه اول مربوط به ساختمان‌هایی است که تحت نظارت سازمان نظام مهندسی و طبق روال قانونی شهرداری ساخته شده‌اند که به مقاومت آن‌ها در برابر زلزله می‌توان از ۱۰۰ نمره ۸۰ را داد. گروه دوم مربوط به ساختمان‌هایی است که بدون مجوز ساخته شده‌اند و مانند آن در حاشیه شهر مشهد زیاد است که به مقاومت آن‌ها در برابر زلزله از ۱۰۰ نمره ۵۰ را هم نمی‌توان داد.
معاون سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی گفت: تاکنون یک گسل در ناحیه شمالی مشهد در امتداد کشف رود و یک گسل در منطقه جنوبی این شهر شناسایی شده است. مهندسان این سازمان با همکاری دانشگاه‌ها طرح مطالعاتی علمی و پژوهشیِ مسیر گسلِ منطقه جنوبی مشهد را انجام داده‌اند، اما هنوز این مطالعات را مرکز تحقیقات مسکن تایید نکرده است. درباره نقطه ابتدا یا انتهای مسیر گسل در مشهد تا قبل از تایید پژوهش‌ها توسط مرکز تحقیقات مسکن نمی‌توان اظهار نظری داشت.
وی بیان کرد: خروجی این پژوهش نشان می دهد که در منطقه جنوبی مشهد گسل خطرآفرینی وجود دارد. البته، در منطقه شمالی مشهد در امتداد کشف رود نیز یک گسل وجود دارد اما نمی‌توان به صراحت یک امتداد معین از خطرپذیری در برابر زلزله را در شهر مشخص کرد.
این کارشناس افزود: با توجه به اینکه بافت نامقاوم ساختمانی در کل شهر پراکنده است تقریبا همه جای مشهد در معرض خطر زلزله قرار دارد اما نمی‌توان یک منطقه مشخص آسیب‌پذیر در برابر زلزله را در شهر تعیین کرد.
وی گفت: برای کاهش آسیب‌پذیری شهر در برابر زلزله، شهرداری می‌تواند ریسک آسیب ناشی از زلزله را در برنامه جامع شهری با کنترل تراکم و ساخت و سازهای بلند در برخی مناطق، کاهش دهد.
کاظمی ادامه داد: تاکنون شهرداری در خصوص آسیب پذیری شهر مشهد در برابر زلزله طرح مطالعاتی را در حوزه منطقه یک انجام داده است و زمانی که این مطالعات تایید نهایی شد، در اختیار مدیران شهری برای برنامه‌ریزی‌های آتی قرار می‌گیرد. بخش دیگر مطالعات برای کاهش آسیب‌پذیری شهر در برابر زلزله مربوط به شناخت گسل و مسیر آن است که باید در این خصوص نقشه خطر ریزپهنه‌بندی مشهد را اصلاح کرد و ضوابط ساخت و ساز را تا حدودی محدودتر کرد.
معاون سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی اظهار کرد: خروجی مطالعات درباره شناخت گسل‌ها یا آسیب‌پذیری شهر در برابر زلزله این است که در آینده بتوان طرح‌های درازمدت شهری را به گونه‌ای اصلاح کرد.
وی درباره جلوگیری از برج‌سازی در نقاط نزدیک به گسل گفت: به فرآیند برج‌سازی در نقطه‌ای که در فاصله نزدیک به گسل قرار دارد، می‌توان هشدار داد به شرط اینکه نقطه دقیق گسل مشخص باشد، اما شرایط از یک نقطه به نقطه دیگر آن قدر متنوع و متفاوت است که نمی‌توان به صراحت برج‌سازی نزدیک گسل را ممنوع کرد زیرا فاصله تا گسل ممکن است ۲۰ متر، ۱۰۰ متر یا ۳۰۰ متر باشد.
کاظمی اضافه کرد: نظر ما کارشناسان براساس آیین‌نامه و مقررات ملی ساختمان این است که وقتی مسیر گسل تعیین شد؛ بهتر است روی خط گسل ساخت و سازی صورت نگیرد اما اینکه چگونه بتوان این مساله را در عمل اجرا کرد؛ به سرمایه نیاز دارد که ممکن است از توان مدیریت شهری نیز خارج باشد. وی افزود: حداقل کاری که می‌توان بعد از مشخص شدن مسیر گسل برای کاهش آسیب‌پذیری ناشی از زلزله در مشهد انجام داد، این است که مدیریت شهری محدودیت‌هایی در ساخت و سازها اعمال کند و استفاده از سیستم‌های مدرن سازهای در ساختمان‌ها یا ساخت و سازها با شرایط ویژه را الزامی کند تا حداقل بتوان خطر را کاهش داد.
آسیب‌پذیری مشهد در برابر زلزله احتمالی
منبع: ایرنا
