جان سخت

عباس آخوندی را می توان مرد استیضاح ها نامید؛ کسی که برای بار سوم توانست مسیر بهارستان به دفترش در ساختمان وزارتخانه را با کلید اتاقش برگردد.

عباس آخوندی را می توان مرد استیضاح ها نامید؛ کسی که برای بار سوم توانست مسیر بهارستان به دفترش در ساختمان وزارتخانه را با کلید اتاقش برگردد. روز سه شنبه ۲۲ اسفند در جلسه عصر، استیضاح آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، برگزار شد و او توانست با کسب ۱۵۲ رای موافق از مجموع ۲۴۶ رای، مجددا رای اعتماد بگیرد.

جان  سخت

۱) بیوگرافی

عباس آخوندی که امسال ورود به دهه هفتم عمر خود و دهه چهارم حیات سیاسی اش را جشن گرفته، متولد نجف عراق و نوه دختری مولف اثر غنی الغدیر (آیت الله امینی) است. فارغ التحصیل رشته راه و ساختمان در مقطع ارشد و اقتصاد سیاسی در مقطع دکترا از لندن است. اولین سمت مهم او معاونت باجناقش، علی اکبر ناطق نوری، در پست معاونت سیاسی وزارت کشور بوده، بعد از آن در دوره دوم ریاست جمهوری هاشمی، برای اولین بار مسندنشین وزرات مسکن و شهرسازی شد. با روی کار آمدن روحانی، دوباره به وزارتخانه ای برگشت که این بار با ادغام با وزارت راه، عریض تر شده بود.

۲) چالش ها

۲-۱) مسکن مهر

به بهانه سومین استیضاح آخوندی

مسکن مهر که در ابتدای قرار بود اقشار متوسط و فرودست جامعه را خانه دار کند تبدیل به میراث شومی شده که توقف و یا ادامه آن هر دو بازی دو سر باخته است. هر چند آخوندی در آبان ۹۲ اعلام کرد «بنده در برنامه اولیه خود نیز اعلام کردم که دولت جدید به تعهدات قبلی پایبند است اما مسکن مهر طرح چندان جالبی نبوده که ادامه یابد و باید متوقف شود» اما ۵۶% واحدهای مسکن مهر در دوران وزارت آخوندی مورد بهره برداری قرار گرفته اما هنوز هزاران واحد آن نیمه کار بوده و یا اینکه متقاضی ندارد. اجرای طرح مسکن مهر، باعث شد حجم عظیمی از منابع دولتی و حتی بخش راه وزاتخانه صرف ساخت خانه هایی شود که کیفیت آن در زلزله سرپل ذهاب عیان شد. فارغ از مشکلات عدیده زیربنائی و ساختاری مسکن مهر، هدف گذاری اشتباه آن براساس جامعه هدف و متقاضیان باعث شده که دهک هائی از جامعه که بیشترین تقاضا را داشته اند، کمتر مورد توجه قرار گیرند.

۲-۲) ناوگان حمل و نقل

پاشنه آشیل وزارت راه و شهرسازی و یکی از علل اصلی استیضاح های مداوم آخوندی، حوادث ناگوار ریلی، هوائی و جاده ای است. به نظر می رسد، طرح ادغام دو وزارت با مامورت متفاوت، باعث شده که اساسا بحث «راه» در وزارت «راه و شهرسازی» تحت الشعاع مشکلات مسکن قرار گیرد. هر چند در دوران آخوندی میزان حوادث هوائی نسبت به دوره قبل کاهش داشته و دولت تلاش کرده با عقد قراردادهای خرید هواپیماهای بوئینگ و ایرباس، اصلاحی در امور انجام دهد، اما همچنان تا رسیدن به نقطه «شبه مطلوب» نیز فاصله بسیار است. در همین راستا، یکی از ایردات وزراتخانه تحت مدیریت آخوندی، عدم توانائی مدیریت بحران بوده که در مواردی مانند بارش برف و … عینیت بیشتری به خود می گیرد.

۲-۳) رکود مسکن

از ابتدای وزارت آخوندی، وی نتوانست مسکن را از رکود شدید آن نجات دهد به گونه ای که این بازار با وجود رشد ۴٫۱ در بهار امسال، اما در تابستان تا حد ۰٫۸ افت کرده و پائیز رقم ناامید کننده صفر را تجربه نمود. با وجود آنکه تلاش شد با ایجاد وام «صندوق یکم»، افراد خانه اولی را صاحب خانه نماید و از محل اعتبارات مسکن مهر نیز تزریق اعتباری انجام شد اما باز هم این بازار بی رنقی جانی نگرفت. مبلغ بسیار پائین این وام در مقابل هزینه های گزاف ساخت یا احداث مسکن، نیاز به سپرده گذاری طولانی مدت مبلغ سنگینی از طرف وام گیرنده و شرایط عجیب و غیرمنطقی بانک مسکن برای سپرده گذاران، همگی باعث شد که این طرح گشایشی در وضع موجود ایجاد نکند. مسکن در ایران تنها یک کالا برای قشر خاصی از جامعه که نیازمند آن هستند نبدوه و حجم قابل توجهی از صنعت و بازار کار کشور به صورت مستقیم و غیرمستقیم با آن درگیر هستند، رکود در این سنعت، به معنای رکود در سایر بخش هاست.

به بهانه سومین استیضاح آخوندی

۲-۴) مسکن اجتماعی

با وجود آنکه دولت یازدهم و وزارت راه و شهرسازی سعی کرد که از ابتدا با طرح مسکن اجتماعی در مقابل مسکن مهر، گزینه مطلوب تر و به روز شده ای را معرفی کند و قول ساخت ۱۰۰هزار واحد در ۵ سال را داد، اما این عملا هیچ خروجی خاصی در بر نداشته و تاکنون هیچ مسکن اجتماعی، فردی را از شر اجاره نشینی رها نکرده است. فقدان منابع مالی دقیق، الگوی برداری سطحی از مسکن مهر با ادعای رفع ایردات آن و همچنین عدم همکاری بین سازمان با دستگاه هائی مانند کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی، سازمان تأمین اجتماعی، انجمن های خیریه و … تحت نظارت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی از علل اصلی عدم عملیاتی شدن این طرح است.

۳) نظام مهندسی

برخی از اقدامات چند ماه اخیر آخوندی در مورد نظام مهندسی، شائبه تضعیف سازمان نظام مهندسی ساختمان از سوی وزیر را پررنگ تر کرده است. آخوندی با حذف واریز ۵ درصد حق نظارت به حساب سازمان نظام مهندسی و همچنین دخیل کردن شهرداری در فرآیند نظارت ساختمان، به عنوان یکی از اصول مبنائی تشکیل سازمان، انتقادات فراوانی را از سوی جامعه مهندسی به جان خرید. هر چند، سازمان نظام مهندسی با استناد به برخی از قوانین، خواست از اجرای این احکام جلوگیری کند و تا حدودی نیز موفق بود. از سوی دیگر، بخشنامه بحث برانگیز حذف کارکنان برخی سازمانها و وزارتخانه ها از فرآیند طراحی و نظارت بر ساخت و ساز، باعث اعتراض مهندسان این دستگاه ها که غالبا لایه های قدیمی و تاثرگذار این سازمان به شمار می روند، گردید. به طور خلاصه آنچه رخ داده، تضعیف جایگاه مستقل و موثر سازمان نظام مهندسی و سقوط آن تا حد یک بخشی از وزارت راه و شهرسازی شده است.

۴) جمع بندی و تحلیل

۴-۱) وزارت راه و شهرسازی که جمع شده دو وزارتخانه مسکن و شهرسازی و راه و ترابری سابق بوده از ابتدای انقلاب، ۸ بار تاکنون وزرای خود را حال استیضاح توسط وکلای مردم در مجلس دیده و از این نظر مقام نخست را در بین وزراتخانه ها را دارد.

۴-۲) به نظر می رسد که ادغام دو وزارتخانه عظیم با ماموریتهای متفاوت و البته سنگین از ابتدا محل ایراد بوده و همیشه راه در برابر شهرسازی و مسکن در اولویت دوم قرار دارد.

۴-۳) استیضاح سه گانه آخوندی همگی بعد از حوادثی بوده که به شدت جامعه را متاثر کرده و استیضاح آخوندی بیشتر متاثر از جو هیجانی حاکم بر جامعه بوده و درخواست کننده استیضاح هیچگاه به یک جمع بندی عمیق و سازماندهی بهینه نیروهای منتقد در داخل مجلس برای برکناری قطعی آخوندی نرسیده اند.

۴-۴) به استیضاح کشیدن سه وزیر در دو روز از سوی مجلس در واپسین روزهای سال ۹۶ و همچنین نحوه استدلال نمایندگان منتقد، باعث ایجاد جو نه چندان مثبت در مورد نحوه استیضاح شده و مخالفان استیضاح توانستند با ایجاد فضایی منفی قبل از برگزاری استیضاح اساسا بازی رسانه ای و عمومی را به نفع خود به پایان ببرند.

مشاهده منابع آزمون نظام مهندسی

بهترین کتاب آزمون نظام مهندسی معماری