به قلم مهدی برزگر طرح جدایی سازمان نظام مهندسی ساختمان از وزارت راه و شهرسازی
وجود موارد سکوت و ابهام در قانون مزبور از یک سو و میل و عطش ذاتی وزارت راه و شهرسازی به تصدی‌گری و عدم تحمل استقلال سازمان‌ها، جملگی سبب گردید که همواره سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان استان‌ها، نه تحت نظارت وزارت راه و شهرسازی بلکه تحت دخالت این وزارتخانه باشند و ترس دائمی از برخوردهای قهری این وزارتخانه، همواره مانع از آزادسازی ظرفیت‌های بالقوه نهفته در این سازمان و اعضای آن گردید.
با تأمل و تدبّر در قانون نظام مهندسی ساختمان، به روشنی می‌توان دریافت که هدف قانون‌گذار از تأسیس سازمان نظام مهندسی ساختمان، ایجاد سازمانی مستقل جهت برآوردن اهداف قانون و جلب مشارکت مهندسان در انتظام امور حرفه‌ای بوده است.
طرح جدایی سازمان نظام مهندسی ساختمان از وزارت راه و شهرسازی
طرح جدایی سازمان نظام مهندسی ساختمان از وزارت راه و شهرسازی
اما وجود موارد سکوت و ابهام در قانون مزبور از یک سو و میل و عطش ذاتی وزارت راه و شهرسازی به تصدی‌گری و عدم تحمل استقلال سازمان‌ها، جملگی سبب گردید که همواره سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان استان‌ها، نه تحت نظارت وزارت راه و شهرسازی بلکه تحت دخالت این وزارتخانه باشند و ترس دائمی از برخوردهای قهری این وزارتخانه، همواره مانع از آزادسازی ظرفیت‌های بالقوه نهفته در این سازمان و اعضای آن گردید.
طی دودهه گذشته، وزارت راه و شهرسازی به عنوان وزارتخانه‌ای فربه، نه تنها هیچ اقدامی در جهت رفع مشکلات اساسی مهندسان از جمله:
بیمه و بازنشستگی مهندسان؛
ایجاد تعادل بین ورودی به رشته‌های مهندسی و نیاز بازار کار؛
احتساب فعالیت مهندسی به عنوان سابقه کار؛
افزایش اعتبار پروانه اشتغال به کار مهندسان؛
نظارت عالیه اثربخش و جلوگیری از شهرفروشی و شهرخواری.
ننمود، بلکه حتی در سالیان اخیر به بزرگ‌ترین مانع برای ارائه بدیهی‌ترین خدمات سازمان نظام مهندسی ساختمان که منبعث از نص صریح قانون است، مبدل گردید!
تا آنجا که امروزه، وزارت راه و شهرسازی به عامل اصلی برای تنزل شأن و شخصیت مهندسان در نزد افکار عمومی مبدل شده است و در عین ناباوری و برخلاف وزاری سایر وزارتخانه‌ها همچون وزارت بهداشت، وزارت تعاون و …، که همواره بر افزایش عزت و منزلت حِرَف و صنوف وابسته تأکید و اقدام می‌نمایند، وزیر راه و شهرسازی، خود رأسا بنیانگذار بسیاری از کلمات توهین‌آمیز علیه مهندسان تبدیل شده است!
در چنین شرایطی، اعتماد مهندسان ساختمان به وزارت راه و شهرسازی کاملاً از بین رفته است و تمامی شواهد و قراین، مؤید این حقیقت است که وزارت راه و شهرسازی در انجام وظایف خود نسبت به سازمان نظام مهندسی ساختمان، همچون سیاست‌های خود در رابطه با مسکن، کنترل امور شهرسازی، تهیه و طرح‌های توسعه شهری کارآمد و نظارت بر تحقق‌پذیری آنها شکست خورده است و قادر به اصلاح رویه خود نیز نیست!
به نظر می‌رسد که شاکله این وزارتخانه از هم گسسته است؛ تا آنجا که این وزارتخانه بعضاً در حرف به اندازه تمام دولت ظاهر می‌شود و لکن در عمل، اقدام چندانی از خود بروز نمی‌دهد!
در چنین شرایطی، ارائه طرح جدایی سازمان «مهندس‌نهادی همچون سازمان نظام مهندسی ساختمان» از وزارت راه و شهرسازی که طی این سال‌ها تا حدی وزارت راه بود و هیچ‌گاه بویی از وزارت مسکن نداشت، طرح بسیار هوشمندانه و کارسازی است که می‌تواند مزایایی همچون:
آزادسازی ظرفیت‌های بالقوه سازمانی؛
واسپاری واقعی تنسیق امور حرفه‌ای به مهندسان؛
حرکت در مسیر تحقق تمامی اهداف قانون؛
باربرداری از وزارت فربه و غیرمنعطف راه و شهرسازی و جلوگیری از روند تند زوال این وزارتخانه؛
و غیره را به همراه داشته باشد.
البته ناگفته نماند که در این مرحله آن چیزی که مورد تأیید است، نفس انتزاع آن از وزارت راه و شهرسازیست و لکن چگونگی فعالیت سازمان در صورت وقوع این مهم و حدود و ثغور اختیارات آن، محل بحث‌های فراوان دارد. زیرا هر اقدامی که سبب تضعیف سازمان و یا کاهش اختیارات آن شود، اساساً مورد قبول و تأیید مهندسان نیست و اقدامی مغایر با قوانین بالادستی محسوب می‌آید.
براساس آنچه که در بالا گفته شد، امید است که برای همیشه سازمان نظام مهندسی ساختمان به مسیر اصلی خود که همانا استقلال واقعی است، رهنمون شود و نظارت بر امور این سازمان نیز به نهادی اهل فن و نِصفَت و عدالت سپرده شود.
منبع: هفته‌نامه الکترونیکی «اخبار مهندسی»
مشاهده منابع آزمون نظام مهندسی ا
هزینه ثبت نام آزمون نظام مهندسی
