مقاوم سازی ساختمان؛ مهم ترین دغدغه امروزه بسیاری از کارشناسان حوزه ساختمان مقاوم سازی ساختمان؛ مهم ترین دغدغه امروزه بسیاری از کارشناسان حوزه ساختمان
مقاوم سازی ساختمان؛ مهم ترین دغدغه امروزه بسیاری از کارشناسان حوزه ساختمان ، است. هم مردم و هم دولت، باید به یک‌دیگر کمک کنیم و بتوانیم فضاهای امن‌تری در زندگی حال و آینده خود داشته باشیم
به گزارش پایگاه خبری مهندسین نیوز – مرجع اخبار نظام مهندسی، مقاوم سازی ساختمان؛ مهم ترین دغدغه امروزه بسیاری از کارشناسان حوزه ساختمان ، است. هم مردم و هم دولت، باید به یک‌دیگر کمک کنیم و بتوانیم فضاهای امن‌تری در زندگی حال و آینده خود داشته باشیم
مقاوم سازی ساختمان؛ مهم ترین دغدغه امروزه بسیاری از کارشناسان حوزه ساختمان
یک کارشناس رسمی نظام مهندسی تشریح کرد:
مروری بر حاشیه نشینی و پیامدهای آن
یک کارشناس رسمی نظام مهندسی ساختمان با اشاره به این که اهمیت مقاوم سازی و ایمن سازی در مقابل حوادث مشخص می شود، به حاشیه نشینی و پیامدهای آن اشاره کرد و افزود: هم مردم و هم دولت، باید به یک‌دیگر کمک کنیم و بتوانیم فضاهای امن‌تری در زندگی حال و آینده خود داشته باشیم و توجه کنیم که در هر حال بر روی زندگی آیندگان نیز به نوعی تاثیر می گذاریم.
مقاوم سازی ساختمان؛ چیزی که امروزه دغدغه بسیاری از کارشناسان حوزه ساختمان شده است، از طرفی بسیاری از شهرها به سمت بلند مرتبه سازی می‌روند و از سویی در حاشیه شهرها شاهد حضور جمعیتی هستیم که از آن‌ها بعنوان حاشیه نشین یاد می شود؛ برخی شهرها بصورت نامتوازن در حال توسعه هستند و همه این‌ها در حالی است که بسیاری از مردم بدنبال سقفی برای گذران زندگی خود هستند و از آن جا که اکثرا توان مالی کافی برای خرید زمین و ساخت خانه براساس استانداردها ندارند، به سمت زمین‌های ارزان‌تر و مصالح ارزان‌تر با هزینه کمتر می‌روند و همه این موارد منجر به ساخت بنایی با مقاومت کمتر و به دور از استانداردها می شود.
در این میان نباید از متخلفانی که با وجود توان مالی اقدام به ساخت و ساز غیر استاندارد می کنند، غافل شد ولی به هر روی مهم این است که بسیاری از ساختمان‌ها و بناهایی که امروزه در شهرها به ویژه در حاشیه شهرها احداث می شوند، استاندارد لازم را ندارند و این معضل هنگام بحران به شکل بی‌رحمانه‌ای بروز پیدا می کند و گاه شاهد بوده‌ایم همین سقف هایی که روزی به تصور ما منزل و پناه‌گاه خانواده‌ای بوده‌اند روی سر افراد آن آوار می شوند. اینکه تا کجا این ساخت و سازهای نا ایمن متوقف می شوند، معلوم نیست اما چیزی که بارها تجربه کردیم این است که به این سقف ها اعتباری نیست و باید استحکام ساختمان بیشتر مورد توجه قرار گیرد؛ چرا که پیامد ساخت و سازهای غیر ایمن تهدیدهایی است که به چشم نمی‌آیند.
از این منظر ایمن سازی ساخت و سازها بسیار مهم تلقی می شود از ایمنی در بحث زمین ساخت گرفته تا نقشه و طراحی و دکوراسیون و… همگی مواردی است که باید برای ساختمان سازی به آن ها توجه کرد.
اهمیت ایمن سازی در مقابل حوادثی چون زلزله، سیل، آتش سوزی و امثال آن تعریف می‌شوند.
در این رابطه با مظاهر اقبالی، کارشناس رسمی نظام مهندسی ساختمان در مورد اهمیت ایمن سازی ساختمان ها، بلند مرتبه سازی که در حال حاضر اکثر شهرها با آن روبرو هستند و تمهیدات مواقع بحران، کارایی و تاثیر و عملکرد کمیسیون ماده ۱۰۰ و همچنین کنترل ساخت و سازها و بحث حاشیه نشینی گفت‌وگو کردیم که در ادامه خواهد آمد.
اقبالی در مورد اهمیت ایمن سازی ساختمان ها گفت: برای ایمن سازی نکاتی وجود دارد که ساختمان ها دارای اسکلت باشند مثلا ساختمان های سنتی و قدیمی که با دیوار باربر هستند، در حوادثی همچون زلزله، سیل و… بسیار ضعیف هستند و بهتر است که اگر عمر بالایی دارند جمع‌آوری شوند و ساختمان های جدید احداث گردند.
اقبالی گفت: ساختمان هایی نیز وجود دارند که دارای اسکلت هستند (اسکلت بتن یا اسکلت فلز) که نیاز به مقاوم سازی دارند البته باید به لحاظ اقتصادی و قدمت بررسی گردند و یکسری ساختمان نیز که دارای اسکلت فلزی و بتنی هستند، تمهیدات مقاومت در مقابل زلزله برایشان براساس آیین‌نامه‌های استاندارد اجباری ۲۸۰۰ و آیین نامه‌های مقرر و مقررات ملی خوب ساخته شدند اما مشکلات دیگری همچون دکوراسیون، نوع تزئینات و نصبیاتی که در آن‌ها بکار رفته نحوه بکارگیری نصبیات وجود دارد که این موارد خود در ایمن سازی مهم هستند که باید مدنظر قرار بگیرند.
وی افزود: اهمیت ایمن سازی در مقابل حوادثی چون زلزله، سیل، آتش سوزی و امثال آن تعریف می شوند. ساختمان ها با توجه به موقعیت مکانی که دارند از نظر ایمن سازی اهمیت پیدا می کنند مثلا ساختمان‌هایی که در منطقه زلزله خیز، نزدیک دریا یا مجاور رودخانه و یا در مسیر مسیل‌ها هستند که این ها خودشان خطراتی بالقوه دارند؛ باید برای ایمن سازی آن‌ها قبلا فکرهایی شود و اگر هم تا کنون فکری برای آن‌ها نشده در حال حاضر باید آنالیزهایی صورت بگیرد و برای مقاوم سازی و ایمن سازی آن‌ها اقدام گردد.
علاوه بر مقاوم سازی، چیدمان و دکوراسیون در ایمن سازی نقش دارند
وی ادامه داد: علاوه بر مقاوم سازی، چیدمان دکوراسیون و تجهیزاتی چون پنجره‌ها، نوع شیشه‌ها، لوستر، کمدها، قفسه‌ها و وسایل مشابه این‌ها در ایمن سازی مراحل بعدی ساختمان های مسکونی و تجاری در بهره‌برداری نقش اساسی دارند؛ ممکن است در زلزله‌ای در همان ساختمان مسکونی بخاطر سقوط لوستر یا قفسه کتاب یا هر وسیله‌ای که چیدمان درستی ندارد و به دلیل سقوط شئ سنگینی که در قفسه هست و بر اثر برخورد با افراد تلفات داشته باشیم.
این کارشناس رسمی نظام مهندسی ساختمان افزود: در ایمن سازی از همه مهم‌تر مکان یابی و نوع زمین ساخت است که باید به طور جد روی آن مطالعه گردد. لازم است به ایمن سازی در قسمت طراحی نیز توجه کرد و باید طرح هایی با مصالح سبک، مقاوم و مرغوب داشته باشیم.
وی افزود: همچنین برای پیشگیری از آتش سوزی اقداماتی باید صورت گیرد، اگر هم بنا ساخته شده باید برای کابل و سیم‌های فرسوده فکری صورت گیرد. در کل انسجام و استحکام نسبی بنا، وجود سیستم های اعلام و اطفای حریق استفاده از تجهیزات استاندارد در آسانسورها و رعایت موارد ایمنی در آشپزخانه و… باید فرهنگ سازی و اطلاع رسانی شود که بتوان ایمن سازی را مدنظر قرار داد.
اقبالی گفت: از طرف مسئولان نیز اتفاقا بعد از رخ دادن حوادثی مثل سیل و زلزله اخیر به جد برنامه‌ریزی شده و مسئولان شهری و ملی ایمن سازی را جدی گرفته‌اند و مقررات ملی در راستای ایمن سازی هست که خود مردم هم باید به هم کمک کنیم که ساختمان‌های ایمن داشته باشیم.
عضو هیأت رئیسه نمایندگی سازمان نظام مهندسی ساختمان شهرستان نیشابور در مورد بلند مرتبه سازی نیز افزود: بلند مرتبه سازی براساس تعریف شورای عالی معماری شهرسازی کشور در ساختمان های تقریبا هشت طبقه و بیشتر، با ارتفاع بیش از بیست و هفت متر را در ابلاغ ضوابط عام تعریف کردند که این مورد برای شهرهای جمعیت بالای دویست هزار جمعیت تعریف شده قطعا بلند مرتبه سازی تاثیراتی بر مناظر شهری دارند نوع طراحی و برنامه‌ریزی شهری آن‌ها نیز باید مدنظر باشد.
وی تصریح کرد: درست است که در بلند مرتبه سازی محاسنی چون کاهش حمل و نقل وجود دارد و شهرها فشرده می شوند، کاهش آسیب به محیط شهری، کاهش مصرف زمین و تمرکز جمعیت، کاهش شبکه‌های زیر بنایی، کاهش مسافرت‌های درون شهری، اتلاف وقت کمتر و همچنین ساختمان ها پایداری بیشتری دارند چون جدی‌تر و بهتر ساخته می شوند همین طور عموما نور طبیعی بیشتری دارند ولی معایبی نیز دارند مثل مصرف انرژی در بالابرها و مخاطرات آن ها نیز وجود دارد، بیشتر متکی به انرژی هستند؛ مشکلات ایمنی و امنیت در ارتفاع دارند. آلودگی هوا در این قسمت‌ها بیشتر می‌شود، ترافیک های موضعی و… دارند ولی با توجه به مقررات ملی که در کشور تعریف و تبیین و ابلاغ شده است، خوشبختانه در این راستا پیش‌بینی‌های لازم در زمینه مبحث سوم مقررات و مباحث دیگر مقررات ملی شده است.
وقتی قرار است از تکنولوژی استفاده گردد باید همه چیز را با آن همگام کرد
عضو هیأت رئیسه نمایندگی سازمان نظام مهندسی ساختمان شهرستان نیشابور گفت: در بحث جلوگیری از مخاطرات در زمان بحران و در کل ایمنی ساختمان در اکثر مقاطع پیش‌بینی های خوبی شده و چون مقررات ملی لازم الاجرا هستند، خوشبختانه مسیر خود را پیدا کرده است. در شهرهایی چون نیشابور بخوبی اجرا می گردند و تاحدی نیز ساختمان‌های بلند مرتبه وجود دارد که این موارد در آن ها دیده شده و امید است که با روند اصلاح مقررات و تکمیل اصلاح آن ها توسط وزارت محترم راه و شهرسازی دوباره شاهد کامل‌تر شدن آن‌ها باشیم به هر صورت با سرعت رشدی که تکنولوژی دارد وقتی قرار است از تکنولوژی استفاده گردد، باید همه چیز را همگام و همسان کرد که فاصله‌ای نیفتد.
اقبالی در پاسخ به سوالی در مورد کمیسیون ماده ۱۰۰ و سطح تاثیرگذاری و کارایی آن در مقابل ساخت و سازهای غیر قانونی نیز بیان کرد: در نظر داشته باشیم که در فرایند ساختمان سازی مسائلی قبل از اجرا، حین و بعد از اجرا وجود دارد قبل از اجرا، پیش گیری‌هایی هستند که در حقیقت نهادهای مسئول آن مشخص هستند و آن ها در حقیقیت تاثیر پیشگیرانه خودشان را در تقسیم و تفکیک اراضی مخصوصا اراضی کشاورزی، غنی و بایر، باغ‌ها و… را باید داشته باشند و همچنین برنامه‌ریزی‌هایی نیز باید برای پیشگیری انجام شود.
وی گفت: در حین اجرا نیز ساختمان ها یا بدون پروانه و یا با پروانه ساخته می شوند؛ ساختمان های با پروانه به هر حال در حد افزایش بنا نسبت به پیش‌بینی‌های ثبت شده در پروانه هست آن‌ها فرایند خود را دارند، ساخت و سازهایی که بدون پروانه هستند که معمولا با عنوان ساخت و ساز خلاف نامیده می‌شوند به هر حال باید برای آن‌ها بصورت پیشگیرانه عمل گردد که هم اکنون نیز متاسفانه در حواشی شهر به وفور شاهد چنین ساختمان هایی هستیم.
کمیسیون ماده صد نمی تواند معجزه کند
عضو هیأت رئیسه نمایندگی سازمان نظام مهندسی ساختمان شهرستان نیشابور گفت: به نظر بنده این کمیسیون روز به روز کامل‌تر و بهتر عمل می کند و به هر حال باید برنامه‌ریزی داشت و همه عوامل پای کار باشند تا این کمیسیون نیز بتواند در کنار آن عوامل تاثیر خودش را داشته باشد نمی توان کمیسیون را تنها گذاشت و گفت فقط کمیسیون پای کار باشد، کمیسیون نمی تواند معجزه کند یا می‌تواند جریمه کند یا نسبت به آن ظرفیت هایی که در ماده ۱۰۰ برایش پیش‌بینی شده است، رای قلع و قمع دهد؛ تاثیر کمیسیون ماده ۱۰۰ بستگی به عوامل دخیل در فرایندها دارد که باید کمک و همراه باشند.
اقبالی تصریح کرد: کمیسیون ماده ۱۰۰ هم که در حقیقت می توان گفت وقتی که ساختمان احداث شده و می‌خواهد پایان کار و امتیازات لازم را بگیرند مجبور می شوند به شهرداری مراجعه کنند و در نهایت پرونده به این کمیسیون می‌رود.
وی گفت: کمیسیون ماده ۱۰۰ در مقابل ساختمان ساخته شده چقدر می خواهد بر ساخت و سازهای غیر مجاز تاثیر بگذارد در حال حاضر البته اصلاحیه ماده ۱۰۰ با توجه به اینکه بسیار قانون قدیمی است با سرعت اجرای کنونی و مسائل دیگر هم‌خوانی ندارد و فکر می کنم اصلاحیه آن بزودی ابلاغ گردد که در واقع به نوعی به‌روز رسانی است؛ بنده هم شنیدم که امیدواریم بتواند بیشتر موثر واقع شود.
وی در پاسخ به این پرسش که “درباره کنترل ساخت و سازها و حاشیه نشینی شهر چه می‌توان کرد و چگونه می‌توان بهتر به این معضلات پرداخت” تصریح کرد: کنترل ساخت و ساز و حاشیه شهر و در واقع همان بحث حاشیه نشینی و… که پیش از این به آن پرداختیم ولی به هر حال برای حفظ ذخایر توسعه شهری در محدوده شهر و حریم آن همان طور که ماده ۱۰۰ اشاره می‌کند، قبل از هر اقدامی مالکان آن باید از شهرداری پروانه اخذ کنند به این علت که شهرداری برای ذخایر آینده توسعه شهری خود باید برنامه داشته باشد تا زیر ساخت‌ها ساماندهی گردند، در زیرساخت‌ها، نوع و کیفیت ساخت و ساز آن و همچنین نوع کاربری ها که این موارد را نمی‌شود به حال خود رها کرد؛ چرا که با این وجود توسعه شهری امکان پذیر نیست و هزینه بسیار بالایی دارد.
اهمیت تفکیک زمین‌های بایر و دایر و مشخص شدن متولیان آن‌ها
عضو هیأت رئیسه نمایندگی سازمان نظام مهندسی ساختمان شهرستان نیشابور گفت: تفکیک زمین‌های بایر و دایر باید صورت گیرد و متولیان آن نیز مشخص باشند، شهرداری و دولت آن قدر که باید نمی توانند که همه این موارد را با هم تملک کنند؛ این‌ها در اختیار مالک هستند و نهادهای مسئول باید مراقبت کنند که زمین‌ها حتی‌المقدور تفکیک نگردند.
وی افزود: مخصوصا که خیلی با مقیاس کوچک در حال تفکیک شدن هستند و بی‌برنامه تفکیک می شوند. زمین های کشاورزی، باغات در حال از بین رفتن هستند. بافت های فرسوده وجود دارند و موارد بسیاری دیگر هست و وزارت محترم راه و شهرسازی برنامه‌های خوب و مطالعه شده‌ای در توانمند سازی و بازآفرینی شهری و… اجرا می کند که ما نیز به آن‌ها امیدوار هستیم.
وی گفت: اما بحث حاشیه نشینی بسیار گسترده‌تر از این حرف‌ها است و بحثی جهانی است و خاص شهر و کشور ما نیست مثلا وضعیت مشهد در زمینه حاشیه نشینی بسیار حادتر است.
این کارشناس رسمی نظام مهندسی ساختمان تصریح کرد: خوشبختانه خود متقاضیانی که به حاشیه شهرها مهاجرت می کنند و در حاشیه شهر اسکان پیدا می کنند به اینکه ساختمان های مرتب‌تری داشته باشند، توجه می کنند و حداقل برای استفاده از خدمات شرکتی آب و برق و گاز هم که شده زیر نظر شهرداری اصول معابر و… را نسبتا رعایت می کنند.
وی افزود: به هر حال همه باید دست به دست هم دهیم و مردم و دولت همه به هم کمک کنیم و بتوانیم فضاهای امن‌تری در زندگی حال و آینده خود داشته باشیم به هر شکل ما بر روی زندگی آیندگان هم به نوعی تاثیر می‌گذاریم.
اقبالی در خاتمه افزود: حاشیه شهر، ذخیره آینده شهر و مربوط به توسعه شهر است و به هر حال باید قبول کنیم که نباید نسبت به آن بی‌توجه باشیم و در هر جایی که هستیم در حوزه‌ای که می توانیم موثر باشیم و همچنین باید اقدامات لازم را انجام دهیم تا ساختمان ها و شهرهای ایمن‌تری داشته باشیم.
منبع: ساختمان آنلاین
