موزه «مردمشناسی» در خانه پدر مردمشناسی کشور
خانه اجدادی پدر مردمشناسی و کارشناس متخصص و پیشکسوت مردمشناسی ایران، محمد میرشکرایی به موزهی «مردمشناسی» تفرش در استان مرکزی تبدیل شد.
خانه «میرزا علیرضا مستوفی» معروف به «مستوفی ناصرالدین شاه» از وزیران دربار زند، خانهای را در شهر تفرش میسازد که امروز میتوان آن را مکان خاطرهی جمعی قدیمیهای تفرش دانست، خانهای که شخصیتی چون «محمدمیرشکرایی» را در خود پرورش داد و روز گذشته (سوم آبان) به موزهی مردمشناسی تفرش تبدیل شد.
شبان میرشکرایی، پژوهشگر و فعال حوزهی فرهنگ و فرزند محمدمیرشکرایی در توضیح تبدیل خانه تاریخی اجدادش به موزه مردمشناسی تفرش، به ایسنا گفت: این خانه که امروز بیشتر میعادگاه همهی جشنها و سوگهای منطقهی تفرش از دوران گذشته تا امروز محسوب میشود و ارتباطی ناملموس بین فضای آن و مردم شهر وجود دارد، به موزهی مردم شناسی تبدیل شد، اما با یک تفاوت نسبت به دیگر موزههای مردم شناسی در کشور.
او این تفاوت را در پویا بودن موزهی مردم شناسی تفرش دانست و افزود: در این موزه قرار است اجرای زندهی آئینها و رسومی که در تفرش در جشنها یا سوگها اجرا میشدند، به طوز دائم و زنده در زمانهای اصلی خود اجرائی شوند.
وی نمونهی این آئینها را « شاهنامهخوانی» و «قصهخوانی» در فصل زمستان بیان کرد و ادامه داد: این خانه بخشی از مجموعهی بزرگی است که به موزه تبدیل شده است، آن در گذشته یکی از بزرگترین خانههای تفرش با ارسی و حیاطهای متعدد بود که بخش اصلی آن در دهه ۲۰ تخریب شد، اما خوشبختانه در بخش باقی مانده که به موزه تبدیل شده و متعلق به اوایل قاجار است، بیشترین خاطرات مردم تفرش و اتفاقاتی نقش بسته که امروز مردم این شهر آنها را به خاطر میآورند.
او با بیان اینکه این خانه در اواخر دههی ۷۰ توسط سازمان میراث فرهنگی تملک شد و طرح تبدیل آن به موزه سرانجام اجرائی شد، ادامه داد: مرمت این خانه از سال ۸۰ شروع شد و مدیرکل امور موزهها و مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی در تغییر کاربری این خانه با موزه همکاری کرد.
میرشکرایی علت انتخاب این خانه برای تبدیل به موزهی مردم شناسی را به جز تخصص دکتر محمدمیرشکرایی در حوزهی مردمشناسی، ارزش معماری این خانه و اهمیت آن در میان مردم تفرش، همچنین وجود ارزش میراث ناملموس مردم تفرش نسبت به این خانه دانست و ادامه داد: بسیاری از آیینها و مراسمهای مذهبی، گردهماییها، عروسی و حل مشکلات مردم تفرش در این خانه شکل میگرفت و مردم این خانه را پاتوق حل مشکلات خود میدانستند
این پژوهشگر حوزهی فرهنگ دربارهی نوع وسایلی که در این موزه قرار است به نمایش درآید، گفت: ساختار موزه ساختار ثابتی نیست، بلکه براساس برنامهی تنظیم شده برای آن، باید به حوزه میراث ناملموس در این خانه نیز پرداخته شود و فقط تمرکز موزه روی شی نباشد.
وی ادامه داد: در این خانه درصد زیادی از وسایلی که به نمایش گذاشته شده است، وسایل زندگی در خانهی مردم تفرش از است، همچنین علمهایی که در روزهای محرم بیرون آورده میشد و به دوران زندیه تعلق دارد.
به گفتهی میرشکرایی از این عَلَم که به عَلَم «آقابزرگی» شهرت دارد و در عصر روز عاشورا تکان داده میشود، نمونههایی در تفرش، شیراز و قم وجود داشت، اما متاسفانه در حال حاضر فقط از عَلَم نگهداری شده در تفرش اطلاعاتی وجود داد.
منبع: ایسنا