صاحب‌نظران در این خصوص معتقدند یکی از بزرگ‌ترین موانع اجرای صنعتی سازی در ایران عدم قیمت‌گذاری صحیح است. ازآنجایی‌که سازنده در قبال اجرای صنعتی سازی سود بالاتری کسب نمی‌کند از کیفیت و اجرای کار کاسته و به سمت سنتی سازی پیش می‌رود. در حقیقت باید گفت صنعتی سازی به دلیل حاشیه سود اندک فاقد حامیان سرسخت در بین انبوه‌سازان و کارفرمایان است.

البته در این میان نباید سوء مدیریت را نادیده گرفت متأسفانه اجراهای ناصحیح و استفاده از برند صنعتی‌سازی بر ساختمان‌هایی که فاقد هر نوع صنعتی سازی هستند خط بطلانی بر محور اهمیت و ارزش صنعتی سازی در ایران کشیده است.

در واقع فعالان عرصه صنعتی سازی دغدغه این موضوع را دارند که اجرای ناصحیح و عدم توجیه اقتصادی باعث کمرنگ‌تر شدن این مقوله در ایران باشد. این نگرانی ازآنجا بیشتر تشدید می‌شود که قیمت آن دسته از مصالح ساختمانی که به‌عنوان فناوری‌های نوین مطرح است، افزایش نجومی یافته و بنابراین کارشناسان معتقدند که برای اینکه صنعتی سازی راکد و متوقف نماند، باید از سوی دولت مشوق‌هایی به واحدهای تولید فناوری‌های نوین اختصاص یابد.

در حال حاضر بسیاری از انبوه‌سازان و کارفرماییان پیشرو در عرصه صنعتی سازی منتظر حمایت‌های جدی و عملی در مقوله حل مشکلات پیشرو صنعتی سازی هستند. این عده معتقدند با رشد میزان حجمی و کیفی صنعتی سازی در ایران رسیدن به دستاوردهای بزرگی در مقوله بهینه‌سازی مصرف انرژی، افزایش عمر و استحکام ساختمان و کاهش مدت‌زمان سو هزینه ساخت‌وساز دور از ذهن نخواهد بود.

نبود فرهنگ سازی مشکل اصلی صنعتی سازی

عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنراسلامی تبریز با بیان اینکه صنعتی سازی را می توان یکی از مهم ترین نیازهای جامعه ساختمانی ایران دانست گفت: در این زمینه مهم ترین راه در استفاده بهینه از پتانسیل های موجود این صنعت ،توجه اساسی به فرهنگ سازی در میان مخاطبین و گروه های مختلف این صنعت است.

مجتبی روشن در گفت‌گو با «صما» افزود: بنابراین لازم است مخاطب شناسی وسیعی نسبت به افراد ذی نفع در این زمینه صورت گیرد،سپس به شناسایی ارزش ها ،نیازها،هنجارهای مختلف گروه ها پرداخته شود.

وی در خصوص توجه و اهمیت صنعتی سازی گفت: ساخت و ساز بی کیفیت و استفاده از مصالح نامناسب و عدم نظارت بر ساخت و ساز در شیوه سنتی رایج ،در کنار وجود بلایای طبیعی همچون سیل و زلزله موجب گردیده این بخش (مسکن)همواره مورد تهدید قرارگیرد

عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنراسلامی تبریز در این خصوص افزود:توجه به صنعتی سازی (ساخت و ساز صنعتی)یعنی اجرای ساختمان با برنامه ریزی دقیق و اتکا به تکنولوژی روز و استفاده از ابزار آلات صنعتی در جهت ارتقا کیفیت ساخت ،کاهش زمان و هزینه ساخت است.

وی با بیان اینکه عمده مشکل برسرراه توسعه این صنعت در بین گروه های مختلف جامعه ساختمانی از مخاطبین عام گرفته تا مخاطب حرفه ای نبود آشنایی لازم و کمبود دانش و اشرافیت به ابعاد مختلف این صنعت است عنوان داشت: بنابراین لزوم فرهنگ سازی مناسب در این زمینه به منظور آشنایی با مزایا و جهت گیری های این صنعت، حقیقتی انکار ناپذیر است.

افزایش قیمت در ساخت‌وساز صنعتی در تمام جهان توجیه شده است

در این زمینه دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان بابیان این‌که مشکل عمده عدم اجرای صنعتی سازی در ایران ریزدانگی ساختمان‌ها است گفت: صنعتی سازی نیازمند حجم گسترده از ساختمان است مسکن مهر فرصت مناسبی برای صنعتی سازی بود که متأسفانه این مقوله به‌صورت تمام و کمال در آن اجرایی نشد.

فرشید پور حاجت در گفت‌گو با «صما» گفت: منابع کشور در روش‌های صنعتی بیش از ۳۰ درصد صرفه‌جویی و توجیه اقتصادی دارد.

وی بابیان این‌که در حال حاضر دیدگاه‌ها نسبت به انجام مقوله صنعتی سازی بسیار متفاوت است گفت: از یک‌سو متولیان امر این مقوله را ازنظر فناوری تأیید و صحبت‌هایی از حمایت‌های مالی می‌کند درحالی‌که این مقوله تقاضای چندانی از سوی متقاضیان ندارد اما ناگفته نماند که سرمایه‌گذاران خارجی طرفدار اجرای آن در ایران هستند. به نظر می‌رسد دلایل این تناقض‌گویی‌ها و مهم‌ترین دلیل مغفولت صنعتی سازی عدم توجه به مقوله فرهنگ است.

دبیر کانون سرا سری انبوه‌سازان در این خصوص افزود: موانع فرهنگی، عدم سود مناسب و خواب بیش‌ازحد سرمایه، نبود حمایت‌ها و دانش علمی و دانشگاهی باعث شده کشور ما با این حجم ساخت‌وساز و دانش حرفی برای گفتن در مورد صنعتی سازی در جهان نداشته باشد.

وی ادامه داد: مقوله صنعتی سازی می‌تواند به‌نوعی، بسترساز رقابت برای تولید باکیفیت ساختمان باشد. برای رسیدن به کیفیت مطلوب در عرصه اجرای ساخت‌وساز باید به مقوله صنعتی سازی به شکل قانون و اجبار توجه داشت.

پورحاجت بابیان این‌که افزایش قیمت در ساخت‌وساز صنعتی در تمام جهان توجیه شده است گفت: تکنولوژی هزینه دارد و نباید تصور کرد بدون هزینه شهرهای ما دارای ساختمان‌های با عمر طولانی و باکیفیت شوند؛ و اگر انبوه‌سازی ادعای اجرای صنعتی سازی بدون افزایش قیمت را داشت باید به این صنعتی سازی مشکوک بود.

وی گفت: دوران رکود مسکن می‌تواند به‌نوعی دوران طلایی صنعتی سازی محسوب شود. در حال حاضر شهرهای ما ویترین بزرگی از مصالح ساختمانی است و استفاده از فن‌آوری‌های روز دنیا می‌تواند به این ویترین غنا، هویت و دوام ببخشد. باید دقت داشت صنعتی سازی به‌خودی‌خود امر مقدسی به شمار نمی‌رود این مقوله بهترین پاسخ برای شرایط خاص اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی است؛ و تا زمانی که جامعه‌ای نیاز آن را عمیقاً احساس نکند توجیه اقتصادی و فنی آن غیرقابل‌پذیرش خواهد بود.

پور حاجت درنهایت گفت: ایجاد کانون صنعتی سازی در مجلس یکی از راه‌حل‌های مطلوب برای تغییر نگرش و اراده در خصوص مبحث صنعتی سازی است.

صنعتی سازی ساخت‌وساز نیازمند گام‌های بلند

بازرس کانون سراسری انبوه‌سازان کشور بابیان این‌که صنعتی سازی برای انبوه‌سازان به دلیل اجرای محدود، رکود مسکن و عدم فرهنگ‌سازی صرفه اقتصادی ندارد گفت: تهیه ابزار و قالب‌های صنعتی سازی نیازمند پروژه‌های وسیع است و اجرای پروژه‌های محدود به سود انبوه‌ساز نیست.

کسری امیری راد گفت: عدم توجه به مقوله کیفی سازی باعث شده بیشتر خریداران و مصرف‌کنندگان ایرانی به مترمربع و زیبایی ساختمان بیشتر از کیفیت و صنعتی سازی اهمیت دهند.

عضو هیئت‌مدیره و خزانه‌دار انجمن انبوه‌سازان استان مرکزی در ادامه گفت: در حال حاضر بیشترمتولیان مفهوم صنعتی سازی را مطلوب و اما حضور صنعت گران این عرصه را نامطلوب و نابجا می‌دانند. برای روشن‌تر شدن این موضوع باید بگویم گسترش صنعتی سازی بدون حمایت انبوه‌سازان اتفاق نمی‌افتد.

وی بابیان این‌که اقدامات انجام‌شده در کشور در خصوص صنعتی سازی نیمه‌تمام بوده گفت: اجرای دقیق صنعتی سازی نیازمند ایجاد زیرساخت‌های متعددی ازجمله ارائه وام‌های تجهیزات، ایجاد کارخانه‌های تولید قطعات پیش‌ساخته، به‌روز کردن تکنولوژی و آشنایی و تجربه مهندسان است.

امیری راد گفت: ایران همچنان از قافله صنعتی سازی عقب‌مانده و بسیاری از ساخت‌وسازهای کشور به شکل کاملاً سنتی و به دست افراد غیرمتخصص ساخته می‌شود.

عضو هیئت‌مدیره و خزانه‌دار انجمن انبوه‌سازان استان مرکزی با ابراز تأسف از عدم توجه دولت به انبوه‌سازان گفت: هر وزیری در بدو ورود به بدنه دولت اجرای صنعتی سازی را سرلوحه فعالیت خویش لحاظ می‌کند اما بعد از مدت کوتاهی این حوزه به ورطه فراموشی کشیده می‌شود زیرا در خصوص اجرای آن اعتقاد و عزم جدی وجود ندارد.

امیری راد در ادامه افزود: بعد از گذشت سه سال از دولت یازدهم هنوز اراده‌ای قوی از سوی وزیر راه و شهرسازی برای بهبود و پیشرفت وضعیت صنعتی سازی دیده نمی‌شود و وزیر همچنان خود را وزیر راه می‌داند تا وزیر راه و شهرسازی. وی تأکید کرد: مسئولین و متولیان امر باید بدانند موفقیت در مقوله صنعتی سازی نیازمند توجه و اطمینان به بخش خصوصی و انجمن‌ها است.

بازرس کانون سراسری انبوه‌سازان کشور بابیان این‌که انبوه‌سازان و کارخانه‌های تولید تجهیزات نوین نیازمند تسهیلات هستند گفت: تسهیلات تشویقی می‌تواند انگیزه تولیدکنندگان و انبوه‌سازان را افزایش دهد.

وی در خاتمه گفت: به‌طورکلی توجه به مقوله صنعتی سازی نیازمند دیدگاه عملی و اجرایی یکپارچه در بدنه مدیریت کلان کشور و دستگاه‌های دولتی و اجرایی است. وزارت راه و شهرسازی، شهرداری‌ها و نظام‌مهندسی باید با همدلی، هماهنگی و وضع مقررات فنی و یا تکمیل آن نسبت به صنعتی سازی ساخت‌وساز قدم‌های بلندی بردارند؛ زیرا گام‌های کوتاه در این مقوله دیده نمی‌شود.

منبع: صما