عضو هیأت مدیره نظام مهندسی ساختمان تهران: سه میلیون و ۳۰۰ هزار ساختمان در تهران، فاقد شناسنامه
قانون می‌گوید تا وقتی ملکی موفق به دریافت شناسنامه فنی- ملکی نشده، شهرداری نباید برای آن ساختمان پایان‌کار صادر کند. اما آنچه در دنیای واقعی ساخت‌وساز در جریان است، خلاف این موضوع را نشان می‌دهد. سازنده‌ها بدون هیچ مانعی در این زمینه، پایان‌کار می‌گیرند و البته موانعی که وجود دارد هم براحتی قابل حل است! سازنده‌های متراژ‌های کوچک‌مقیاس اطلاع چندانی از صدور شناسنامه فنی- ملکی ندارند، اما ظاهراً درشت‌مقیاس‌ها مثل ساختمان‌های بالای 2 هزار متر در این زمینه با سختگیری‌های بیشتری مواجهند.
به گزارش پایگاه خبری مهندسین نیوز – مرجع اخبار نظام مهندسی کشور،قانون می‌گوید تا وقتی ملکی موفق به دریافت شناسنامه فنی- ملکی نشده، شهرداری نباید برای آن ساختمان پایان‌کار صادر کند. اما آنچه در دنیای واقعی ساخت‌وساز در جریان است، خلاف این موضوع را نشان می‌دهد. سازنده‌ها بدون هیچ مانعی در این زمینه، پایان‌کار می‌گیرند و البته موانعی که وجود دارد هم براحتی قابل حل است! سازنده‌های متراژ‌های کوچک‌مقیاس اطلاع چندانی از صدور شناسنامه فنی- ملکی ندارند، اما ظاهراً درشت‌مقیاس‌ها مثل ساختمان‌های بالای ۲ هزار متر در این زمینه با سختگیری‌های بیشتری مواجهند.
سه میلیون و ۳۰۰ هزار ساختمان در تهران، فاقد شناسنامه
سه میلیون و ۳۰۰ هزار ساختمان در تهران شناسنامه ندارند!
مهندس بیژن خطیبی، عضو هیأت‌مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران به سؤالاتی پاسخ می‌دهد که شاید دغدغه خیلی از خریداران ملک باشد. آنها باید بدانند که هنگام خرید چه مطالباتی می‌توانند داشته باشند؛
آیا همه ساختمانها در تهران دارای پروانه ساختمانی هستند؟
حدوداً ۱۵ سال است که همه ساختمانها باید از شهرداری پروانه ساخت دریافت کنند. براین اساس می‌توانم بگویم تعداد ساختمان‌های بدون پروانه، تقریباً زیر یک‌دهم است. اگر ساختمانی پروانه نداشته باشد هم حتماً پیش‌پروانه دارد. با این توصیف هم‌اکنون همه ساختمانها دارای پروانه ساخت هستند.
حتی دولتی‌ها و حاکمیتی‌ها؟
تعدادی در گذشته پروانه نداشتند که هم‌اکنون برای دریافت پروانه رجوع کرده‌اند و باید از شهرداری مجوز ساخت بگیرند.
مبحث اصلی کار شما، صدور شناسنامه فنی است، بهتر است ما بحث‌مان را از همین جا آغاز کنیم. آیا صدور شناسنامه فنی الزامی است؟
در مقررات ملی ساختمان، بندی وجود دارد که تا وقتی برای ساختمانی شناسنامه فنی صادر نشده، شهرداری نباید گواهی پایان‌کار بدهد.براین اساس طی توافق و تفاهمی با شهرداری و شورای شهر درخواست کرده‌ایم این بند اجرا شود. یعنی به ساختمانی که شناسنامه فنی ندارد، پایان‌کار داده نشود.چون تخلف است. از طرفی هر ساختمانی ملزم به داشتن شناسنامه فنی است.
این الزام بیشتر به چه دلیلی است؟
شناسنامه فنی در واقع دفترچه مشخصات یک ملک است که تمام مشخصات ساخت، کیفیت، نکات ایمنی و فنی در آن آمده است. صدور شناسنامه فنی هم برای مالک، هم بهره‌بردار و هم خریدار دارای مزیت است. اخیراً شناسنامه فنی به‌صورت الکترونیکی روی سامانه بارگذاری می‌شود. مهم‌ترین مزیت آن، دسترسی به مشخصات ملک در زمان وقوع بحران است.ما در سامانه نقشه (چون ساخت) نقشه‌ای را که ساختمان طبق آن ساخته و تمام شده بارگذاری می‌کنیم. در نتیجه مشخصات فنی ساختمان موجود است که در زمان بحران قابل دسترسی است. بنده در زمان حادثه پلاسکو در محل بودم. تقریباً ۸ تا ۱۰ ساعت زمان برد تا به نقشه ساختمان دسترسی پیدا کنیم. خاطرم هست نقشه در نهایت در بنیاد مستضعفان پیدا شد. البته این نقشه در عملیات امداد و نجات کمک زیادی به پیشبرد
عملیات کرد.
پس در زمان بحران بیشترین کارآیی را دارد؟
دقیقاً. با راه‌اندازی این سامانه دستگاه‌های امدادی مثل هلال احمر، آتش‌نشانی و مدیریت بحران می‌توانند به‌صورت آنلاین و در کمترین زمان ممکن به نقشه‌های ملک دسترسی پیدا کنند. از طرفی هر فردی که بخواهد ساختمانی را اجاره یا خریداری کند، می‌تواند به اطلاعات فنی و مزیت‌های آن براحتی دسترسی داشته باشد. کافی است اطلاعات سند را وارد کند. در این‌صورت آمار جعل سند هم کاهش پیدا خواهد کرد. چون فرد با وارد کردن اطلاعات وقتی ببیند چنین ملکی موجودیت ندارد، متوجه کلاهبرداری ماجرا می‌شود. این موضوع به ارتقای کیفیت ساختمان هم کمک زیادی می‌کند.
اما برخی‌ها نسبت به الکترونیکی شدن آن انتقاد داشتند.
آنها به کلی گویی شناسنامه فنی الکترونیکی انتقاد داشتند که البته ما هم این حرف را قبول داریم. اما کار تازه شروع شده و در ادامه راه قطعاً این ایرادات برطرف می‌شود. مهم این است که چنین اتفاق بزرگی افتاده است. ما می‌خواهیم در ادامه، نقشه‌های تفکیک شده ساختمان را هم بارگذاری کنیم. این مسأله از این جهت مهم است که دعواهای بین مالکین کاهش پیدا می‌کند. ما معتقدیم هر شهروندی حق دارد وقتی ساختمانی را می‌خرد یا اجاره می‌کند، از شناسنامه فنی آن اطلاع داشته باشد.چون فقط سند ثبتی کفایت نمی‌کند. البته تاکنون تعداد محدودی بارگذاری انجام شده که به مرور اضافه می‌شود.
چه تعداد از ساختمان‌های تهران دارای شناسنامه فنی هستند؟
تعداد بسیار کمی، شاید در حدود ۵۰۰ ساختمان!
این بی‌رغبتی به خاطر هزینه بالای صدور شناسنامه فنی است یا نه؟
هزینه بسیار کم است. اصلاً قابل توجه نیست. اما مسأله این است که اغلب سازنده‌ها، سازنده ذیصلاح نیستند و بیشتر دلال و بسازوبفروش هستند. بنابراین ساختمانها را با هزینه تمام‌شده پایین و با کیفیت نازل می‌سازند. در این‌صورت نمی‌توانند شناسنامه فنی بگیرند. چون مجری ذیصلاح از زمان خاکبرداری تا پایان‌کار، نظارت و کنترل دارد و در نهایت بعد از بررسی وضعیت ساختمان، شناسنامه فنی صادر می‌شود.مجری ذیصلاح دارای پروانه اشتغال از وزارت راه و شهرسازی است. ضمن آنکه معتقدم برای کیفیت ساختمان باید هزینه کرد. سازنده باید مجبور به ارتقای کیفیت ساختمان شود. صدور شناسنامه فنی منوط به بررسی همه ابعاد ساختمان در همه حوزه‌هاست و حتی بر یک پیچ روی نما هم نظارت می‌کند.بنابراین سازنده مجبور است آنقدر برود و بیاید تا نظر مجری ذیصلاح را جلب کند و بتواند شناسنامه فنی بگیرد وگرنه پایان‌کار برایش صادر نمی‌شود.
دبیر سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران:
ساختمان پیش فروش شده هم شناسنامه می‌خواهد
آمار سه ماهه امسال نشان می‌دهد که از ابتدای فروردین تا پایان خردادماه، حدود ۲ هزار و ۲۳۸ پروانه ساختمانی در تهران صادر شده است. این درحالی است که تعداد پروانه‌های ساختمانی در مقایسه با مدت مشابه حدود ۸۰۰ عدد کاهش داشته است. در مقابل باید پرسید در مقابل این تعداد جواز، چه تعداد شناسنامه فنی صادر شده است؟ صدور شناسنامه فنی هم همچون پروانه ساختمانی یک الزام قانونی است و جالب اینجاست که از سال ۹۵ به بعد، مردم بابت صدور شناسنامه فنی، هزینه می‌پردازند. این هزینه البته با توجه به متراژ ملک متفاوت است. اما اینکه دقیقاً در این سال‌ها چه تعداد پروانه ساختمانی صادر شده، شاید عددش به کمتر از ۱۰۰ در هر سال برسد! علی اکبر نبی‌یی، دبیر سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران با بیان اینکه از ابتدای سال ۹۸ تا ۲۴ تیرماه، ۲۹ شناسنامه فنی- ملکی صادر شده است، به «ایران»، می‌گوید:علاوه بر این ۴۴ شناسنامه نیزدرحال صدور است. درحالی که در جلسه‌ای که با حضور اعضای کمیسیون معماری و شهرسازی و عمران و شهرداری و اعضای نظام مهندسی تشکیل دادیم، ضمن رونمایی از سامانه جامع ذیصلاح مقرر شد تا کارگروهی متشکل از اعضای سازمان‌های مختلف، بررسی‌های لازم را انجام داده و برای راستی آزمایی و رسیدن به راه حل‌های ایده‌آل به‌منظور اجرای قانون صدور شناسنامه فنی – ملکی برای همه ساختمانها قدم برداریم. وی ادامه می‌دهد: براین اساس قرار شد در ۲ منطقه به‌صورت آزمایشی این طرح اجرا شود. البته اجرایی شدن صدور شناسنامه فنی- ملکی یک فرآیند است و پله پله به شرایط ایده آل خواهیم رسید.
سه میلیون و ۳۰۰ هزار ساختمان در تهران، فاقد شناسنامه
نبی یی با اشاره به مبحث دوم مقررات ملی ساختمان می‌گوید: شناسنامه فنی- ملکی ساختمان سندی است که اطلاعات فنی و ملکی ساختمان را دارد و از سوی سازمان هر استان صادر می‌شود. البته چگونگی رعایت مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرسازی نیز در این شناسنامه قید می‌شود. به‌گفته او، شناسنامه فنی- ملکی ساختمان اصولاً برای همه ساختمان ها باید صادر شود.به عبارت دیگر همه ساختمان ها اعم از اینکه ساختمان پیش فروش شود یا نه، نیازمند دریافت شناسنامه هستند. صدور شناسنامه فنی- ملکی همه پروژه‌های مشمول ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در استان تهران است. شناسنامه فنی- ملکی چه مزایایی دارد؟ نبی یی در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «مهم‌ترین خاصیت این شناسنامه، به‌دست آوردن اطلاعاتی مفید درباره مشخصات فنی ساختمان است، فراهم شدن بستری مناسب برای دریافت تصمیمات جدید برای بازسازی سازه در سال های آینده و تعیین کاربری ساختمان و همین طور استفاده از اطلاعات فنی و تأسیساتی ساختمان در زمان بحران از دیگر مزایای صدور شناسنامه فنی ساختمان است.» دبیرسازمان نظام مهندسی، هدف اصلی صدور شناسنامه فنی ساختمان را ارتقای سطح کیفی ساخت و ساز و تأمین حقوق و انتظارات مشتریان مسکن می‌داند. او می‌گوید: «تاکنون برای پروژه‌های بالای ۲ هزار متر که ملزم به گرفتن سازنده ذیصلاح بودند، شناسنامه فنی و ملکی صادر می‌شد که بر همین اساس از ابتدای سال ۹۸ تا ۲۴ تیرماه، تعداد ۶۳۶قرارداد مجری ذیصلاح ثبت شده است.چراکه بدون سازنده ذیصلاح امکان ارائه شناسنامه فنی و ملکی وجود ندارد و در عین حال بحث بیمه تضمین کیفیت هم مطرح است که باید از سوی بیمه گر ارائه شود. این بیمه براساس ماده ۱۸ آیین نامه ماده ۳۳ قانون و به نفع صاحب کار انجام می‌شود.»
او درباره این بیمه بیشتر توضیح می‌دهد: «بیمه کیفیت برای سازه حداقل ۱۰ سال، برای نما حداقل ۵ سال و برای تجهیزات و تأسیسات برقی و آسانسور حداقل ۳ سال است. سازنده ذیصلاح باید در هر مرحله گزارش کار ارائه داده و کیفیت آن را هم بیمه گر تضمین می‌کند. در نهایت صدور شناسنامه بلامانع بوده و سازمان نظام مهندسی آن را ارائه خواهد کرد. پس از تأیید ناظران و سازنده و طبق نقشه‌های «چون ساخت»، پروانه پایان کار از طریق شهرداری یا سایر مراجع صادر می‌شود.
منبع: موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
مشاهده منابع آزمون نظام مهندسی
