پیشنهاداتی برای کارآمدسازی قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی پیشنهاداتی برای کارآمدسازی قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی
پیشنهاداتی برای کارآمدسازی قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی ، بعد از گذشت حدود هجده سال از تصویب قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، بنظر می رسد بازنگری در این قانون لازم و ضروری باشد
به گزارش پایگاه خبری مهندسین نیوز – مرجع اخبار نظام مهندسی، پیشنهاداتی برای کارآمدسازی قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی ، بعد از گذشت حدود هجده سال از تصویب قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، بنظر می رسد بازنگری در این قانون لازم و ضروری باشد
پیشنهاداتی برای کارآمدسازی قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی
محمد قربانی در یادداشت زیر به این بررسی این موضوع پرداخته است.
پس از گذشت حدود ۱۸ سال از تصویب قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، به نظر میرسد بازنگری در این قانون لازم و ضروری باشد. اگرچه حدود ۳-۴ سال قبل، پیش‌نویس اصلاح و بازنگری قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی با مشارکت شوراهای نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استانهای مختلف تنظیم شد اما هنوز اطلاعاتی راجع به نسخه نهایی بازنگری شده و موقعیت آن در اتاق انتظار مجلس شورای اسلامی منتشرنشده است تا استانها از طریق نمایندگان خود و به‌ویژه رایزنی با کمیسیون کشاورزی، آب و محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی برای تصویب آن تلاشهایی را داشته باشند. اما ورای این‌که نسخه نهایی قانون بازنگری شده در چه مرحلهای از تصویب درونسازمانی یا در قوه قانونگذاری باشد، ورای همه مسئلههای دیگر موجود در قانون تأسیس، در قانون شش مسئله جدی مانع تحرک، کارآمدی و ارتقای تعالی سازمانی وجود دارد که باید مدیریت شوند و در فرایند تصویب نهایی به جد موردتوجه قرار گیرند: شمولیت نظام‌مهندسی به محیط‌زیست در قانون موجود اثری از عضویت دانشآموختههای محیط‌زیست دانشکدههای منابع طبیعی و محیط‌زیست نیست. به همین دلیل لازم است قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی به قانون نظام‌مهندسی کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست و یا قانون نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع زیستی تغییر یابد تا همه دانشآموختهها را در بر گیرد. تعیین سهمیه برای عضویت متخصصین رشتههای کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست در شورای سازمانهای نظام‌مهندسی بر اساس آییننامه اجرایی موجود هر کسی که دارای مدرک کشاورزی و منابع طبیعی باشد میتواند با دارا بودن شرایط عمومی در انتخابات شورای نظام‌مهندسی ثبتنام نماید و در صورت انتخاب به عضویت شورای نظام‌مهندسی در آید که ممکن است به انباشت یک یا چند رشته خاص در شورای نظام‌مهندسی منجر شود. این در حالی است که شورای نظام‌مهندسی یک‌نهاد کاملاً تخصصی است و باید متشکل از متخصصین رشتههای مختلف باشد تا بتوانند راجع به موضوعات مختلف اظهارنظر تخصصی داشته و تصمیمگیریهای دقیق و منتج به نتیجه با حداکثر کارایی و اثربخشی داشته باشند. به همین دلیل توصیه میشود نظام انتخابات شورای مرکزی بهگونهای مدیریت شود که بر اساس فراوانی اعضای نظام‌مهندسی، سهمیهای به هر یک از رشتهها و یا در برخی از رشتهها به هر دو یا چند رشته اختصاص یابد تا در فرایند انتخابات مشخص باشد و این اطمینان حاصل شود که درنهایت افرادی از رشتههای مختلف کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست در شورای مرکزی حضور خواهند یافت. به‌عنوان پیشنهاد، گروه کشاورزی دارای ۵ عضو انتخابی و گروه منابع طبیعی و محیط‌زیست دارای ۲ عضو انتخابی باشند. به‌بیان‌دیگر، سهمیه رشتههای زراعت، علفهای هرز و بیوتکنولوژی یک عضو، علوم دامی و آبیاری یک عضو، رشتههای اقتصاد کشاورزی و خاکشناسی یک عضو، گیاه‌پزشکی و صنایع غذایی یک عضو و مهندسی بیوسیستم، مکانیزاسیون و علوم باغبانی یک عضو و در گروه رشتههای منابع طبیعی یک عضو و گروه رشتههای محیط‌زیست نیز یک عضو باشد. انتخاب رئیس سازمان نظام‌مهندسی در قانون مصوب ۱۳۸۰، رئیس سازمان نظام‌مهندسی در سطح استانها و کل کشور از بین اعضای شورا انتخاب میشود. به‌بیان‌دیگر، یک عضو شورا، با رأی اعضای شورا به‌عنوان رئیس شورا انتخاب میشود که هم رئیس شورا است و هم رئیس سازمان اجرایی نظام‌مهندسی و جالب این‌که اعضای شورا باید بر عملکرد وی نظارت داشته باشند. این فرایند چند اشکال دارد: اول، این‌که رئیس انتخابی ممکن است هیچ‌گونه سابقه مدیریتی در بخش کشاورزی و منابع طبیعی نداشته باشد که خود به دلیل عدم شناخت از بخش کشاورزی و منابع طبیعی و تعاملهای نهادی، مانع از کارآمدی سازمانی خواهد شد، دوم، به دلیل اختلافهای داخلی بین اعضای شورا ممکن است فردی انتخاب شود که اساساً سابقه مدیریتی نداشته باشد و یا این‌که به کارکردهای شورایی اعتقادی نداشته باشد. سوم، ممکن است در فرایند انتخاب رئیس سازمان، سهمخواهی در هیئت‌رئیسه شورا اتفاق بیفتد که برای کارکردهای شورا آفت محسوب میشود. به همین دلیل، پیشنهاد میشود اولاً در قانون برای انتخاب رئیس شورا شرایطی اختصاصی تعیین شود و ثانیاً رئیس انتخابی سازمان نظام‌مهندسی فردی خارج از اعضای شورا باشد تا شورا بتواند کارکردهای راهبردی، نظارتی و مشورتی خود را داشته باشد و رئیس سازمان نیز کارکردهای اجرایی و عملیاتی خود را. حکم انتصاب رئیس سازمان نظام‌مهندسی استان اگرچه در شرایط موجود به جهت
تباربخشی، حکم روسای سازمان نظام‌مهندسی استانها توسط وزیر جهادکشاورزی صادر میشود اما پیشنهاد میشود به جهت اعتباربخشی به جایگاه حقوقی رئیس سازمان نظام‌مهندسی کل کشور و رعایت سلسله‌مراتب مدیریتی و ارتقای تعالی سازمانی، احکام روسای سازمانهای نظام‌مهندسی استانها توسط رئیس سازمان نظام‌مهندسی کل کشور صادر شود تا بتواند رأساً با توجه به رأی اعضای شورای استانها انتصاب و عزل را داشته باشد و روسای استانها نسبت به رئیس سازمان نظام‌مهندسی کل کشور پاسخگو باشند و انتصاب و عزلها وارد فرایندهای اجرایی وزارت جهاد کشاورزی نشود زیرا سازمان نظام‌مهندسی، سازمانی با ماهیت حقوقی جدای از وزارت جهاد کشاورزی است و فرایند موجود هزینههای زیادی بر ساختار نظام‌مهندسی وارد میکند. متغیر بودن اعضای انتخابی شورای استانها به‌منظور افزایش تحرک سازمانهای نظام‌مهندسی در سطح استانها لازم است فرایند متناسبسازی تعداد اعضای انتخابی شورای نظام‌مهندسی استانها با تعداد اعضای فعال آنها موردتوجه قرار گیرد. به‌بیان‌دیگر، تعداد اعضای شورای استانها با توجه به تعداد اعضای فعال آنها متغیر باشد که در این رابطه میتواند با توجه به تعداد اعضای فعال، جدولی را تهیه کرد که در آن به تعداد اعضا اشاره شود. به‌عنوان‌مثال، دارا بودن ۳۵ درصدی اعضای ثبت‌نام‌شده به‌عنوان عضو فعال معادل ۵ نفر، ۵۰ درصدی معادل ۷ نفر، ۷۵ درصدی ۹ نفر و بالای ۷۵ درصد معادل ۱۱ نفر میتواند مبنای متناسبسازی قرار گیرد. این فرایند میتواند به افزایش کارایی سازمانهای استانها و درنتیجه تلاش برای افزایش مشارکتدهی دانشآموختههای کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست و درنتیجه تلاش برای افزایش تحرک در جهت اشتغالزایی و حضور عملیاتیتر در صحنه میدانی بخش کشاورزی منجر شود. دامنه زمانی هیئت‌رئیسه نظام‌مهندسی به‌منظور کارآمدسازی ساختار شورای نظام‌مهندسی در سطح استانها و شورای مرکزی، جلوگیری از سکون در عملکردهای آنها و استفاده حداکثری از همه ظرفیتها، لازم است انتخاب هیئت‌رئیسه به‌استثنای رئیس نظام‌مهندسی که فرایند خاص خود را دارد، به‌صورت یکساله باشد (دارای محدوده زمانی باشد) تا در پایان هر سال با توجه به ارزیابی اعضای شورا، بتوان نایب‌رئیس، خزانهدار و دبیر شورای نظام‌مهندسی را تغییر داد. در فرایند تغییر، انتخاب مجدد افراد بلامانع است. استیضاح هیئت‌رئیسه قبل از یک سال همچنان به قوت خود باقی است و تابع دستورالعمل داخلی نظام‌مهندسی خواهد بود. امید این‌که توجه به پیشنهادهای پیشگفته بتواند به ارتقای کارکردهای سازمان نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی برای دستیابی به اهداف ترسیم‌شده در قانون نظام‌مهندسی کمک کند و درنهایت به افزایش نفوذ دانش در بخش کشاورزی و ارتقای کمیت و کیفیت تولیدات کشاورزی منجر شود. یادداشت دکتر محمد قربانی
منبع خبر: سایت خبری شعار سال
