خطر از هم پاشیدگی خطر از هم پاشیدگی نظام‌مهندسی را تهدید میکند
وزارت راه و شهرسازی در حالی اصلاحیه آییننامه کنترل ساختمان را به بحث و تبادل نظر گذاشته است که مسئولین و رئیسان سازمانهای نظام مهندسی نسبت به آن انتقادات جدی دارند و کماکان بر این باور هستند که با اجرای این اصلاحیه عملا دیگر سازمان نظام مهندسی بصورت واقعی وجود نخواهد داشت و در مقابل این شهرداریها هستند که علیرغم این که از توان لازم برخودار نیستند، قدرت بیش تری میگیرند.
به گزارش اخبار نظام مهندسی (akhbarmohandesi.ir)، وزارت راه و شهرسازی در حالی اصلاحیه آییننامه کنترل ساختمان را به بحث و تبادل نظر گذاشته است که مسئولین و رئیسان سازمانهای نظام مهندسی نسبت به آن انتقادات جدی دارند و کماکان بر این باور هستند که با اجرای این اصلاحیه عملا دیگر سازمان نظام مهندسی بصورت واقعی وجود نخواهد داشت و در مقابل این شهرداریها هستند که علیرغم این که از توان لازم برخودار نیستند، قدرت بیش تری میگیرند. خطر از هم پاشیدگی نظام‌مهندسی را تهدید میکند
سازمان نظام مهندسی ساختمان
خطر از هم پاشیدگی نظام‌مهندسی را تهدید میکند
نقش سازمان در پیش نویس دور زده شده است
در همین رابطه رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان کرمانشاه با اعلام این که در مقطع کنونی این موضوع به بررسی کامل نیاز دارد بیان کرد: فعلا اکثر رئیسان سازمانها با پیش‌نویس جدید مخالفت کرده‌اند، به این دلیل که نقش سازمان عملا در آن دور زده شده و ظاهرا طبق این آییننامه، سازمان از این پس دیگر نقشی در حتی انتخاب ناظر هم نخواهد داشت.
علی اصغر همتی با بیان تاثیرات منفی این موضوع گفت: اکنون تنها نقش و جایگاهی که برای سازمان نظام مهندسی باقیمانده، انتخاب ناظر است و سازمان هیچ دخالتی در انتخاب طراح و مجری ندارد و اگر قرار باشد ناظر هم بشکلی در اختیار مالک قرار بگیرد، عملا سازمان نظام مهندسی باید بعنوان شورای انتظامی برای تخلفات و مسائل مربوط به آن باید فعالیت نماید و این مناسب یک نهاد تخصصی مثل نظام مهندسی نیست.
همتی با اشاره به این که با توجه به قابلیتهای سازمان نظام مهندسی حتی انتظار میرود که مسئولیتهای حاکمیتی بیش تری به سازمان داده شود و دخالت شهرداری در حوزه صدور پروانه و سایر مسائل کاهش یابد افزود: این در حالی است که در این آییننامه به شهرداریها خیلی بها داده‌اند.
وی ادامه داد: البته در بخش کنترل و ارائه خدمات بازرسی متناسب با مبحث دوم، شهرداریها بلحاظ نداشتن نیروی متخصص کافی قادر به انجام این وظیفه نخواهد بود. از طرفی شنیده‌ها حاکی از آن است که شهرداری و وزارت کشور هم تمایل چندانی بقبول این وظایف ندارند.
همتی با اشاره به این که باید کار کارشناسی بیش تری درمورد تغییر این آییننامه انجام بگیرد تاکید کرد: اگر بنا است که نقش سازمان نظام مهندسی در حد آموزش و نظارت بر عمل کرد خلاصه گردد، آینده روشنی برای نظام مهندسی متصور نیست.
وی در عین حال با تاکید به این که ظاهرا دیدگاه پیش‌نویس جدید آییننامه مبحث دوم بر این مبناست که سازمان از مسائل اجرایی جدا گردد و بیش تر به ایفای نقش نظارتی خود بپردازد، تصریح کرد: اما اگر بنا باشد که سازمان در بحث انتخاب ناظر و مجری دخالت نکند، عملا کنار گذاشته میشود و به بحث مرجعیت این نهاد ارزشی داده نمیشود.
رئیس سازمان نظام مهندسی استان کرمانشاه بیان داشت: بهمین دلیل جایگاه سازمان مطابق با قانون و بعنوان نهادی که ساخت‌وسازها باید در زیر سیطره و زیرنظر این سازمان انجام گردد، تضعیف و نقش آن به نقش ساده نظارت بر کار ناظران تبدیل میشود که البته اکنون هم این وظیفه را انجام میدهد. منتهی تفویض اختیارات کلی و قانونی نظام مهندسی بشهرداری، برای سازمان یک افت است.
وی اظهار داشت: عملا وقتی اختیارات نظام مهندسی از این نهاد گرفته میشود، دیگر از سازمان فقط یک نام باقی میماند و وظیفه‌ای برای اعضا باقی نمیماند که بخواهند در سازمان فعالیت نمایند.
به گفته وی، جمعیت متخصص و توان مندی از مهندسین بعنوان اعضای سازمان نظام مهندسی فعالیت میکنند که میتوانند تمامی فعالیتهای مربوط به ساخت‌وساز را از زمان صدور پروانه، کنترل، بازرسی و… را انجام دهند و وظایف سنگینتری را تقبل کنند.
تغییر ساختار نظام مهندسی بدون اصلاح ساختار شهرداری بیفایده است
رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان آذربایجانغربی نیز در این مورد گفت: با توجه بگذشت بیش از بیست سال از تصویب قانون و مشخص شدن نقاط قوت و ضعف آن، لازم است که مبحث دوم یا آییننامه کنترل ساختمان با توجه به نیاز جامعه و تعداد شاغلین در حرفه و وضعیت ساخت‌وساز و ورود تکنولوژیهای نوین، ارزیابی مجدد گردد.
جعفر هاشمزاده درمورد نحوه ارزیابی مجدد یا بازبینی آییننامه کنترل ساختمان بیان کرد: نظامات مهندسی بعنوان جزئی از خانواده بزرگ نظام مهندسی بر این عقیده‌اند که وضعیت فعلی منطبق با نیازهای جامعه نیست و اصلاح آییننامه باید انجام گردد.
هاشم زاده ا اشاره به این که در ارزیابی مجدد این آییننامه ۲ دیدگاه مطرح است ادامه داد: در این راستا یک دیدگاه آرمانگرایانه مطرح است که مسئولین وزارت راه، آییننامه را با مقایسه وضعیت کشورهای مشابه کشور ما یا حتی کشورهای پیشرفته میبینند و طبق این دیدگاه، مطالعات را جمعبندی کرده و به آییننامه کنترل فعلی رسیده‌اند. دیدگاه بعدی که کاملا با دیدگاه اول فرق دارد، حفظ وضعیت موجود بعنوان وضعیت مطلوب است.
وی با اعلام با این که در هر دو دیدگاه مشکل وجود دارد تصریح کرد: درواقع دوستانی که جامعه مهندسی و نظام مهندسی را با دید آرمانی نگاه میکنند، باید پای دیگر حوزه ساخت‌وساز درون‌شهری یعنی شهرداری را هم در نظر بگیرند و ایجاد تغییرات در آن قسمت را هم پی گیری نمایند. ولی این در حالی است که اصلاحات را در بخش سازمانهای نظام مهندسی و امتیازات آن اعمال میکنند، بدون این که سازوکار و تشکیلات شهرداریها را که هیچ سنخیتی با وضعیت فعلی ساخت وسازها ندارند، تغییر دهند.
هاشم زاده افزود: امروزه برخلاف کشورهای توسعه یافته یا نیمه‌توسعه یافته که به هیچوجه متکی بفروش تراکم نیستند و درآمدهای آن ها جز و درآمدهای پایدار است، کل درآمد شهرداریها متکی بفروش تراکم است و در این شرایط نمیتوان انتظاری برای بهبود وضعیت داشت.
وی تاکید کرد: یعنی اگر در تشکیلاتی مثل نظام مهندسی بعنوان یک پای قضیه که اتکایی هم به بودجه مملکتی و دولتی ندارد و روی پای خود ایستاده، تغییر وضعیت ایجاد نماییم اما وضعیت شهرداری بشکل فعلی باقی بماند به یقین نتیجه خوبی حاصل نمیشود و فقط سازمانهای نظام مهندسی تضعیف میشوند بدون این که اصلاحی در ساختار بوجود بیاید و درواقع فقط صورت مسئله عوض میشود.
وی با بیان این که بدون تغییر در ساختار شهرداریها و با حفظ وضعیت و ساختار موجود، باندهای قدرت حاکمیت مجدد پیدا میکنند و عملا اصل قضیه یعنی اصلاح ساختار شهرداری و مبتنی بودن درآمد شهرداریها بر یک درآمد پایدار محقق نمیشود، خاطرنشان کرد: در وضعیت فعلی میتوان برحسب تجربیات موجود مبحث دوم، یک شیوه بینابین انتخاب کرد.
او با اشاره به ضعفهای مبحث دوم موجود یادآور شد: مبحث دوم مربوط به بخش مجریان ذیصلاح، خدمات مهندسی صوری و نظارت و کنترل ضعیف سازمانهای نظام مهندسی بر ارائه خدمات مهندسی است که ما نیز به آن ها واقفیم و باید با یک راه‌حل بینابین و ایجاد اصلاحات لازم درجهت رفع ضعفهای فعلی قانون نظام مهندسی و انجام وظایف محول شده بسازمان قدم برداریم.
وی اذعان کرد: در غیر این صورت با اصلاحات پیش بینی شده در آییننامه، ساختار موجود نظام مهندسی دچار ضعف و از همپاشیدگی میشود و با توجه بعضویت نزدیک به پانصد هزار مهندس در این سازمانها و نیز بیکاری و رکود حاکم بر جامعه مهندسی با مشکلات بسیاری روبرو خواهیم شد.
هاشم زاده با اشاره به کمپینهایی که مهندسین تشکیل داده‌اند ادامه داد: اکنون بدلیل این مشکلها مسئولین نظام مهندسی زیرفشار هستند و ما باید قضیه را مدیریت نماییم. از سویی این قضیه که ارائه خدمات مهندسی برحسب رقابت و ارائه کیفیت بهتر در آینده یک اصل انکار‌ناپذیر است و مهندسبن باید به این سمت حرکت نمایند و خدماتی ارائه کنند که شهروندان آن ها را قبول داشته باشند.
وی در مورد انتظارات نظام مهندسی برای اصلاح آییننامه اظهار کرد: خوشبختانه جامعه مهندسی بدیدگاه اعتدالی اعتقاد دارند و شورای مرکزی با تدوین نظرات سازمانها باید در فضایی آرام و دور از تنش در نشستهای کارشناسی باید با وزارت خانه راه و شهرسازی به هماهنگی و توافق برسند.
هاشم زاده با بیان این که نباید آیین نامه بنحوی اصلاح گردد که ناگهان همه دستاوردها را از دست بدهیم و دوباره از صفر آغاز کنیم مطرح کرد: ساختار شهرداریها باید اصلاح گردد، در حالیکه درآمد شهرداری تهران متکی بفروش تراکم است و در این فضا شهرداری اگر طراح و ناظر انتخاب نماید و از سویی بازرسی هم به آن واگذار گردد، عدالت نسبی ای که اکنون موجود است از میان خواهد رفت و بهبود ساخت‌وساز شهری در این شرایط محقق نمیشود.
غفلت پیش نویس آییننامه کنترل از قوانین بالادستی
هم چنین مهران فرصت رئیس سازمان نظام مهندسی مازندران با بیان این که آییننامه کنترل ساختمان یک طرفه دیده شده است،مطرح کرد: عمده ترین نقش نظام مهندسی یعنی تنسیق امور مهندسی و مهندسین در این آییننامه اصلا دیده نشده و این در حالی است که عنوان آن آییننامه کنترل ساختمان نظام مهندسی است.
وی تاکید کرد: آییننامه کنترل ساختمان نظام مهندسی طبق قانون نظام مهندسی نوشته شده و پیش نویس این آییننامه اصلا بقانون بالادستی که قانون نظام مهندسی است، توجهی نکرده است.
مهران فرصت گفت: این در حالی است که در مورد کنترل ساختمان، نمیتوان آیین‌نامه‌ای برای نظام مهندسی نوشت که هیچ وظیفه‌ای را برای نظام مهندسی نبیند، چرا که پیش‌نویس فعلی همه وظایف را از دوش نظام مهندسی برداشته و بر دوش شهرداریها گذاشته است.
وی با اشاره به این که درواقع در آییننامه مذکور وزارت راه و شهرسازی مسئولیتها را بر دوش وزارت کشور نهاده است، در مورد پیامدهای این روی کرد تشریح کرد: هدف مسئولین وزارت خانه افزایش کیفیت ساخت‌وساز است ولی بنظر میرسد با تغییر آیین نامه براحتی این اتفاق نمی‌افتد.
فرصت ادامه داد: چون در این صورت تمام بار نظارتی و بازرسی و کنترل بر دوش شهرداری قرار میگیرد و شهرداری که خود در این بین ذینفع از ساخت‌وساز است، نمیتواند سیستم نظارتی و کنترلی خود باشد. بنابراین اگر بتوانیم این مشکل را حل کنیم، میتوانیم تاحدی در جهت افزایش کیفیت ساخت گام برداریم.
ایشان هم چنین درمورد نقش نظام مهندسی برای ارتقای تخصص مهندسین در بخش خدمات مهندسی و اثرگذاری بیش تر در ساخت‌وسازها خاطرنشان کرد: مشکل اینجاست که تعامل میان دستگاههای اجرایی مرتبط ما در بخش صنعت ساختمان وجود ندارد.
به گفته او شهرداریها طبق قوانین شهرداری و سازمان نظام مهندسی با قانون نظام مهندسی فعالیت میکنند که این ۲ نهاد در مواردی با هم هماهنگ نیستند و نبود تعامل میان این ۲ نهاد از بزرگ ترین مشکلات است. بنابراین آییننامه کنترل ساختمان اگر بتواند این تعاملات را بیش تر کند و برای نمونه اگر بازرسی که در این آییننامه بر دوش شهرداریها گذاشته شده است، بسازمان نظام مهندسی واگذار گردد، مسئله تاحدی حل و این تعامل بیش تر میشود.
فرصت اظهار داشت: در چنین شرایطی وضعیت به این ترتیب نیست که یک نهاد خود خدمات ارائه نماید و کار نظارت و بازرسی را هم انجام دهد. زیرا که هرموقع که این ۳ وظیفه توسط یک نهاد انجام گردد، مشکل ایجاد میشود.
وی در مورد راه کارهای پیشنهادی برای بهبود پیش نویس آییننامه کنترل ساختمان افزود: وقتی آیین‌نامه‌ای درمورد نظام مهندسی نوشته میشود، طبیعتا باید نظر دست‌اندرکاران و مسئولین نظام مهندسی دیده شود.
فرصت با اشاره به این که آیین‌نامه‌ای در حال گرداوری است که همه مسئولیتها و وظایف نظام مهندسی را از این نهاد میگیرد و به شهرداریها واگذار میکند بیان کرد: ما با این قسمت از آییننامه مشکل داریم و انتظار ما این است که در این بخش نظرات مسئولین سازمان نظام مهندسی را در نظر بگیرند و با نظر مشورتی سازمان نظام مهندسی تغییرات را اعمال نمایند.
وی با اشاره به این که هدف و خواسته نظام مهندسی هم مثل وزارت راه و شهرسازی، این است که ساخت‌وساز با کیفیت بهتری اتفاق بیفتد اذعان کرد: بهتر است که با هم دیگر این هدف را محقق نماییم و نقطه‌نظرات نظام مهندسی هم بتواند بتحقق این هدف اصلی کمک نماید و این نهاد تخصصی بتواند در رفع دغدغه صنعت ساختمان یعنی کیفی‌سازی موثر عمل نماید.
منبع: سازه نیوز
