زلزله نمی لرزاند لغزش از ماست
درست همینجاست؛ زیر پای من و تو... در یک آن میلرزد و با لرزش خود گاهی سبب ریزش کوه میشود و گاه فوران آتشفشان. نامش زلزله یا زمین لرزه است و نتیجه رهایی ناگهانی انرژی از داخل پوستههای زمین. مفید است ولی امان از روزی که در شهرها و روستاها اتفاق بیفتد آنوقت است که نعمت به نقبت تبدیل شده و باعث تخریبهای گسترده میشود.
به گزارش اخبار نظام مهندسی (akhbarmohandesi.ir)، درست همینجاست؛ زیر پای من و تو… در یک آن میلرزد و با لرزش خود گاهی سبب ریزش کوه میشود و گاه فوران آتشفشان. نامش زلزله یا زمین لرزه است و نتیجه رهایی ناگهانی انرژی از داخل پوستههای زمین. مفید است ولی امان از روزی که در شهرها و روستاها اتفاق بیفتد آنوقت است که نعمت به نقبت تبدیل شده و باعث تخریبهای گسترده میشود.زلزله نمی لرزاند لغزش از ماست
زلزله نمی لرزاند لغزش از ماست
سالانه هزارها زلزله روی میدهد و شمار بسیاری از آن ها قابل احساس است و تقریبا در هر نقطهای از جهان این پدیده روی میدهد. این پدیده طبیعی ممکن است باعث مشکلاتی از جمله از دست دادن زندگی و یا فروپاشی ساختمانها گردد و این را چشم بادامیها خوب دریافتهاند؛ با وجود این که ناف کشورشان را با زلزله بریده شده ولی توانستهاند این گاو خشمگین را رام خود کنند و ولی در کشور عزیزم ایران…!
هنوز که هنوز است با یک خرده زلزله چه خانهها که خراب نمیشود و چه آبادانیها که ویران نمیشود! منجیل، رودبار، سیلاخور، بم… چه عزیزانی را که نگرفتند و ولی ما هنوز اندر خم یک کوچهایم و برای یکی دو هزار کم یا بیش تر، یک خال جوش کم و زیاد، خود را در دام بلا میاندازیم… اصلا سرمان درد میکند برای حادثه!؟ و در آخر…
پیمان کار، ارزان ساز است و شاید تخصص لازم را نداشته باشد
علی رضا مقسمی، مشاور و عضو کمیته فنی موسسه بینالمللی ترمیم بتن ICRI در رابطه با مقاومت ساختمانهای بتنی در مقابله با زلزله بیان کرد: در استانداری کمیتهای تحت عنوان بتن تشکیل شده بود که بصورت مستمر روی تولید آن پایش منظمی داشت.
مقسمی گفت: این کمیته بررسی میکرد که کدام کارخانه تولید بتن، استانداردهای لازم را رعایت میکنند و اگر مجوز تولید نداشتند برای استاندارد شدن تولید مورد حمایت قرار میگرفتند و یا در صورت رعایت نکردن استانداردها، واحد آنها پلمب میشد.
وی با اشاره به این که تولید بتن باید سازوکار مناسبتری داشته باشد،ادامه داد: در بحث بتن ۴ مرحله حساس وجود دارد که در هر کدام تعللی ایجاد گردد مراحل قبل و بعد را نیز مختل میکند؛ این مراحل شامل تولید، انتقال، استقرار و عملآوری است.
وی افزود: متاسفانه در بحث نظارت بر بتن مشکل داریم و این مربوط به لرستان نیست و در همه استانهایی که گرفتن شناسنامه ساختمان اجباری نیست این مسئله وجود دارد چراکه مجریان ذیصلاح اجباری نشدهاند و بتن خود را از کارخانههایی که مجوز ندارند تهیه میکنند.
مشاور معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان با اشاره به این که بر نظارت سازمان نظام مهندسی و ساختمان سازی انتقادهایی وجود دارد، تصریح کرد: مهندسان ناظر مرحلهای بوده و مقیم نیستند و ممکن است در مراحل حساس بتن ریزی حضور نداشته و طی آن زمان در محل مستقر نباشند.
وی اذعان کرد: پیمان کار، ارزان ساز است و شاید تخصص لازم را نداشته و بصورت تجربی کار کند، وظیفه سازمان نظام مهندسی است که بر بتن ریزی نظارت داشته باشد و دورههای تخصصی تکنولوژی بتن را برگزار نماید. در چند سال اخیر اجرای این دورهها دیده نشده است و علیرغم تمام تذکرات و نامه نگاریهایی که داشتیم، دورههای تخصصی پودمانی برای ارتقای سطح فنی کنترل، نظارت و تایید ساختمان نداریم.
وی اذعان کرد: نود درصد ساختمانسازیها با استفاده از بتن است چراکه از اسکلتسازی ارزانتر تمام میشود برای همین باید کنترل بیش تری روی آن انجام گیرد.
مشاور و عضو کمیته فنی موسه بین المللی ترمیم بتن ICRI با بیان این که سطح نظارت را باید بالا برد،تاکید کرد: این موضوع به سازمان نظام مهندسی برمیگردد و این سازمان مابین شهرداری و سرمایهگذار یا پیمان کار قرار دارد که تایید کیفیت ساخت را با تعیین مهندس ناظر برای شهرداری بعهده دارد و قدرت اجرایی ندارد.
او با اشاره به این که معاونت عمرانی استانداری لرستان تنها روی پروژههای دولتی میتواند نقش تحکمی داشته باشد، خاطرنشان کرد: از کوچک ترین سازه تا بلندترین ساختمانها با بتن ساخته میشوند چراکه ارزانتر بوده و مراحل کنترل کیفی آن نیز راحتتر است و معاونت عمرانی تنها میتواند در رابطه با بخش خصوصی تذکر بدهد.
وی مطرح کرد: در رابطه با بحث جوش نیز موضوع نظارت مثل بتنریزی است و باید مورد کنترل قرار گیرد.
تهیه نقشه های سایزموتکتونیک در استان لرستان
احدالله فاضلی مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی استان لرستان هم در این رابطه بیان کرد: اکنون تحلیل فعالیت لرزهای گسل دورود با استفاده از مطالعات زمین ریخت شناسی و پارینه لرزهشناسی یکی از برنامهای ما در اداره کل زمینشناسی استان است. این کار با اعتبارات استانی در حال انجام است و برای پی گیری آن استاندار، رئیس برنامه و بودجه و فرمانداری دورود حمایت و هم کاری خوبی با ما داشتهاند که جای تقدیر و تشکر دارد.
فاضلی با اشاره به این که در حال حاضر بازدید میدانی از این گسل انجام شده است، عنوان کرد: هم اکنون محلهای احداث ترانشه را مشخص کردهایم و قرار است در اسرع وقت اجرایی گردند.
وی هدف از این کار را مطالعه و بررسی زلزلههای تاریخی عنوان کرد و افزود: با تعیین سن مطلق لایههای سنگی میتوان دوره برگشت زلزله و بزرگی آن را برآورد نمود.
مدیر کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی استان ابراز داشت: این کار بسیار ارزش مند بوده و برای نخستین بار در زاگرس انجام میشود. در انجام پروژههای عمرانی این بررسیها ضروری است کما این که دانشگاه علوم پزشکی مکانی را برای ساخت بیمارستان درنظر گرفته بود که روی پله گسلی بود و ما گفتیم که این مکان مناسب نیست.
وی با اعلام این که این کار ابتدا در شمال تهران انجام شده و در منطقه زاگرس برای نخستین بار است که عملیاتی میشود، یادآور شد: مقدمات اولیه فراهم شده و نقشههایی تهیه کردهایم و هم گردآوری مطالعات انجام شده است؛ بعد از این کارها ترانشهها زده میشوند.
مدیرکل زمینشناسی و اکتشافات معدنی استان لرستان اظهار داشت: با احداث ترانشه تفکیک سنی منطقه و نقشههای کواترنری تهیه میشود و لیتولوژی و مورفوتکتونیک آن بررسی میشود. این طرح با هم کاری پژوهش کده علوم زمین و دانشگاه بیرجند انجام میشود. هم چنین برای شهرستانهای سلسله، دلفان، الیگودرز و خرمآباد نقشه سایزموتکتونیک تهیه شده که آماده چاپ است.
صد و پنجاه و نه مورد زمینلرزه تا مقیاس ۴٫۳ ریشتر در لرستان
رضا آریایی، مدیرکل مدیریت بحران لرستان نیز با بیان این که نمیتوان بصراحت اعلام کرد کدام نقطه در چه مقیاسی از زلزله در لرستان مقاوم است، گفت: سال هشتادو پنج، با وقوع زلزلهای به بزرگی ۶٫۱ ریشتر در دشت سیلاخور تخریب سی هزار واحد خشتی گلی و شانزده هزار واحد شهری در بافتهای قدیمی بروجرد را شاهد بودیم. این زلزله به ما نشان داد که ده ها ساختمان دیگر که حداقل اصول ایمنی و علمی در آن ها دیده شده در مقابل این زلزله مقاومت خوبی داشتهاند.
وی اذعان کرد: با وقوع زلزله بالای پنج ریشتر در لرستان خانههای خشتی و گلی هیچ مقاومتی ندارند و هر چقدر شدت زلزله بالاتر رود قطعاً سازهای که استحکام لازم را ندارد و یا طبق اصول فنی و مهندسی ساخته نشده باشد، مقاومتی در مقابل زلزله نخواهد داشت.
وی با اشاره به این که سال پیش در مجموع شاهد صدو پنجاه و نه مورد زمینلرزه تا مقیاس ۴٫۳ ریشتر در لرستان بودیم، مطرح کرد: یکی از این زلزلهها در روزهای اول سال در الشتر با بزرگی ۴٫۱ ریشتر و دیگری در اوایل تیرماه در چغابل با بزرگی ۴٫۳ ریشتر به ثبت رسیده است. اکثر زلزلههای زیر ۳ ریشتر فقط ثبت دستگاهی میشوند و به ندرت افراد متوجه وقوع آنها خواهند شد.
مقاومسازی ساختمانها نخستین اقدامی است که باید برای مقابله با زلزله انجام داد که متاسفانه به آن دقت زیادی نمیشود. شاید هنوز باورمان نشده حادثه هیچ زمان خبری نمیکند و عادت کردهایم به غبطه و افسوس خوردن پس از حادثه. خدا کند که دیگر اینگونه نباشد.
منبع: ایسنا
پاسخ تشریحی آزمون نظام مهندسی طراحی برق اسفند ۹۵