تشریح چهار عامل کاهش عمر مفید ساختمانها در کشور/ با گرداوری آییننامهها و مقررات، جلوی مداخلات ناصحیح را میگیریم
حامد مظاهریان معاون وزیر راه و شهرسازی با تشریح 4 عاملِ بیانضباطی شهری، طراحی و اجرای نامناسب و استفاده از مصالح غیراستاندارد در کاهش عمر مفید ساختمانها، بیان کرد: با گرداوری آییننامهها و مقررات، جلوی مداخلات ناصحیح را میگیریم.
به گزارش اخبار نظام مهندسی (akhbarmohandesi.ir)، حامد مظاهریان معاون وزیر راه و شهرسازی با تشریح ۴ عاملِ بیانضباطی شهری، طراحی و اجرای نامناسب و استفاده از مصالح غیراستاندارد در کاهش عمر مفید ساختمانها، بیان کرد: با گرداوری آییننامهها و مقررات، جلوی مداخلات ناصحیح را میگیریم.تشریح چهار عامل کاهش عمر مفید ساختمانها در کشور
تشریح چهار عامل کاهش عمر مفید ساختمانها در کشور
عمر و کیفیت پایین ساختمانها در کشور ما از جمله معضلاتی است که سالهاست گریبانگیر صنعت ساختمان شده است؛ معضلی که علاوه بر اتلاف سرمایههایکشور، آمار بالای تلفات ناشی از حوادث ساختمانی در کشور را بدنبال داشته است. به اعتقاد صاحبنظران و متولیان امر یکی از مهم ترین علل این معضل، عدم حضور مجریان ذیصلاح در پروژههایساختمانی است که با وجود تاکید صریح قانون بر ضرورت آن ولی ارادهای بر رعایت آن از طرف مالکان، شهرداری و … وجود ندارد.
در همین رابطه دکتر حامد مظاهریان معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با سازمان نظاممهندسیساختمان استان تهران به گفت و گو پرداخته که در ادامه، میخوانید:
بگفته کارشناسین، عمر مفید ساختمان در کشور ما کم تر از سی سال است. شما دلیل این معضل را چه میدانید؟
گفته میشود، در مقایسه با کشورهای دیگر، عمر مفید ساختمان در ایران کم است. معتقدم مهم ترین علت، کم بودن عمر مفید ساختمان در کشور ما، فعالیتهای سوداگرانه در عرصه ساخت و ساز در شهرهاست، به این معنا که سفته بازی و کالایی شدن مقررات در عرصه ساخت و ساز فرصتی را ایجاد نموده که خانهای که ساخته میشود با قیمت بالاتری عرضه و سود بیش تری را نصیب صاحب زمین کند و تنها چیزی که اهمیت ندارد این است که کیفیت ساختمانهایی که ساخته میشوند، چگونه است. این موضوع موجب شده ساختمان تبدیل به کالایی گردد که میتواند ارزش افزوده ایجاد کند. این موضوع هم ناشی از بیانضباطی شهری است. به این معنا که قوانینشهری توسط نهادهای محلی یعنی شهرداریها مورد هجوم قرار گرفته و میگیرند.
دلیل دیگر از جهت بعد فنی است که در این مورد هم باید بگویم ساختمانها در کشور ما در معرض آسیب قرار دارند. برای ساخته شدن ۱ ساختمان با کیفیت نیاز است آن ساختمان طراحی خوبی داشته باشد، مصالح استاندارد در آن بکار رفته باشد و در نهایت پروسه اجرا بخوبی انجام شده باشد. اشکال در هر کدام از این مراحل، میتواند عمرمفید ساختمان را کاهش دهد.
عدم حضور سازندگان ذیصلاح را چه قدر در کاهش عمر مفید ساختمانها موثر میدانید؟
مسلما خیلی موثر است. هدف ما در قانون نظام مهندسیساختمان این است که سازندگان و مجریان فاقدصلاحیت بعرصه ساخت و ساز ورود نکنند. این موضوع شامل تمام مشاغل و حرفههایی میشود که نیاز به تخصص دارند. متاسفانه در وضعیت فعلی مشکلی که وجود دارد این است که در عرصه ساخت و ساز، روابط ناصحیح طراحی گردیده و این روابط ناصحیح این مجال را به افراد بدون صلاحیت داده که در امر ساخت و ساز دخالت نمایند. هدف وزارت راه و شهرسازی این است که با گرداوری آییننامهها و مقررات جلوی مداخلات ناصحیح را بگیرد.
در قانون صریحا بموضوع حضور مجریان ذیصلاح در امر ساخت و ساز اشاره شده است ولی امروز بگفته متولیان امر، اکثر ساختمانها، توسط مجریان فاقدصلاحیت ساخته میشود، علت چیست؟
در تئوری سیستمها گفته میشود وقتی یک سیستم غلط است علت غلط بودن اجزای سیستم است یا رابطه میان آن ها یا هر دو. بنظر میرسد موضوع ورود سازندگان فاقد صلاحیت، در نتیجه رابطه نادرست میان اجزای دخیل در امر ساخت و ساز است؛ بعبارت دیگر، رابطه میان کسیکه مجوز میدهد، کسیکه ساختمان را کنترل میکند، مالک و… بدرستی تعریف نشده است. هدف وزارت راه و شهرسازی از گرداوری آییننامه کنترل ساختمان این است که رابطه میان ذیمدخلان در امر ساخت و ساز را سامان بخشیده و بدرستی تعریف و تصحیح کند.
وضعیت ساخت و ساز در کشور را بلحاظ ایمنی چگونه ارزیابی میکنید؟
طی ۱ دهه گذشته ما شاهد افزایش کیفیت ساخت و ساز بوده ایم، آمارها هم این موضوع را تایید میکند. ساختمانها هم پیچیدهتر شدهاند. بیست سال پیش، ساختمانها در طبقات، تجهیزات و با پیچیدگی کم تری ساخته میشدند. ولی امروز ساختمانها بلحاظ ارتفاع و به لحاظ تجهیزات، گستردهتر و پیچیدهتر شدهاند. بنظر میرسد علی رغم این که شیب مثبتی را بسمت ارتقا کیفیت ساخت و ساز شاهدیم، هم چنان با شرایط مطلوب فاصله داریم. البته امروز عرصه ساخت و ساز در مسیر درستی قرار گرفته ولی باید با تدابیر بیش تر و شتاب بالاتری حرکت نماید.
اقای مظاهریان، در حادثه پلاسکو یکی از عللی که از طرف کارشناسین بعنوان علت حادثه عنوان شد بیتوجهی به بحث نگه داشت ساختمان و مبحث بیست و دو مقررات ملی ساختمان بود. نظر شما در این مورد چیست؟
متاسفانه در کشور ما بیش تر توجهات صرف اجرای ساختمان شده تا نگه داری.بر اساس آخرین سرشماری، ما بیست و پنج میلیون خانه در سطح کشور داریم که بنظر میرسد این آمار در آینده چندان تغییر نکند. با توجه به این موضوع آن چه امروز اهمیت دارد این است که چگونه از بناها و ساختمانهایی که سرمایه ملی هستند محافظت نماییم. لذا توجه عمومی به بحث نگه داشت ساختمانها باید در جامعه فرهنگ سازی گردد و مهندسین نقش خود را در کنترل و نگه داری ساختمانها بازیابند.
مبحث بیست و دو مقررات ملی بموضوع نگه داشت ساختمان اختصاص دارد که هر۳ سال یک بار بازنگری میشود. نخستین نسخه این مبحث سال نودو پنج تنظیم شده و تا پایان سال نود و شش نسخه دوم این مبحث ابلاغ خواهد شد.
پیشبینی میشود با توجه به تجاربی که از نسخه اول این مبحث کسب شده در نسخه دوم الزامات قانونی در مورد بحث نگه داشت ساختمان و مسئولیتها تعریف گردد تا این بحث وارد فضای جدیدی شده و فضای کاری جدید برای مهندسین تعریف گردد. انتظار میرود با ابلاغ این مبحث، ساختمانها با هزینه کم تری ایمنتر ساخته شوند و از سرمایه های مردم حفاظت گردد.
سازمانهای نظاممهندسیساختمان در ترویج فرهنگ نگه داشت ساختمان و حضور مجریان ذیصلاح چه نقشی دارند؟
یکی از اهداف قانونگذار از تاسیس سازمانهای نظام مهندسی ترویج و فرهنگ سازی در زمینه مسائل مربوط به ساخت و ساز است. سازمان نظام مهندسی بعنوان یک نهاد غیردولتی وظیفه دارد در امر ساخت و ساز فرهنگسازی و به افزایش کیفیت ساخت و ساز و به تبع آن نگه داری از ساختمانها کمک کند. از این رو بنظر میرسد این نقش خیلی پررنگ است.
عمل کرد سازمانهای نظاممهندسیساختمان را چگونه ارزیابی میکنید؟
سازمانهای نظام مهندسی طی فعالیت حدودا بیست و دو سال خود فراز و نشیبهای زیادی داشتهاند؛ دورههایی در جهت تاسیس و ایجاد بودهاند، سپس دوره تثبیت را پشت سر گذاشتند و در این مدت افت و خیزهای زیادی را تجربه نمودند.
سازمانهای نظاممهندسیساختمان یکی از ارزشهای مهم در عرصه ساخت و سازند که توسط دولت ایجاد و قانون مند شدهاند. از طرف دیگر سازمانهای نظاممهندسیساختمان، طی ۲ دهه فعالیت تجارب خوبی کسب نمودهاند و امروز به اعتقاد من در یک شروع مجدد قرار دارند. امیدواریم با اصلاحات مختصری که در روابط میان اجزای کار در سازمانهای نظاممهندسیساختمان صورت میگیرد این سازمانها بعنوان یک سازمان حرفهای و تخصصی بتوانند بوظایفی که قانونگذار تعیین نموده، عمل نمایند.
منبع: پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی