سخنی پیرامون هشتمین دوره انتخابات نظام مهندسی ساختمان کشور

طبق قانون نظام مهندسی ساختمان مصوب اسفند ماه هفتاد و چهار وآئین نامه اجرایی آن وبا الهام ازتجربیات کسب شده در دوره های گذشته، انتخابات هشتمین دوره هیات مدیره سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان استان‌ها مهرماه سال جاری در سراسر کشور برگزار می شود، انتخابات این دوره تغییرات عمده ای نسبت به دوره ماقبل خود دارد.

به گزارش پایگاه خبری مهندسین نیوز  _ مرجع اخبار نظام مهندسی کشور، طبق قانون نظام مهندسی ساختمان مصوب اسفند ماه هفتاد و چهار وآئین نامه اجرایی آن وبا الهام ازتجربیات کسب شده در دوره های گذشته، انتخابات هشتمین دوره هیات مدیره سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان استان‌ها مهرماه سال جاری در سراسر کشور برگزار می شود، انتخابات این دوره تغییرات عمده ای نسبت به دوره ماقبل خود دارد.

سخنی پیرامون هشتمین دوره انتخابات نظام مهندسی ساختمان کشور

سخنی پیرامون هشتمین دوره انتخابات نظام مهندسی  ساختمان کشور

در این انتخابات  اولاً طبق دستورالعمل ابلاغی اختیارات محلی به استان ها داده شده ثانیاً شرط کاندیدا شدن عدم اشتغال در دستگاه های نظارتی و اجرایی مرتبط با قانون که تصدی همزمان آن با عضویت در هیئت مدیره موجبات تعارض منافع و اختلال در انجام وظایف می گردد ثالثاً داشتن پروانه پایه یک در رشته مورد تقاضا با گذراندن ۲ سال سابقه لعد از دریافت صلاحیت پایه یک از جمله تفاوتهای انتخابات این دوره نسبت به دوره قبل است. در این نوشتار با الهام از انتخابات ادوار گذشته به این پرسش پاسخ داده خواهد شد که منتخبین دوره هشتم هیات مدیره سازمان های  نظام مهندسی ساختمان چه ویژگیهایی میبایستی داشته باشند؟ پاسخ داده خواهد شد.
سال جاری نیز با نزدیک شدن اتمام مدت دوره تصدی هیات مدیره، شاهد برگزاری انتخابات هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان هستیم، هرچند که امروزه سازمان موصوف دورانی بحرانی را طی میکند و دیگر چهره مردم نهاد سازمان نظام مهندسی را از پشت انبوه بخش نامه ها و آئین نامه های دیکته شده دولتی، به سختی می توان تشخیص داد، در اثر این انحصارگراییهای عمدتا دلسوزانه و بعضا از سر حس تملک، مدت ها فضا را برای فعالیت حداکثری اعضا محدود شده و بدین جهت در آستانه هر دوره انتخابات هیات مدیره، تلاش برای تصاحب سکوهای قدرت و یا کرسیهای خدمت به نوعی تقابل گروههای جدید و قدیم را رقم می زده است . در این رقابت آنچه دل هر صاحب نظر علاقه مندی را به درد میآورده آن است که در این تقابل، گروه های مختلف در زمان انتخاب، به جای تمرکز بر توانمندی های کاندیداها در تحقق اهداف مشترک و ضروری سازمان، بیش تر بر مبنای تعلق خاطر و یا حفظ قدرت در گروه های منصوب به خود فعال بوده اند. وعملاً اهداف اصلی وتحقق انتظارات قانون گذار فراموش می گردد.
ولی خوشبختانه در انتخابات این دوره وتغییرات صورت گرفته شاهد بارقه های امید هستیم تا فضا را برای نیروهای مستعد و علاقه مند باز شده و نقطه پایانی بر این سنت دیرینه گذاشته تا  منتخبین آن آمادگی وفرصت کافی و قانونی بیش تری داشته باشند
با توجه به اهمیت این انتخابات که سرنوشت ۳ سال آینده سازمان را رقم خواهد زد . و یقیناً در این دوره نیز بسیاری از واجدان شرایط برای عضویت در هیات مدیره کاندیدا شده اند و انتخاب اندیشمندانه اعضای سازمان موجبات ارتقا و تداوم رشد و بالندگی سازمان را تضمین خواهد کرد . در این شرایط بر ماست که با درک کامل از موقعیت حاضر با انتخابی اندیشمندانه و مبتنی بر شناخت، راه را برای تحقق اهداف عالیه قانون نظام مهندسی وکنترل ساختمان هموار کنیم . این مهم میسر نمی شود مگر با شناخت چالش های پیش رو و الهام از تجربیات پیشین .
اگرچه همواره در کلامها وگفتار های متعدد سخن از عدم تحقق قانون نظام مهندسی وناکارآمدی سازمان مطرح است،  ولی این انتخابات فرصتی بی بدیل است تا با حضور موثر خود، ضمن قدردانی از تلاش و نتایج مثبت مجموعه دست اندرکاران و هیات مدیره های پیشین، با انتخاب افراد لایق برای رفع نواقص موجود، از به تاراج رفتن سازمانی که حاصل دسترنج اعضا و تلاش خالصانه بزرگوارانی است که تا به حال استقلال نسبی سازمان را از جریانات سیاسی و تفکرات بسته دولتی حفظ کرده اند، جلوگیری کرده و حداقل تأثیر گذاری را در آینده حرفه ای خود و دیگر همکاران پایه ریزی کنیم .
نکته بسیار مهمی که می بایستی مورد توجه اعضای محترم سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور قرار گیرد توجه به ماهیت انتخابات دراین مجموعه مردم نهاد است، بزرگ ترین دغدغه بایستی جلب مشارکت حداکثری اعضا در انتخابات باشد . مشارکت اعضا نیز بنحوی وابسته به عملکرد هیات مدیره است و عملکرد هیات مدیره نتیجه مشارکت و انتخاب اعضا و این دور تسلسل چنان چه در جهت مثبت باشد،  ارتقا سازمان را در همه عرصه ها رقم خواهد زد و چنان چه به دوری باطل مبدل گردد موجبات نابودی و اضمحلال تدریجی خواهد بود . لذا کاندیداهای هیات مدیره میبایستی در رئوس برنامه ها و اهداف خود به موارد زیر توجه جدی داشته باشند:
رویکرد و عملکرد سازمان بیش تر به سمت شخصیت مردم نهاد آن سوق داده شود.
سازمان در چشم و دل اعضا و جامعه عزیز ، مقتدر و موثر باشد.
نقش سازمان در زندگی حرفه ای اعضا بایستی پر رنگ و غیرقابل اغماض باشد.
اعضا باید به سازمان و عملکرد آن اعتماد و اطمینان داشته باشند و روند اخذ تصمیمات شفاف باشد.
سازمان باید در دفاع از حقوق اعضا مصر باشد و تکیه گاهی مطمئن برای آنها لحاظ گردد .
سازمان در خط مقدم تحولات فنی و حرفه ای حاضر بوده و اطلاع رسانی به موقع داشته باشد.
عدالت و برابری در برخورد با تمامی اعضا رعایت شود و فضایی صمیمی و آمیخته با احترام داشته باشد.
ارائه خدمات مناسب فنی، حقوقی و حمایتی به اعضا سرلوحه امور سازمان تلقی گردد.
بسترسازی جهت مشارکت بیش تر اعضا و استفاده از افکار، قابلیت ها و تواناییهای ایشان صورت گیرد.
امتیازات تشویقی برای حضور در مجامع فوق العاده مخصوص انتخابات تبیین و لحاظ شود
حضور و مشارکت اعضا در صورتی بیش ترین تاثیرگذاری را خواهد داشت که انتخاب با شناخت کامل و طبق معیارهای مشخصی صورت گیرد . هرچند که مهندسان طی دوره های گذشته اثبات کرده اند که قدرشناس مدیران خدوم شهری و اساتید صاحب نظر ، درستکار و آزاداندیش بوده و هستند ، اما بدون قصد زیر سوال بردن توانائیهای هیچیک از اعضا کلیه ادوار هیات مدیره های سازمان، شاید بتوان ادعا کرد که در ادوار گذشته، در مواردی، گزینه های مناسب تر و کاندیداهای با لیاقت تر ، به علت عدم برخورداری از شناخت جامعه مهندسی از راهیابی به هیات مدیره بازمانده اند و به جای آن ها افرادی با تکیه بر آرا بخشی خاص از جامعه مهندسی به هیات مدیره راه یافته اند که بهیچ وجه حضورشان تاثیری بر پیش برد اهداف جامعه مهندسی نداشته است .

سخنی پیرامون هشتمین دوره انتخابات نظام مهندسی ساختمان کشور

هر چند طبق ارزیابی‌ عملکرد و آسیب‌شناسی‌ از سازمان نظام مهندسی ساختمان، ضرورت بازنگری در قانون وآئین نامه اجرایی آن، برای افزایش کارآیی و ثمربخشی این سازمان در ساخت‌و‌سازهای شهری ضرورتی انکار ناپذیراست، ولی در شرائط کنونی به نظر میرسد،  اولویت اول این سازمان انتخاب هیات مدیره ای توانمند و مقتدر است. با نگاهی به انتخابات ادوار گذشته و آسیب شناسی آن،  چالشهای زیر کاملاً مشهود بوده و بزرگ ترین تاثیر را در نتیجه انتخابات هیات مدیره ها داشته است:
در زمان برگزاری انتخابات وقتی که کاندیداها امکانات کافی برای معرفی تواناییها و قابلیتهای خود نداشته باشند و متعاقب آن اعضای سازمان نیز با بی اهمیتی و عدم حضور حداکثری و نتیجتاً با شناختی محدود از کاندیداها در پای صندوقهای رای حضور یابند سبب میگردد تا برای کاندیداها فرصتی مناسب ایجاد شود تا آسیبهای زیر چهره سازمان را خدشه دارکند :
وابستگی به افراد موثر در شکل گیری سازمان و نخستین هیات های مدیره
برخورداری از نفوذ در دیگر تشکل های حرفه ای و یا وابستگی به منابع قدرت در دیگر ارگان ها
رابطه استاد و شاگردی برای مدرسان در دانشگاه ها و کلاس های آموزشی سازمان
حضور در گروه های فعال انتخاباتی که برخوردار از اصول فکری شناخته شده و تاثیرگذار هستند
تخریب شخصیت های موثر طبق تهمتهای واهی یا عوام فریبانه
این در حالی است که اگر به درستی دقت کنید، شخصیتهای متفاوتی برای عضویت در هیات مدیره کاندیدا می شوند وهرکدام اهداف ونیات خاصی دارند :
بعضی افراد با حضور خود ارزش سازمان را افزایش میدهند و بعضی به دنبال کسب ارزش از سمتی در هیات مدیره هستند .
برخی چنان به خود می بالند که حضورشان در سازمان تنها محدود به زمان انتخابات و عرضه خود برای عضویت در هیات مدیره و رییس سازمان است .
برخی چنان مشغول به خدمت هستند که حتی زمان انتخابات را فراموش می کنند .
بعضی مدعی ریاست هستند و بعضی مشتاق خدمت .
عده ای ساکت هستند و سکوتشان از صبر و حکمت است و عده ای ساکت از بی بضاعتی در اندیشه .
عده ای زبان به سخن می گشایند و از هر کلامشان حکمت جاری است و حتی در قید نحوه بیان نیستند و در مقابل عده ای ساعت ها به زیبایی سخن می گویند ولی دریغ از کلامی ارزشمند در لابه لای گفته هایشان.
عده ای در زمان انتخابات ادعای حمایت از مهندس و نظام مهندسی دارند ولی سوابق شان حکایت از چیز دیگری دارد و عده ای در هر پست و مقامی (حتی بدون این که سمتی در نظام مهندسی داشته باشند ) مدافع بی ادعا و بی چون و چرای مهندسان و نظام مهندسی بوده و هستند .
عده ای فاقد هر گونه برتری یا صلاحیت و به دنبال نام و نان، با قصد تخریب رقبا و به امید جذب آراء گروهی خاص از اعضا ( مثل فارغ التحصیلان دانشگاه های خاص، جوانان،  مهندسان فاقد کار یا درآمد مکفی و . . . ) با سردادن شعارهای کلیشه ای نخ نما شده ، قدم به عرصه میگذارند و گروهی براساس احساس وظیفه و با تکیه بر توانائیها و برخورداری از اندیشه و فکری پویا و آگاهی از محدوده اختیارات هیات مدیره .
در این شرایط تکلیف اعضای سازمان چیست ؟ آیا معیارهایی وجود دارد تا بتوان بهترینها را انتخاب کرد؟ آیا سازوکار مناسبی برای شناخت بهتر توانائی های نامزدهای انتخاباتی وجود دارد؟ آیا سیستمی جهت برآورد میزان تاثیرگذاری هر یک از اعضا هیات مدیره ادوار پیشین وجود دارد؟ چگونه می توان با شناخت توانائی ها، افکار و خدمات هر یک از اعضا فعلی هیات مدیره با رای مجدد به افراد توانمند از آن ها قدردانی کرد و با جایگزینی افراد بی اثر یا کم اثر با افراد توانمند دیگر ، راه را برای پیشبرد اهداف هموارتر کرد؟
به نظر می رسد با تغییر ساختار اعضا سازمان و افزایش امکانات ارتباطی، در انتخابات آتی بایستی شاهد تاثیرگذاری عوامل دیگری به جز موارد فوق الاشاره نیز بود . البته هنوز هم به دلیل ارتباط محدود اعضا با سازمان و مدت محدود فعالیت های تبلیغاتی ، شرایط لازم برای شناخت توانائی های کاندیداها مهیا نیست و لذا بر علاقه مندان به پیشبرد نظام مهندسی است که با هدف رشد و تعالی سازمان و در نظر داشتن تاثیر ارتباط موثر با دیگر ارگان های ذی ربط بر توفیق دراز مدت سازمان و به دور از شعارهای پوپولیستی جوسازی های مغرضانه کاندیداها را مورد بررسی قرارداده و آگاهانه در انتخابات شرکت کنند .
نتیجه گیری
سازمان نظام مهندسی ساختمان به عنوان یک تشکل غیر دولتی از نقش و جایگاه ویژه‌ای در صنعت ساختمان برخوردار است. طبق انتظارات مقنن، موارد متعددی از برنامه‌ ریزی در جهت تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش‌ های اسلامی در معماری و شهرسازی، برنامه‌ ریزی برای رشد و اعتلای مهندسی ساختمان و مشاغل مرتبط، ارتقای دانش فنی و کیفیت کار شاغلان این عرصه، نظارت بر حسن انجام خدمات مهندسی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی و تنظیم روابط میان صاحبان حرفه‌های مهندسی ساختمان و کارفرمایان به عهده این سازمان است. از این منظر شاید کم تر نهادی مردمی و تخصصی به صورت مستقل در کشور وجود داشته باشد.، ولی برای اداره امور چنین سازمانی و در پاسخ به پرسش مطروحه که منتخبین دوره هشتم هیات مدیره سازمانهای نظام مهندسی ساختمان چه ویژگیهایی میبایستی داشته باشند؟ باتوجه به موارد صدرالذکر، تیتر وار به ویژگی های لازم برای هیات مدیره اشاره ای مختصر خواهیم داشت.  بنابراین علاوه بر خصوصیات مندرج در قانون ، اعضا هیات مدیره ترجیحا بایستی از خصوصیات ذیل نیز بهره مند باشند :
۱) ویژگی شخصیت فردی
خصوصیاتی همچون: کیاست، شجاعت، حلم، تواضع، ادب، خوشنامی، فن بیان، ثبات قدم، راد مردی، آراستگی ، …
۲) ویژگی توان و تدبیر مدیریتی
حتی تصور هیات مدیره بدون افراد مدیر و مدبر نیز دور از ذهن است . خوشبختانه تقریبا نمی توان کسی را یافت که ادعای این توانائی را نداشته باشد و لذا تنها سوابق مدیریتی موفق است که این امر را به اثبات برساند .
۳) آشنایی با مجموعه قوانین وآئین نامه های جاری
آشنا نبودن کاندیداها به قوانین با وعده های پوشالین در زمان انتخابات شروع شده و با سرخوردگی در طول دوره باتمام خواهد رسید و چه بسا افراد نا آشنا با قوانین با عنوان کردن مطالب نا صحیح و اتخاذ مواضع اشتباه حتی اعتبار سازمان را نیز خدشه دار کنند .
۴) مقبولیت اجتماعی یا حرفه ای در سطح استان و کشور
جذب و حفظ افرادی که از چنین خصوصیاتی بهره مند هستند در جهت پیشبرد اهداف نظام مهندسی و دفاع از حقوق سازمان و اعضا در جایگاه های مختلف از اهمیت بسیاری برخوردار است . برای افرادی که به جایگاه سازمان استان در کشور اهمیت قائل هستند ، نیم نگاهی به وجاهت، جایگاه و مقبولیت فرد در سازمان مرکزی نیز خالی از لطف نخواهد بود .
۵) صاحب نظر در امور نظام مهندسی و مباحث مربوطه
برخورداری از امتیازاتی همچون مدرک تحصیلی، جایگاه آکادمیک و یا تدریس در دانشگاه هرچند درجای خود با ارزش است ، ولی مترادف با صاحبنظر بودن در امور نظام مهندسی نیست و تنها برای کاندیداهایی که حداقل از دور دستی بر آتش فعالیت های حرفه ای دارند بنوعی فضیلت محسوب می گردد .
۶) داشتن فرصت کافی و امکان تخصیص زمان مناسب جهت انجام تکالیف قانونی
بسیار جای تعجب دارد که بعضا افرادی کاندیدای عضویت در هیات مدیره می شوند که جدای آن که با تمام قوا در بخش هایی فعالیت می کنند که ارتباطی به عملکرد سازمان ندارد ، فرصت کافی حتی برای رتق و فتق امور شخصی یا مسئولیتهای اداری خود ندارند . بدیهی است انتخاب نکردن این افراد هم کمکی به خودشان خواهدبود و هم به سازمان.
۷) داشتن سوابق موفق کار تیمی
حضور افرادی که عادت و علاقه بکار تیمی ندارند به هیات مدیره کمکی نخواهد کرد و علاقه به کار تیمی از سوابق فعالیت در تشکل های حرفه ای و ترجیحا در ارکان سازمان مشخص می شود و حضور موثر افراد در این جایگاه ها می تواند محک مناسبی برای تشخیص میزان برخورداری از این خصیصه می باشد .
۸) عدم وابستگی وعضویت تاثیرگذار در جناح های سیاسی
سازمان نظام مهندسی یک نهاد حرفه ای و غیر سیاسی است و بایستی این خصوصیت را به هر قیمت حفظ نماید چراکه عرصه سیاست همان گونه که ممکن است در برحه ای کمک محسوب گردد با تغییر شرایط میتواند خیلی مخرب باشد . جایگاه علمی و حرفه ای سازمان بایستی همواره بارز ترین خصیصه آن باشد و حضور افرادی که به هر شکل رنگ و بوی سیاسی از هر جناحی به سازمان بدهند بهیچ وجه مطلوب نخواهد بود و با دکترین اصلی سازمان در تناقض کامل است.
۹) توانایی برقراری ارتباط مناسب با اعضا از یک طرف و نهادهای مرتبط و تاثیرگذار از طرف دیگر
هیات مدیره سازمان به مثابه پلی است بین اعضا و نهادهای مرتبط و حضور در هیات مدیره ، نیازمند توانایی ارتباط و تشخیص خواست ها و نیازهای اعضا و طرح و پیشبرد مدبرانه آن در مراجع ذی ربط است و ناتوانی در ارتباط با هریک از طرفین یک ضعف جدی محسوب می گردد که البته با کار تیمی با دیگر اعضا می توان از شدت آن کاست .
۱۰) مشارکت موثر در مجامع و فعالیت های کاری سازمان نظام مهندسی ساختمان
انتخابات هیات مدیره جایگاه آزمون و خطا نیست و یکی از موثرترین راه های شناخت کاندیداها ، برآورد توانائی ها و نحوه عملکردشان در دیگر جایگاه های خدمت در سازمان خواهدبود . چنان چه این روش تشخیص مورد توجه قرارگیرد عملا افرادی که گوشه چشمی به عضویت در هیات مدیره دارند از جایگاه های پائین تر شروع به فعالیت در سازمان خواهند کرد و ضمن آشنایی با قوانین و ارکان نظام به اعضا نیز این امکان را می دهند تا تصویری دقیق تر از ایشان داشته و برآوردی دقیق تر داشته باشند . از سوی دیگر با توجه به این که مجمع عمومی سازمان بالاترین مرجع تصمیمگیری در سازمان است، چه خصوصیتی به جز جاه طلبی را می توان درنظر گرفت برای کسی که به دنبال عضویت در هیات مدیره برای تاثیرگذاری است اما در مجامع عمومی که مرتبه بالاتری دارد حضور موثر پیدا نمی کند ؟
به هر حال، امید است در انتخابات این دوره با حضور پرشور، آگاهانه و حداکثری اعضا و با توجه به نکاتی که در مقام یادآوری ذکر شد، شاهد بکار بستن دقت و حساسیت بیش تری در انتخاب برترین گزینه ها از بین جمع بزرگوارانی که خود را برای خدمت به اعضا و سازمان در این کسوت کاندیدا نموده اند، باشیم.

منبع : سازه نیوز

مشاهده منابع آزمون نظام مهندسی

انتخابات نظام مهندسی تهران