قرار گرفتن استان خراسان شمالی بر روی چندین گسل فعال، با احتمال لرزش های مداوم قرار گرفتن استان خراسان شمالی بر روی چندین گسل فعال، با احتمال لرزش های مداوم
قرار گرفتن استان خراسان شمالی بر روی چندین گسل فعال، با احتمال لرزش های مداوم ، همراه کرده است. گسل اسفراین با درازای حدود صد و هفتاد کیلومتر از حاشیه شمال شرقی شهر اسفراین عبور می کند
به گزارش پایگاه خبری مهندسین نیوز – مرجع اخبار نظام مهندسی، قرار گرفتن استان خراسان شمالی بر روی چندین گسل فعال، با احتمال لرزش های مداوم ، همراه کرده است. گسل اسفراین با درازای حدود صد و هفتاد کیلومتر از حاشیه شمال شرقی شهر اسفراین عبور می کند
قرار گرفتن استان خراسان شمالی بر روی چندین گسل فعال، با احتمال لرزش های مداوم
استان خراسان شمالی در انحصار مثلث گسل‌ها
خراسان شمالی با توجه به قرارگیری بر روی چندین گسل فعال، با احتمال لرزش های مداوم همراه است.
استان خراسان شمالی از نواحی شمال شرقی ایران است که از دیدگاه زمین شناسی در پهنه ساختاری – رسوبی کپه داغ قرار دارد. پهنه کپه داغ شامل کوه‌های شمال غربی ـ جنوب شرقی، شمال استان خراسان است که از نظر کوه نگاری به هزار مسجد معروف است که در آن گسل های فعال و مهمی وجود دارد.
این گسل ها و حرکات آن ها معمولا با خسارات بسیاری همراه بوده است. از مهم‌ترین گسل های این منطقه می توان به گسل اسفراین و گسل باغان- گرماب و گسل رباط اشاره کرد.
گسل اسفراین با درازای حدود صد و هفتاد کیلومتر از حاشیه شمال شرقی شهر اسفراین عبور می کند.
گسل باغان- گرماب با درازای ۵۵-۵۰ کیلومتر در مجاورت روستای باغان قرار دارد که به هنگام زمین لرزه یازدهم اردیبهشت ۱۳۰۸ هجری شمسی (۱ مه ۱۹۲۹ میلادی) در کپه داغ بوجود آمد.
گسل رباط قربیل با درازای حدود صد و بیست و پنج کیلومتر که انتهای شرقی این گسل به بیست و پنج کیلومتری جنوب آشخانه می رسد.
محراب کارشناس مسئول شبکه لرزه نگاری قوچان گفت: تعداد صد و هشتاد و سه مورد زمین لرزه در سه ماهه نخست سال نود و نه، در خراسان شمالی به وقوع پیوسته که این میزان در مقایسه با مدت مشابه پارسال افزایش سی و یک موردی داشته است.
به گفته کارشناس مسئول شبکه لرزه نگاری قوچان شدیدترین این زمین لرزه‌ها در شهر قاضی به بزرگی چهار ریشتر در تاریخ سی و یکم اردیبهشت امسال روی داد.
طبق بررسی های انجام شده، در صد سال گذشته سیزده زمین لرزه بزرگتر از ۵.۵ ریشتر در منطقه خراسان شمالی به ثبت رسیده است. از این تعداد هفت زمین لرزه دارای بزرگای بیشتر از شش ریشتر به ثبت رسیده است از آن جایی که استان خراسان شمالی بعنوان یکی از لرزه خیز‌ترین استان های ایران شناخته شده است لازم است برنامه‌هایی در جهت مطالعات لرزه زمین انجام شود، هم‌چنین پهنه بندی خطر زمین لرزه گرداوری و اقداماتی مانند مقاوم سازی ابنیه در اولویت محور‌های توسعه پایدار این استان قرار گیرد.
بیش از پنجاه درصد از ساختمان‌های خراسان شمالی در بافت فرسوده نیازمند مقاوم سازی
خراسان شمالی یکی از استان های لرزه خیز است و با خطر وقوع زمین لرزه رو به رو است از این رو باید پیش بینی‌های لازم برای کاهش حداکثری خسارات این حادثه طبیعی مورد توجه مسئولان باشد.
از دیدگاه سازه‌ای بررسی ساختمان های تخریب شده در زمین لرزه‌های این استان نشان می دهد عامل اصلی خرابی در منطقه، عدم رعایت حداقل ضوابط و مقررات ساختمان سازی است که از جمله آن ها می توان به اجرای نادرست پی‌های سنگی با ملات گل بر روی زمین های شیبدار، کیفیت نامطلوب دیوارها، استفاده از بازشو‌های نسبتاً بزرگ و نامتقارن، عدم یکپارچگی قسمت های مختلف با یک‌دیگر و عدم پیوستگی سقف به دیوارها اشاره کرد.
وقوع زمین لرزه، یکی از مخاطرات در ساخت و ساز‌ها است که مهندسان می توانند در پیش‌گیری از خسارات این بحران اثر گذار باشند. با توجه به وجود گسل های فعال در این استان، نیاز است تا توجه ویژه‌ای به مقوله مقاومت و استحکام بنا مبذول گردد.
در زمینه پیش‌گیری نیاز است تا آموزش های لازم به مردم و نیز مسئولان در امر ساخت و ساز داده شود تا به هنگام حادثه، خسارات به حداقل کاهش یابد.
سکونت شهروندان در ساختمان های قدیمی و فرسوده یکی از دغدغه‌ها بوده و نیاز است تا این واحد‌های مسکونی بازسازی و بهسازی گردد.
رمضانی، رییس نظام مهندسی خراسان شمالی با اشاره به بررسی میدانی انجام گرفته از طرف نظام مهندسی استان، عنوان کرد: در بحث سازه‌ای مشکل جدی وجود ندارد، اما گزارشات از اجزای غیرسازه‌ای، میان قابها، نمای ساختمان، تیغه بین ستون و مبلمان داخلی بیشترین موارد خسارت در زلزله است.
وی با عنوان این که بعداز زلزله سال نود و شش، تیم های نظارت مستقیم زیر نظر نظام مهندسی برای مهار صددرصدی میان قاب ها تشکیل گردید، گفت: جهت پیش‌گیری از خسارات در آینده تولیدکنندگان تجهیزات سازه‌ای و ساختمانی به فراخور محصول تولیدی خود، باید شرایط استحکام و ایمنی را فراهم کنند هم‌چنین ساختمان ها با طراحی مهندسی احداث گردد.
وی با اشاره به وجود تراکم جمعیت در بافت‌های فرسوده، گفت: بیش از پنجاه درصد بافت های فرسوده و بافت هایی که بیش از ۲ دهه از ساخت آن‌ها می گذرد نیازمند مقاوم سازی هستند.
پژوهش بر روی وضعیت گسل ها سبب می شود تا مکان گزینی های درستی برای زیرساخت هایی همچون بیمارستان ها انجام گردد تا از خطر تخریب در امان باشند و از سوی دیگر میزان خسارات به حداقل برسد.
مقاوم سازی سازه‌ها از دیگر اقداماتی است که می توان در جهت انجام پژوهش ها انجام داد به طوری‌که در حال حاضر پنجاه و چهار درصد منازل روستایی در برابر خطراتی همچون لرزش زلزله مقاوم سازی شده اند و چهل و شش درصد باقی مانده است.
بنظر می رسد شهر بجنورد با توجه به زلزله های پی در پی در سال های اخیر در ردیف شهر‌های آسیب پذیر و و زلزله خیز است. هر چند گسل خاصی از داخل شهر بجنورد عبور نمی کند، اما عبور گسل های متعدد از شرق و شمال شرق و جنوب شهر می تواند احتمال وقوع زلزله در استان را افزایش دهد.
وقوع چند زمین لرزه مهم ۱۳۰۲ ه. ش با بزرگی شش و نیم ریشتر و ۱۳۷۵ ه. ش با بزرگی شش و سه دهم ریشتر و نیز زمین لرزه‌های متعددی با بزرگی سه و پنج ریشتر این استان را در ردیف استان‌های زلزله خیز قرار داده است.
آخرین زلزله بزرگ این منطقه در بیست و سوم اردیبهشت سال نود و شش، به وقوع پیوست و زلزله‌ای با قدرت ۵.۷ ریشتر٬ چندین روستا در اطراف بجنورد و بسیاری از مناطق شهری و سازه‌های تازه ساخته شده در شهرک گلستان این شهر را مورد آسیب جدی قرار داد.
نحوه رسیدگی و امداد زلزله‌زدگان و محصور شدگان در آوار٬ مهم ترین بخش مدیریت بحران زلزله در نخستین لحظات پس از وقوع آن است. بنا بر گفته کارشناسان٬ ساعات اولیه زلزله٬ ساعات طلایی نجات محبوسان در آوار است و اگر این زمان از دست برود٬ آمار تلفات زلزله به مراتب افزایش داشته و تبعات اجتماعی و اقتصادی آن٬ غیر قابل جبران است.
منبع: سازمان نظام مهندسی ساختمان استان خراسان شمالی
