عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی دیدگاه های یک مهندس در مورد مقاوم سازی ساختمان‌ها
عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی بیان کرد: هزینه زیادی در یک کشور صرف ساخت‌وساز می گردد و لازم است آن را بعنوان یک «سرمایه» در نظر بگیریم و بصورت صحیح مدیریت کنیم. متأسفانه در کشور ما ساختمانی با عمر پانزده یا بیست و پنج سال را کلنگی محسوب می کنند، در حالی که در سایر کشورها این عدد به پنجاه و یا صد می رسد. مقاوم سازی کامل یک ساختمان تنها ده درصد به هزینه ساخت اضافه می کند.
به گزارش پایگاه خبری مهندسین نیوز – مرجع اخبار نظام مهندسی کشور،عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی بیان کرد: هزینه زیادی در یک کشور صرف ساخت‌وساز می گردد و لازم است آن را بعنوان یک «سرمایه» در نظر بگیریم و بصورت صحیح مدیریت کنیم. متأسفانه در کشور ما ساختمانی با عمر پانزده یا بیست و پنج سال را کلنگی محسوب می کنند، در حالی که در سایر کشورها این عدد به پنجاه و یا صد می رسد. مقاوم سازی کامل یک ساختمان تنها ده درصد به هزینه ساخت اضافه می کند.
دیدگاه های یک مهندس در مورد مقاوم سازی ساختمان‌ها
چرا ساختمان در ایران بیست و پنج ساله و در کشورهای دیگر صد ساله کلنگی می گردد؟
حسن جامی‌الاحمدی عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی، ادامه داد: ساخت و ساز یک امر کاملاً تخصصی است و مقدار زیادی از سرمایه یک کشور صرف ساخت‌وساز می گردد؛ طبق آمار، در استان خراسان رضوی بجز ساختمان های دولتی یا روستایی که زیر نظر وزارت مسکن و شهرسازی اجرا می گردند، حداقل ۴ میلیون متر مربع از طریق نظام مهندسی پروانه صادر می گردد که با احتساب هزینه متری ۱ میلیون و ۵۰۰هزار تومان، بطور متوسط ۶ هزار میلیارد تومان هزینه صرف ساخت‌وساز این منطقه می شود که در مقابل بودجه عمرانی استان رقم قابل توجهی است. بنابراین لازم است که ساخت‌وساز را بعنوان یک سرمایه در نظر بگیریم و آن را بصورت صحیح مدیریت کنیم.
جامی‌الاحمدی افزود: همچنین در ایران ساختمان هایی با عمر بیست و پنج و حتی پانزده سال را با عنوان ساختمان کلنگی نام می برند در حالی که در بسیاری از کشورها، نه فقط کشورهای پیشرفته بلکه در کشورهای در حال توسعه هم این عدد نزدیک به پنجاه و یا صد سال است و شاهد این هستیم که یک اتلاف بزرگ سرمایه در کشور اتفاق می‌افتد.
وی گفت: یکی از دلایلی که سبب بروز این امر می شود، اینست که افراد غیرمسئول و غیرمتخصص در امر ساخت‌وساز نقش دارند و دخالت افرادی به جز مهندسین در امر ساخت‌وساز از مهم ترین چالش های امروز مهندسان است. همچنین حضور این افراد موجب شده تا بازار کار برای خود متخصصان هم کاهش یابد.
جامی‌الاحمدی عنوان کرد: یکی از آسیب های دیگر حضور افراد غیرمسئول در این امر، کاهش اعتبار لازم حوزه مهندسی است و بعضی مهندسان دیگر رشته خود را صاحب مقام و منزلت اجتماعی نمی دانند تا جاییکه حتی بعضی از دانشجویان دانشگاه های برتر در رشته‌های مهندسی در سال سوم یا چهارم تحصیل از رشته خود انصراف می دهند و به رشته‌های پزشکی می پیوندند.
عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی گفت: یکی از مهم ترین اهداف ما در هشتمین دوره نظام مهندسی استان خراسان رضوی که یک تیم منسجم هم رأی آورده اینست که دست دلالان و افراد غیرمتخصصی را که وارد حوزه کاری مهندسان شده‌اند، کوتاه کنیم و با ایجاد یک اتاق شیشه‌ای و شفافیت لازم مسائل را جلو ببریم.
وی، در مورد معماری و شکل ظاهری ساختمان ها تصریح کرد: متأسفانه فرهنگ غربی و اروپایی در ساختمان سازی هم وارد شده و فرهنگ اصلی ایرانی اسلامی که از گذشته وجود داشته و به ما ارث رسیده را به حاشیه برده است.
جامی‌الاحمدی گفت: عالی ترین شورایی که در این حوزه فعال است، شورای عالی شهرسازی و معماری است که باید در این مسئله وارد گردد؛ نماینده شورای عالی معماری و شهرسازی در استان کمیسیون ماده ۵ است. متأسفانه بطور رسمی در قانون تعریف نشده که عضوی از نظام مهندسی در کمیسیون ماده ۵ باید حضور و حق رأی داشته باشد و صرفاً بعنوان مدعو می تواند حضور پیدا کند که حتی همین اتفاق هم در شهرستان ها رخ نمی دهد و فقط بطور محدود در مشهد اجرا می گردد.
وی افزود: همچنین در هیأت مدیره‌های گذشته نظام مهندسی استان تمرکز کار فقط بر روی رئیس و نواب بود و تفویض اختیار به حوزه های پایین تر کم‌تر صورت می گرفت؛ در این دوره تصمیم داریم با تفویض اختیار به سایر اعضا از هیأت رئیسه تمرکز زدایی کنیم و هیأت مدیره و رئیس به تصمیمات کلان تر همانند اصول شهرسازی و مهماری، طرح های خلاقانه و ارائه الگو به جامعه وارد گردند. متأسفانه این اتفاق در گذشته نیفتاده و هیأت مدیره دچار روزمرگی و کارهای جاری روزانه شدند و نتوانستند الگوهای موفقی را تهیه کنند و در اختیار مهندسان و مردم بگذارند تا استفاده گردد.
دیدگاه های یک مهندس در مورد مقاوم سازی ساختمان‌ها
جامی‌الاحمدی گفت: تصمیم‌گیری در مورد طرح های تفصیلی، هادی و جامع شهرها هم در کمیسیون ماده ۵ و تصمیمات کلی در مورد تغییرات شهری هم در شورایعالی شهرسازی و معماری انجام می شود و نمی گوییم افراد غیرمتخصص در کمیسیون ماده ۵ حضور دارند ولی متأسفانه در کشور ما افراد متخصص هم جزیره‌ای فکر می‌کنند و بعنوان مثال یک کارمند شهرداری، میراث فرهنگی و… تصمیماتی اتخاذ می کند که به نفع ارگان خودش پیش رود و جامع نگری کم تری رخ می دهد. از آنجایی که نظام مهندسی ارگانی است که نقش مستقیمی در مباحث مالی و مادی ساختمان ندارد، می تواند بعنوان یک نماینده جامع‌نگر در کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی شهرسازی حضور داشته باشد.
وی ادامه داد: در کمیسیون ماده صد هم برای هر مشکل ساخت‌وساز سعی می کنند جریمه‌ای در نظر بگیرند و با پرداخت پول مشکل حل گردد که متأسفانه این مسئله سبب شده شهرهای ما چهره زشتی به خود بگیرند و مداوم خلاف هایی صورت گرفته که با پرداخت جریمه رفع شده است. همچنین یکی از اشکالات کمیسیون ماده صد اینست که بعد از احداث ساختمان مسائل در کمسیون ماده صد مطرح می گردد که یکی از دلایل عدم تخریب ساختمان ها همین مسئله است، در حالی که با نیروهای توانمند شهرداری می توانند در همان ابتدای کار جلوی تخلف ها را بگیرند و نیازی نباشد تا بعد از ساخت‌وساز سرمایه عظیمی از مالک هدر گردد.
مقاوم‌سازی کامل ساختمان فقط حدود پانزده درصد هزینه بیش تری دارد نه ۲ برابر
جامی‌الاحمدی گفت: برخلاف تصور عمومی، مقاوم‌سازی ساختمان هزینه خیلی سنگینی مانند افزایش دوبرابری هزینه ساخت‌وساز ندارد و برای مقاوم سازی کامل نهایتاً بین ده تا پانزده درصد هزینه ساختمان افزایش می یابد و با این هزینه اطمینان می یابیم که برای شهروندان داخل ساختمان در صورت رخ دادن زمین لرزه، هیچ اتفاقی نمی‌افتد و شهروندان هم می توانند آسوده خاطر زیر یک سرپناه زندگی کنند.
وی افزود: همچنین هزینه‌های بعد از یک زمین لرزه در بعد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای یک دولت بسیار سنگین است و جا دارد دولت برای پیشگیری از این اتفاق تسهیلات بلاعوضی را برای مقاوم‌سازی ساختمان در اختیار مردم قرار دهد و نظارت های جدی هم در این مورد اعمال کند تا بعداً در مقابل حجم انبوهی از مشکلات و تخریب ها قرار نگیرد.
عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی تصریح کرد: بعضی از اقشار متوسط و ضعیف جامعه تمام سرمایه خود اعم از خودرو، طلا و … را می فروشند تا صاحب خانه شوند و ذهنیت افراد اینست که فقط صاحب یک سرپناه شوند و خیلی به کیفیت ساختمان نگاه نمی کنند؛ اتفاقاً برای چنین اقشاری که تمام سرمایه‌شان خانه‌شان است کیفیت باید اهمیت بیش تری داشته باشد چرا که در مقابل یک زمین لرزه تمام دارایی‌شان از بین نرود.
وی گفت: بنابراین افزایش ده تا پانزده درصدی هزینه برای مقاوم‌سازی باید جدی گرفته شود و حتی به افراد توصیه می کنیم بجای صد متر خانه ساختن، ده متر کم‌تر بسازند ولی آن پول را صرف مقاوم‌سازی ساختمان نمایند.
صداوسیما در حوزه ارتقا فرهنگ ساخت‌وساز وارد گردد
عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی گفت: طی سال های اخیر شاهد این بودیم که صدا و سیما در حوزه فرهنگ‌سازی راهنمایی و رانندگی با برنامه و عالی عمل کرد و علی رغم افزایش جمعیت و تعداد خودروها، تصادف ها کاهش یافته است و بیش تر قوانین راهنمایی و رانندگی مثل بستن کمربند ایمنی در جامعه رعایت می گردد. طبق همین اساس با توجه به این که سازمان نظام مهندسی سرمایه و بودجه فراوانی ندارد از صداوسیما تقاضا می کنیم در حوزه فرهنگ ساخت‌وساز هم وارد گردد تا با نگاه تخصصی به این امر، کیفیت این حوزه که از مهم ترین حوزه های زیرساختی کشور است، افزایش یابد.
وی افزود: در حوزه ساخت‌وساز کماکان اکثر ساختمان ها به همان روش سنتی اجرا می شود و به ندرت ساختمان هایی وجود دارد که از تکنولوژی روز استفاده کنند و متأسفانه در طی این سال ها یک الگوی اقتصادی قابل قبول و مقاوم را تهیه نکرده‌ایم که آموزش دهیم و الگوسازی کنیم تا در کشور اجرا گردد. مهندسین مجربی در کشور وجود دارند که در ساختمان های خصوصی‌شان طرح های خیلی خوبی اجرا می کنند و لازم است از این افراد حمایت گردد و به سایر سرمایه‌گذاران و مردم معرفی شوند تا طرح‌هایشان در جامعه تسری پیدا کند.
بین بافت فرسوده و تاریخی تفاوت است
عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی در مورد طرح جدید دولت در حوزه بازآفرینی مناطق فرسوده شهرها بیان داشت: این طرح نسبتاً خوبی است که پلاک ها تجمیع گردند و بافت فرسوده اصلاح گردد ولی نکته‌ای که وجود دارد اینست که بافت فرسوده با بافت های تاریخی و قدیمی با یک‌دیگر دیده شده‌اند.
وی افزود: منظور از بافت فرسوده، بافتی است که هیچ ارزشی از نظر تاریخی و معماری ندارد، نه این که یک بافت تاریخی با عناصر گران بها از نظر معماری، ارتباطات کوچه ها، فضاهای شهری و … را که از گذشته به ما ارث رسیده است، تخریب کنیم و ساختمان مدرن بسازیم. این بافت های تاریخی و ارزشمند را باید با مقاوم سازی حفظ کنیم؛ همانند بسیاری از شهرهای اروپایی که بافت اصلی و دویست ساله‌شان را حفظ کرده‌اند، داخل ساختمان ها را مقاوم کرده‌اند و ظاهر ساختمان با همان شکل قدیمی حفظ شده است.
جامی‌الاحمدی، ضمن بیان این مطلب که یکی از چالش های نظام مهندسی عدم اختیارات در بعضی از حوزه‌هاست، تاکید کرد: مثلاً شهرداری ها مسئول مدیریت شهری هستند اما از موارد در حوزه اختیارات شهرداری ها نیست؛ در نظام مهندسی هم همین مشکل وجود دارد و در حوزه مصالح ساختمانی، نظام مهندسی نقشی در تولید مصالح داخلی یا واردات خارجی ندارد و مهندسان نمی دانند تیرآهنی که از چین، اوکراین یا … وارد می شود دارای چه خصوصیاتی است و مهندسان هم نمی توانند در مقابل موج مالکان و بهره‌برداران قرار بگیرند.
وی گفت: باید گروه، ستاد یا کمیته‌ای متشکل از نظام مهندسی، استانداری یا فرمانداری، سازمان استاندارد، وزارت راه و شهرسازی و … تشکیل گردد تا بر تولید و واردات مصالح ساختمانی نظارت داشته باشند؛ در اینصورت می توانیم انتظار داشته باشیم مصالح خوب و مرغوب در ساختمان های کشور مورد استفاده قرار بگیرد.
جامی‌الاحمدی، در مورد عملکرد ناظرین سازمان نظام مهندسی ادامه داد: نظارت بر دو نوع است، یکی مهندسین ناظر بر ساختمان ها هستند و دیگری نظارتی است که سازمان نظام مهندسی بر روی ناظرین خودش دارد. در قسمت اول بطور نسبی عملکرد خوبی وجود دارد؛ نمی گوییم مشکلی نیست، همانطور که در هر حرفه و شغلی همانند پزشکی، معلمی، بازاری و … ممکن است افرادی وظیفه‌شان را صحیح انجام ندهند، در نظام مهندسی هم ممکن است افرادی به وظیفه خود درست عمل نکنند که تلاش داریم با نظارت سازمانی این مسائل را کاهش دهیم و افراد خطاکار را توبیخ و تنبیه کنیم. یکی از اهداف دیگر شفاف سازی ساز و کارهای سازمان برای کاهش همین مسائل است.
وی بیان کرد: کلاس های اجباری همانند آموزش و پرورش برای مهندس ها وجود ندارد و فقط هر چندسال که مهندس می خواهد ارتقا پایه دهد باید در تعدادی از کلاس ها شرکت کند و علی‌رغم این که علم بصورت سریع و مداوم در حال پیشرفت است و حتماً باید کلاس ها و دوره هایی برای مهندسان برگزار گردد، متأسفانه در این حوزه اقدامی صورت نگرفته است.
جامی‌الاحمدی خاطر نشان کرد: سعی می کنیم در این دوره سازوکارهای اجرایی شدن این مسئله را بررسی کنیم تا ابتدا بصورت تشویقی و سپس بصورت اجباری ببینیم چگونه می توانیم این کلاس ها را برگزار کنیم. همچنین اعتقاد داریم آموزش بصری از برگزاری کلاس تأثیر بیش تری دارد و قصد داریم بازدیدهای علمی از ساختمان ها و پروژه‌های بزرگ داشته باشیم.
وی در مورد عدم حضور افراد از شهرستان های استان در هفت دوره گذشته هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی عنوان کرد: جا دارد تشکر کنم از جامعه مهندسی که به بنده اعتماد کرده و رأی دادند تا بعنوان نخستین عضو از شهرستان های استان خراسان رضوی در هیأت مدیره حضور داشته باشم.
جامی‌الاحمدی یاد آور شد: سازمان نظام مهندسی استان حدود سی و هشت هزار عضو دارد که نزدیک به ۴ هزار نفر در شهرستان ها هستند. در گذشته تمامی اعضای هیأت مدیره نظام مهندسی استان از مشهد انتخاب می شدند و شهرستان ها به علت مسافت و راه دور زیاد نیاز نمی دیدند تا در هیأت مدیره حضور پیدا کنند ولی متأسفانه به علت گستردگی و حجم زیاد کارهای مشهد تمام فکر و انرژی اعضای هیأت مدیره به مرکز استان جلب می شد و آرام آرام، بویژه در دوره‌های اخیر شهرستان ها فراموش شدند و شهرستان ها بعنوان فرزند ناتنی نظام مهندسی دیده می شدند و این مسائل موجب شد تا اعضای استان ها تصمیم بگیرند عضوی در هشتمین دوره نظام مهندسی داشته باشند.
وی گفت: در شهرستان ها به علت تعداد کم تر مهندسین کارها هیلی راحت تر است و اقدامات خوبی در شهرستان ها صورت گرفته که خیلی از آن ها در مشهد اجرایی نشده است. همچنین به علت ارتباطات بهتری که در شهرستان ها وجود دارد، حتی پیگیری طرح‌های ملی بهتر دنبال می گردد.
عضو هیأت مدیره نظام مهندسی استان خراسان رضوی افزود: همچنین به علت اختلاف و تفاوت سلیقه‌ها در دوره‌های قبلی بسیاری از اقدامات خوب هم درگیر برخی حواشی می شد که خوشبختانه در این دوره یک لیست کامل از مهندسان رأی آورده‌اند و امیدوار هستیم بتوانیم عملکرد مطلوبی داشته باشیم.
منبع: ایسنا
مشاهده منابع آزمون نظام مهندسی
سوالات آزمون نظام مهندسی ترافیک
