قطار های سریع السیر
زيرساخت راه آهن پرسرعت به همراه قطارهاي ويژه پرسرعت تشكيل يك راه آهن پرسرعت قابل بهره برداري را مي دهند. قطارهاي پرسرعت با قطارهاي كلاسيك متفاوت هستندو ويژگي هاي منحصر به فردي دار ند. با توجه به اهميت قطارهاي پرسرعت در بهره برداري راه آهن پرسرعت این ارائه به این موضوع اختصاص داده می شود.
مقدمه
زيرساخت راه آهن پرسرعت به همراه قطارهاي ويژه پرسرعت تشكيل يك راه آهنپرسرعت قابل بهره برداري را مي دهند. قطارهاي پرسرعت با قطارهاي كلاسيك متفاوت هستندو ويژگي هاي منحصر به فردي دار ند. با توجه به اهميت قطارهاي پرسرعت در بهره برداري راه آهن پرسرعت این ارائه به این موضوع اختصاص داده می شود.
قطار های سریع السیر
تعاریف
عنوان تعاريف براي اين قسمت به كار رفته است ، چون تعريف واحدي براي عبارت راه آهن پرسرعت وجود ندارد. حتي كاربرد واحدي براي خود عبارت نيز وجود ندارد . در مواردي عبارت راه آهن فوق پرسرعت نيز براي مفهوم مورد نظر اين كتاب به كار مي رود. درهر صورت نبايد انتظار تعريف واحد و استانداردي داشت چون مفهوم مورد نظر ، پيچيده است و تعاريف، بسته به شاخص به كار رفته متفاوت است.
نظام مهندسی عمران آب و فاضلاب
منابع آزمون نظام مهندسی عمران نظارت پایه ۳
اتحاديه اروپايي طي دستورالعمل ۴۸/۹۶ تعريفي نسبتاً وسيع را ارائه داده است که سيستم هاي زيادي را تحت عنوان راه آهن پرسرعت قرار مي دهد. اما بايد تلاشهاي قابل ستايش برخي از راه آهن ها در ارائه راه آهن پرسرعت با وجود پايه زير ساختي قديمي مورد توجه قرارگيرد.
مزاياي قطارهاي پرسرعت
مزايا برای استفاده كنندگان:
- سرعت تجاري بالا
- تواترزياد
- دسترسي مناسب وراحت
- راحتي
- آزادي عمل
- كلزمان مسافرت
- قابليت اطمينان
مزاياي اجتماعي
- دارا بودن ظرفيت بسيار بالا
- آثار زيست محيطي
- كمك به توسعه اقتصادي
- توسعه محدوده حومه اي
- توجیه اقتصادی
- قطارهایپرسرعت در جا هایی که جمعیت بسیار زیاد است و سوخت نیز قیمت بالایی دارد، بهترین توجیه اقتصادی را دارد و از سایر سیستم های حمل و نقل مقرون به صرفه تر خواهد بود.
- فقط قیمت عامل برتری سیستم های پرسرعت به نسبت سایر سیستم های حمل و نقل نیست و مزایای دیگری نیز داردهرچند سرعت کمتری به نسبت هواپیما دارد، اما ایستگاههای در مرکز شهر واقع است برعکس فرودگاه ها که فاصله دور از شهر قرار دارند.
- یکی از جذابیت های قطارهای سریعالسیر نسبت به سایر روشهای حمل و نقل امکان استفاده از اینترنت و خطوط تلفن است.
فناوری ساخت
فناوری استفاده شده در سامانه ریلی مغناطیسی (اعم از خود قطار و ریل مورد استفاده)، شباهت چندانی به حمل و نقل معمول و سنتی ریلی ندارد. در حال حاضر دو نوع فناوری متمایز برای ساخت اینگونه قطارها مورد استفاده قرار میگیرد:
- تعلیق الکترومغناطیسی Electromagnetic Suspension یا EMS به نوعی فناوری اطلاق میشود که در آن آهنرباهای الکتریکی موجود در بدنه قطار به شکل مغناطیسی جذب ریل (که معمولا فولادی است) میشود.
- در تعلیق الکترودینامیک Electrodynamic suspension یا EDS، از آهنرباهای اَبَررسانای الکتریکی یا آهنرباهای دائمی بسیار قوی استفاده میشود. این آهنربا ها یک میدان مغناطیسی ایجاد می کنند و این میدان در سیم یا سایر رساناهای موجود در ریل، جریان الکتریکی القا میکند و باعث بوجود آمدن نیروی دافعه می شود
قطار های سریع السیر
نسل جدید قطارهای ما فوق صوت
- هایپرلوپ نسل جدیدی از فناوری حمل و نقل است که هدف آن ایجاد تحول و انقلابی نوین در زمینه حمل و نقل با سرعت بالا است. این فناوری اولین بار توسط ایلان ماسک، بنیان گذار شرکت های بزرگی از جمله تسلا موتورز، پیپل و اسپیسایکس ارائه و معرفی شد.
- فناوری هایپر لوپ در روستایی ۳۸۰ نفری در فرانسه توسط یک شرکت کانادایی که در بخش حمل و نقل ریلی فعالیت دارد آزمایش شد.
- قطار های این سیستم در شرایط خلأ و درون لوله با سرعت صوت (۱۲۲۰ کیلومتر در ساعت) حرکت می کنند.
قطار سریع السیر ایران
افتتاح قطار سریع السیر در ایران به سال ۱۳۵۵ شمسی خورشیدی برمیگردد. ابتدا سرعت آن ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت بود؛ اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی این عدد به ۲۵۰ افزایش یافت. البته باید اشاره کرد که یک پروژه جدیدی از قطار سریع السیر در مسیر تهران- قم –اصفهانشروع شده است و طراحی آن برای حصوله به سرعت ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت است و زمان سفر از تهران به اصفهان را به کمتر از ۲ ساعت تقلیل می دهد.
بزرگترین خط پر سرعت کشور در مسیر تهران اصفهان
تقریب۴۰ سال پیش ایده ایجاد قطار پرسرعت اصفهان – تهران شکل گرفت و توسط یک شرکت ژاپنی دنبال شد، اما بعد از مدتی این طرح به حال خود رها شد ، در سال۱۳۸۲ بار دیگر موضوع احداث آن از سرگرفته و از سال ۱۳۸۶ مسیر حرکت قطار تعیین شد.
از دولت دهم احداث قطار پر سرعت اصفهان- تهران شروع شد و قرار بود در سال ۱۳۸۹ به پایان برسد، اما با گذشت پنج سال و شروع به کار دولت یازدهم طرح مورد بررسی مجدد قرار گرفت و در اسفند ۱۳۹۳ توسط رییس جمهور بار دیگر کلنگزنی شد.