ضرورت تشکیل تالار گفتگوی معماری برای تعیین معیارهای ساخت و ساز

ضرورت تشکیل تالار گفتگوی معماری برای تعیین معیارهای ساخت و ساز ، نشست نقد نما و سیمای شهری معاصر یزد به همت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد برگزار شد

به گزارش پایگاه خبری مهندسین نیوز – مرجع اخبار نظام مهندسی، ضرورت تشکیل تالار گفتگوی معماری برای تعیین معیارهای ساخت و ساز ، نشست نقد نما و سیمای شهری معاصر یزد به همت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد برگزار شد

ضرورت تشکیل تالار گفتگوی معماری برای تعیین معیارهای ساخت و ساز

نشست نقد نما و سیمای شهری معاصر یزد به همت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان، ۳ شنبه ۷ اردیبهشت ماه برگزار و بر ضرورت ایجاد تشکیل نهاد «تالار گفتگوی معماری» برای تثبیت ملاک ها و ارزیابی‌های مورد قبول همه معماران تاکید گردید.
شهرداری یزد؛ سرپرست معاونت شهرسازی و معماری شهرداری یزد با طرح این سوال که آیا مدیران شهری لزوم کنترل و نظارت بر ساخت و سازها را احساس می کنند یا خیر گفت: دو راه پیش روی مدیریت شهری وجود دارد. یکی اینکه سازندگان را آزاد بگذاریم تا طبق جمع‌بندی خود از شرایط موجود و نیاز نمای مورد نظر خود را کار میکنند.
محمد مهدی شرافت گفت: روش دیگر کنترل و ضابطه‌مند کردن نمای ساختمان ‌ها است تا چنانچه معماران خلاقیتی دارند در چارچوب های مشخص کار کنند و قانونگذاران هم چهار چوب ها را برای آنها مشخص کنند.
شرافت به تشریح علل آشفتگی موجود در نمای ساختمانهای شهر یزد پرداخت و افزود: از یک طرف ضوابطی داریم که توسط کمیته‌ هایی نظیر سیما تدوین شده و طی چند سال فعالیت خود عملا هیچ نقش تعیین‌کننده‌ای در سیستم نداشته و از یک طرف طرح تفصیلی برای نماها تدوین می‌ کنیم در صورتیکه هیچ نظارتی در اجرای این قوانین وجود ندارد.
شرافت گفت: باید دید در وهله اول تصمیم به کنترل نمای ساختمانهای سطح شهر داریم و اگر تصمیم داریم چه روشی را برای این کار در نظر گرفته ایم. نکته مهم‌تر اینکه با توجه به ثبت یزد در فهرست جهانی یونسکو در برخورد با نمای ساختمان‌ها مانند کشورهای دیگر قاطع هستیم یا هیچ‌گونه ضوابط مشخصی وجود ندارد.
در ادامه این نشست، محمدرضا عالم رجبی با تاکید بر ضرورت تداوم برگزاری چنین نشست هایی، ادامه داد: البته این عنوان را برای چنین نشستهایی مناسب نمی دانم چرا که وقتی از نما صحبت می ‌شود یک وجه متناقض چندگانه دارد.
شرافت گفت: در حرفه معماری معمولا نما را بعنوان یک بحث جداگانه نمی بینیم در صورتیکه این قسمتی از اسناد و مدارک و یک دیدگاهی است که ما در نقشه ها ارائه می کنیم و چیزی نیست که بخواهیم آن را جدا کنیم.
عالم رجبی با اشاره به این دیدگاه مارکس که موجودیت انسان را تنها در جامعه می بیند، بیان کرد: سوال اینجاست که نقش منفعت جمعی را در این موضوع چطور می بینیم. اگر نقش منفعت جمعی شهر را ببینیم می توانیم این سوال را بپرسیم که آیا عزمی‌ برای تغییر در نمای ساختمانهای شهر وجود دارد که ضوابطی برای آن تعریف کنیم. و اینکه آیا می توان در طراحی نما تنها به سواد معماران بسنده کرد.
رجبی گفت: باید در مورد کلیه مسائل شهر ببینیم که آیا ضوابط و قوانین را می خواهیم داشته باشیم و آن را رعایت کنیم. وقتی از شهر پایدار و انسان محور صحبت می کنیم نمی توانیم فقط یک جنبه را ببینیم و بقیه ابعاد را کنار بگذاریم.
محمدرضا فهیمی بافقی بعنوان مجری این نشست با اشاره به اینکه شهر یک اتفاق کالبدی ماشینی نیست و در طراحی سیما و نمای شهری باید همه اقشار ‌و ذینفعان را در نظر گرفت، گفت: سوالی که مطرح شد این بود که آیا اساسا طراحی نما بطور کامل در اختیار طراحان معمار قرار دارد.
فهیمی تصریح کرد: بسیاری از معماران معروف و نامی جهان اساسا معتقدند که کار طراحی نما در ساختمان ها به هیچ عنوان کار معمار نیست و فضای معماری آن چیزی است که درون یک کالبد شکل می گیرد.
فهیمی افزود: در بسیاری مواقع مالکین از اساس میتوانند مهندس معمار را مشخص کنند و بگویند چه نوع نمایی را می پسندند و از نظر اقتصادی چه چیزی مناسب است. تا جایی که از معمار می ‌خواهند تیپ و الگوی مورد نظر خود را به ساختمان بخوراند که با این وجود نمی توان به سمت ظابطه‌مند شدن حرکت کرد.
رضا حاجی زینلی نیز با عنوان اینکه شاعرانه ترین تعریف از شهر آن است که ما را در آغوش کشد، تصریح کرد: سوال من این است که آیا شهر ما مصداق این تعریف است یا خیر و اگر این طور است در کدام قسمت ها صدق می کند.
زینلی با اشاره به اینکه زمانی شهر یزد مصداق بارز این تعریف شاعرانه از شهر بود، گفت: فکر می کنم جواب به این سوال می تواند راهگشای بحث نقد نما و سیمای شهری معاصر یزد باشد و اینکه چه باید کرد تا بتوانیم به این تعریف شاعرانه شهر برسیم.
زینلی با اشاره به اینکه بافت تاریخی یزد حرف اول را در دنیا می‌زند و هیچ جای دنیا این بافت را ندارد، گفت: شاید در بسیاری از شهرهای دنیا، تک بناهایی وجود داشته باشد اما بافت تاریخی در کم‌تر جایی وجود دارد. اما باید دید در بحث نما چه استفاده ای می توانیم از این بافت داشته باشیم.
زینلی از بحث «همجواری» بعنوان اصلی‌ترین نکته‌ای که باید در طراحی نما مورد توجه قرار بگیرد نام برد و گفت: در حال حاضر هم‌جواری هیچ معنایی در شهر یزد ندارد. وقتی در طراحی یک سازه، تمام کوچه از یک سری چاردیواری بدون هیچ‌گونه آستانه با خیابان و پیاده رو و حتی بدون فضای سبز، تشکیل شده طراح نمی‌تواند این همجواری را رعایت کند.
وی با تاکید بر اینکه باید قوانینی وضع گردد که الزام اجرایی داشته باشد، گفت: قوانین باید با توجه به حس تنوع طلبی تدوین شود و دست معماران را تا حدودی باز بگذارد اما الزام اجرایی هم داشته باشد تا همه مردم تکلیف خود را بدانند و یک چارچوب کلی و کارشناسانه به وجود بیاید که همه در همان چارچوب کلی کار خود را ارائه دهند.
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد نیز با عنوان اینکه در حوزه سیما و نمای ساختمان های شهر مهم‌ترین موضوع بحث ملاک‌های ارزیابی است، گفت: کار طراحی و اساساً کار طراح معمار در سطوح بالا دستورالعمل پذیر نیست.
سید منصور علاقه بند با اشاره به اختلاف سلیقه میان مهندسین معمار و نهادهای ذی نفوذ، افزود: در بسیاری از مسابقات کشوری طرحی که صاحب رتبه شده است در دوره بعد امتیازی نمی آورد و این به دلیل عدم ثبات ملاک ها است. بنابراین بین مهندسین معمار و نهادهای ذی نفوذ مهمترین و اصلی ترین موضوع تعیین ملاک های ارزیابی است.
علاقه بند، وجود یک مبنا و ملاک مشخص را عامل مهمی برای جلوگیری از برخوردهای سلیقه‌ای در تمام رشته‌های معماری مخصوصا سیما و منظر دانست و افزود: حتی اگر این مبنا و اصول در کتاب های نظری وجود دارد می بایست بر روی شهرها بنشیند و در عمل خود را نشان دهد.
وی با تاکید بر اینکه مدیریت شهری باید به سمت نهاد صنفی حرکت کند، ادامه داد: هر چند که اعضای این نهاد صنفی ممکن است در موضوعات با یک‌دیگر هم‌نظر نباشند اما باید به وفاق اجتماعی دست پیدا کنند چرا که اساسا جامعه‌ای پایدار است که وفاق اجتماعی داشته باشد.
علاقه بند با بیان اینکه جامعه معماری ما یک جامعه حرفه‌ای ناشناس با بحران مستندسازی است، توضیح داد: به این معنا که از سبک کاری یک‌دیگر اطلاعی نداریم بنابراین ابتدا باید جامعه حرفه‌ای معماری خود را از حالت نکره به معرفه در بیاورد که این امر نیاز به مستند سازی دارد.
وی یکی دیگر از نیازهای اصلی این جامعه حرفه ای را «گفتگو» عنوان کرد و گفت: البته شروع و گسترش «گفتگو»، نیازمند زیرساختهایی است. یعنی باید انتشار و برنامه مشخص داشته باشیم که لازمه این مهم، تشکیل نهاد «تالار گفت‌وگوی معماری» است تا این گفتگوها راجع به ملاک ها و ارزیابی‌های معماران شکل بگیرد.
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد با بیان اینکه صنف باید در مرحله بعد بر روی یک راه و روش دموکراتیک سلسله مراتبی توافق کند، گفت: این گروه معیار نه به منظور تفاهم بلکه برای توافق تشکیل می شود تا برای مثال اگر یک مدیر دولتی قصد ساخت ساختمانی غیر اصولی را داشت با استناد به معیارهای این نهاد در مقابل آن ایستادگی کرد.
وی گفت: بنابراین بعد از یک دوره مستند سازی و گفتگو در یک روش دموکراتیک سلسله مراتبی، تعیین گروه معیار برای نشان دادن نرم جامعه صنفی یک ضرورت است. گروه معیاری که حتی در صورت عدم مقبولیت، همه از آن‌ها تبعیت کنند و ملاک‌هایی تعیین کنند که تمام استان آن را بپذیرند.
علاقه بند در خاتمه افزود: پس از اینکه این گروه سطح بالا به تعیین ملاک های کیفی ارزیابی معماری که سیما و نما هم جزئی از آن است، پرداخت، به مرور شهر از حالت اغتشاش اجتماعی که در حوزه کالبدی وجود دارد خارج می‌شود و به یک نرم مطلوب و آرامش و زیبایی کلی دست پیدا می‌کند.
منبع: سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد