سهم۱۰درصدی مهندسان ناظر در بروز حوادث ساختمانی/ نقش گزارشهای مخدوش، مبهم و ناقص در محکومیت مهندسان
در پی انتشار گزارشی که محتوای آن نسبت به تبعات بیاطلاعی مهندسان ناظر از عدم بکارگیری مجری ذی صلاح هشدار داده شده بود، برخی از خوانندگان طی تماس تلفنی با این رسانه خواستار تهیه گزارش درباره ابعاد این مهم شدند.
به گزارش اخبار نظام مهندسی (akhbarmohandesi.ir)،طی گزارشی که اخیرا منتشر شد از قول برخی از مهندسان نوشته شده بود که سهل انگاری های مهندسان درعدم ارائه گزارش درباره پروژه هایی که فاقد مجری ذی صلاح هستند باعث خواهد شد که با بروز کوچکترین حادثه ساختمانی ،مهندس ناظر به عنوان متهم پایش به محاکم قضایی بازشود.سهم۱۰درصدی مهندسان ناظر در بروز حوادث ساختمانی
سهم۱۰درصدی مهندسان ناظر در بروز حوادث ساختمانی
از قرار معلوم ماهیانه به طورتقریبی ۱۰۰ فقره حادثه ساختمانی در تهران رخ می دهد که در ۸۰ درصدازاین موارد پای مهندسان ناظر به محاکم قضایی گشوده خواهد شد و در ۱۰ الی ۲۰ درصد نیز مهندس ناظر مقصر شناخته می شود و یا محکوم به پرداخت دیه و یا تحمل مجازات حبس خواهد شد.
ازقرار معلوم سهل انگاری مهندسان ناظر در تهیه گزارشهای تخصصی، دلیل اصلی متهم شناخته شدن مهندسان دراین پروسه است. به طوری که گزارشهای مخدوش، مبهم، کلی و نیز عدم ارایه گزارش به نهادهای ذی ربط شامل شهرداری، نظام مهندسی و نیز وزارت کار دلیل این مهم است و بر این اساس لازم است که مهندسان ناظر به آموزش گزارش نویسی تخصصی واشراف به قانون نظام مهندسی، مسوولیت خود در بروز حوادث ساختمانی را رفع کنند.
دراین زمینه محمد رضا یاسایی – رئیس کانون سراسری انجمن سازندگان مسکن وساختمان- با بیان اینکه اساسا مهندسان ناظر در واقع حکم دوربین مداربسته ساختمان را دارند و پایش ساختمان ازجمله وظایف اصلی آنهاست به صما گفت: اگریک پروژه ساختمانی فاقد مجری ذی صلاح باشد مهندس ناظر موظف است طبق مبحث دوم مقررات ملی ساختمان به مراجع مربوطه موضوع را گزارش دهد و اگرگزارش تخلف را به نهادی ذی ربط شامل شهرداری، نظام مهندسی و وزارت کار ارائه دهد دیگر از مهندس ناظر سلب مسئولیت میشود.
این فعال حوزه نظام مهندسی بابیان اینکه لازم است که مهندسان به قوانین نظام مهندسی اشراف داشته ابشند و قوانین مربوط را بدانند گفت: درصورتی که دریک کارگاه ساختمانی اتفاقی رخ دهد،بی اطلاعی ازقانون به هیچ وجه دلیل قانع کننده ای برای رفع مسوولیت از آنها نخواهد داشت.
وی در تشریح دلایل سهل انگاری برخی از مهندسان ناظر درارائه گزارشهای تخصصی به مراجع ذی صلاح گفت: مشغله، موکول کردن گزارش به آینده، سهل نگاری، بی اطلاعی از قانون نظام مهندسی و الزامات و مسوولیت های مهندسان ناظر در ارائه گزارش از جمله موارد اصلی است که باعث می شود مهندسان ناظر درارائه تخلفات گزارش که شاخصترین آن عدم بکارگیری مجری ذی صلاح در پروژه های ساختمانی است غلفت ورزند.
وی با تاکید براینکه در فرآِیند ساخت وساز معمولا شهرداریها درقبال گزارشهای مهندسان ناظرمبنی برعدم بکارگیری مجری ذی صلاح درکارگاه های ساختمانی رای دیوان عدالت را به عنوان مدرکی مبنی برعدم الزام قانونی بکارگیری مجری ذی صلاح عنوان می کنند این درحالی است که این امر گمراه کننده است چرا که پس ازاین رای وزارتخانه راه وشهرسازی با ابلاغیه بکارگیری مجری ذی صلاح درساختمانهارا مطابق قانون الزام آور اعلام کرد.
رئیس کانون سراسری انجمن سازندگان مسکن وساختمان با تاکید براینکه درچنین شرایطی کوچکترین خسارات جانی ومالی در پروژه باعث خواهد شد که پای مهندس ناظر به محاکم قضایی باز شود گفت درچنین شرایطی اولین سوالی که مهندسان ناظرپرسیده می شود این است که به چه دلیل فقدان مجری ذی صلاح در کارگاه ساختمانی را به مراجع ذی صلاح را گزارش نداده اید؟
یاسایی با تاکید براینکه این درحالی است که اگر مهندس ناظرگزارش خود را به صورت کامل به همه مراجع ذی مدخل داده باشد،با بروز حادثه ،مسوولیتی متوجه او نخواهد شد درهمین حال تاکید کرد:البته نباید تصور کرد که صرفا یک گزارش می تواند همه مسوولیتها را از مهندس ناظر رفع کند،چرا که ارایه گزارش می باید برمبنای اصولی کارشناسی باشد.
وی در پاسخ به این سوال که در استان تهران به صورت تقریبی ماهیانه چه تعداد پرونده ساختمانی تشکیل خواهد شد و سهم پرونده هایی که درآنها قصور مهندسان ناظر محرز می شود چه میزان است گفت: دراستان تهران به صورت تقریبی ماهیانه حدود ۱۰۰ فقره پرونده تشکیل می شود که حدودا هشتاد درصد ازاین موارد مهندسان ناظر پایشان به این پرونده باز می شود و در ۹ الی ۱۰ درصد موارد نیز به عنوان مقصر شناخته می شود.
رئیس کانون سراسری انجمن سازندگان مسکن وساختمان درتشریح دلیل اینکه مهندسان ناظر به عنوان مقصرشناخته می شوند گفت: دربسیاری مهندسان ناظر فقدان مجری ذی صلاح و بروز تخلف را یا اصلا گزارش نداده اند یا اینکه گزارشی مخدوش ،ناقص و مبهم داده اند که ازآنها سلب مسوولیت نشده است.
یاسایی با ذکرمثالی ادامه داد: به عنوان مثال شاهد آن هستیم که مهندسان ناظر در ارائه گزارش مربوط به فقدان ایمنی درکارگاه های ساختمانی به ارائه گزارشهای کلی گویی بسنده می کنند و این درحالی است که نحوه گزارش باید دقیق،کارشناسی و با ذکرجزئیات باشد.
وی با تاکید براینکه دربرخی از موارد نیز گزارش های ناقص نیز سبب ایجاد مسوولیت حقوقی برای مهندسان ناظر در زمان بروز حوادث ساختمانی می شود تاکید کرد : به عنوان مثال علی رغم اینکه براساس قانون نظام مهندسی ساختمان ،مهندس ناظر می بایست گزارش تخلف را به سه مرجع نظام مهندسی،وزارت کار،تعاون و رفاه اجتماعی ونیز شهرداری گزارش دهد ،اما درعمل ممکن است که فقط به یک یا دو فقره ازاین دستگاه ها گزارش دهد وهمین غفلت باعث ایجاد درد سربرای او می شود.
رئیس کانون سراسری انجمن سازندگان مسکن وساختمان با تاکید براینکه با توجه به آنکه حوادث جانی ساختمان به نوعی قتل شبه عمد محسوب میشوند وازاین منظر درمحاکم قضایی ،قاضی مختار است که مجازاتهای حبس برای مهندسان ناظر درنظربگیرد تاکید کرد: درحال حاضر نظام مهندسی هشداری به مهندسان ناظر برای به کارگیری مجری ذی صلاح درساختمانها داده است و این هشدار باعث میشود که ناظرها نسبت به وظایف خود حساس شوند و قطعا همین مساله حجم پروندهها کم میشود.
وی با بیان اینکه اما این پروسه به منزله کاهش صد درصدی سهم قصور مهندسان ناظر درحوادث ساختمانی نیست گفت: البته برای اینکه مهندسان پایشان به محاکم قضایی باز نشود،باید گزارش نویسی تخصصی را نیز آموزش ببیند چرا که گزارش های مخدوش برای آنها نمی تواند نقش بازدارنده ای را داشته باشد.
رئیس کانون سراسری انجمن سازندگان مسکن وساختمان با یادآوری این مهم که راهکار تهیه گزارشهای تخصصی ،آموزش این مهم ازسوی سازمانهای نظام مهندسی ساختانها است تاکید کرد: سازمان نظام مهندسی ساختمان می بایست با برگزاری کلاس های مختلف نسبت به برگزاری دوره های آموزشی گزارشنویسی به مهندسان ناظر اقدام کند تا آنها از ارائه گزارشهای ناقص،مخدوش ومبهم به سازمانه های ذی ربط خودداری کنند.
وی گفت: به عنوان مثال با توجه به اینکه نقش هریک ازارگانهای ذی ربط درحوزه ساخت وساز متفاوت است بنابراین گزارشهایی هم که به هریک ازاین ارگانها ارائه می شود نیزمی بایست متفاوت باشد.
وی تاکید کرد: به عنوان مثال با توجه به اینکه سازمان نظام مهندسی ساختمان نهادی است که قدرت اجرایی در توقف علمیات ساختمانی ندارد،مهندسان ناظر با تهیه گزارشی به این نهاد شرایطی را فراهم کند که این نهاد بازرسهای خود را برسرپروژه هایی که فاقد مجری ذی صلاح است اعلام کند تا آنها نیز با صحه گذاشتن براین مهم ،شهرداری را برای توقف کار مجاب کنند.
رئیس کانون سراسری انجمن سازندگان مسکن وساختمان درهمین حال تاکید کرد: البته تجربه ثابت کرده است که با یک دوره گزارش تخلف ازسوی مهندس ناظر،شهرداری اقدامی برای توقف کار انجام نمی دهد اما برای اینکه تبعات ناشی از بروز حوادث جانی و مالی کارگاه های فاقد مجری ذی صلاح متوجه مهندس ناظرنشود ،لازم است که طی دو مرحله این تخلف را گزارش کند.
منبع: صما
مرجع اخبار نظام مهندسی و آزمون نظام مهندسی
برای مشاهده مجموعه کامل اخبار نظام مهندسی کلیک کنید.
مجموعه کامل محصولات آزمون نظام مهندسی را در اینجا ببنید.