در این راستا توصیه می شود؛ اعضا محترم به مسائل حاشیه ای و فرعی نپرداخته و همگان همت و سعی خود را در جهت ارائه خدمت مطلوب تر به مردم و ارباب رجوع، هم‌چنین اعتلای جایگاه سازمان نظام مهندسی ساختمان استان و حرفه مهندسی بکار ببندند.

تلاش هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم نیز بعنوان نماینده همه اعضا در کلیه رشته ها به این امر معطوف است تا ضمن توجه به ظرفیتها و توانمندیهای موجود، با شناسایی فرصتها و تهدیدات پیش رو و بهره مندی از نظرات سازنده و در سایه همدلی، اتحاد و یکپارچگی اعضا و همراهی آنان مشکلات موجود را برطرف کند.

نظام‌نامه رفتار حرفه‌ای اخلاقی در مهندسی ساختمان

در بخش اول این نظامنامه تعاریف و اصطلاحات به کار رفته در نظام نامه در ۳ عنوان کلی اصول اخلاق حرفه ای در پنج بند، رفتار حرفه ای و عرف پذیرفته شده مهندسی تشریح شده است. در فصل دوم مصادیق رفتار حرفه ای اخلاقی در مهندسی ساختمان شامل رفتار عمومی در هفده بند، رفتار کارفرمایان، طرفهای قرارداد مهندسی و اشخاص در استخدام در پانزده بند و رفتار با اشخاص حقیقی و حقوقی همکار نیز در شش بند آمده است.

*فصل اول این نظام نامه به تعاریف اختصاص دارد. در این فصل آمده است:

عبارات و اصطلاحات بکار رفته در این نظام نامه دارای تعاریف زیر است؛

۱-۱. اصول اخلاق حرفه‌ای:

اصول اخلاق حرفه‌ای در ۵ اصل در تصویب‌نامه به شرح زیر مقرر گردیده است:

۱. رجحان منافع عمومی، حفظ محیط‌زیست، میراث فرهنگی و رعایت قانون بر منافع شخصی خود و صاحبان کار به هنگام تعارض منافع.

۲. انجام خدمات مهندسی به نحو حرفه‌ای و همراه با مراقبت و خودداری از اقدامی که با حقوق عمومی، صاحبان کار و اشخاص ثالث مغایرت داشته باشد.

۳. رفتار شرافتمندانه، مسئولانه، توام با امانت‌داری، رازداری، انصاف و حسن نیت و منطبق بر دانش حرفه‌ای در عرضه خدمات مهندسی در برابر صاحبان کار و خودداری از هر اقدامی که با منافع قانونی صاحبان کار مغایرت داشته باشد.

۴. احتراز از رفتاری که سبب لطمه به همکاران، سلب اعتبار اجتماعی یا وهن صاحبان حرفه مهندسی باشد.

۵. اجتناب از تکفل هم‌ زمان اموری که زمینه و موجبات نمایندگی یا قبول منافع متعارض را فراهم آورد.

۱-۲. رفتار حرفه‌ای: شیوه رفتار با کارفرمایان، مهندسان و بنگاه‌های حرفه‌ای مهندسی ساختمان، همکاران و اشخاص تحت مدیریت خود، جامعه و محیط‌زیست در انجام خدمات مهندسی و اخذ تصمیمات حرفه‌ای.

۱-۳. عرف پذیرفته ‌شده مهندسی: رویه یا نظر پذیرفته‌شده توسط خبرگان حرفه در یک‌رشته مهندسی که آن را به ‌عنوان رویه یا نظر موردقبول مهندسان آن رشته در اجرای فعالیت‌ های مهندسی براساس مقررات، ضوابط، الزامات، آیین ‌های کار و استانداردهای اجباری در عمل بکار گرفته باشند یا در مجامع مهندسی اعلام کرده باشند.

* فصل دوم این نظام نامه، که تحت عنوان مصادیق رفتار حرفه ای اخلاقی در مهندسی ساختمان شناخته می‌ شود در بخش اول خود به رفتار عمومی و در بخش دوم خود به رفتار با کارفرمایان، طرفهای قرارداد مهندسی و اشخاص در استخدام و در بخش سوم به رفتار با اشخاص حقیقی و حقوقی همکار اشاره دارد.

در بخش رفتار عمومی با اشاره به هفده بند کلی آمده است:

۱-۱-۲. رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای در انجام خدمات مهندسی و انجام آن‌ ها براساس قوانین و مقررات حرفه‌ای مهندسی ساختمان ازجمله رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی، الزامات مقررات ملی ساختمان، آیین کارها، آیین‌نامه ‌های لازم الرعایه و استانداردهای اجباری با رعایت عرف پذیرفته ‌شده مهندسی و خودداری از قبول هر درخواستی از هر مرجعی اعم از کارفرما یا ناظران عمومی و خصوصی که با اصول مزبور یا قوانین، مقررات، الزامات، آیین کارها، آیین‌نامه ‌ها و استانداردهای اجباری مغایرت داشته باشد یا احتراز از آن‌ها ملزم شده باشد.

۲-۱-۲. به کار گرفتن دقت، مهارت و دانش فنی لازم در انجام کار حرفه‌ای.

۲-۱-۳. پرهیز از توسل به روش‌ های متقلبانه، متخلفانه و مجرمانه برای کسب منافع مالی، امتیازات حرفه‌ای و سازمانی یا بدست آوردن پروانه اشتغال بکار حرفه‌ای و فعالیت یا هرگونه گواهی نامه صلاحیت در امور مهندسی و فنی برای خود یا دیگران.

۲-۱-۴. اجتناب از تاسیس موسسه، دفتر یا محل کسب و پیشه تحت هر نام برای انجام خدمات فنی و مهندسی بدون داشتن پروانه اشتغال به کار حرفه‌ای یا گواهی نامه صلاحیت لازم.

۲-۱-۵. خودداری از اعلام نظر تخصصی رسمی در زمینه‌ای که دانش و اطلاع کافی و ارزیابی دقیق از آن ندارد.

۲-۱-۶. اجتناب از تصدی همزمان مسئولیت در دو مرجع که یکی بر دیگری وظیفه نظارتی دارد و خود اظهاری در مواردی که احتمال تضاد منافع وجود دارد.

۲-۱-۷. راست‌گویی در اظهارات فنی و شهادت ‌ها یا گزارشات کتبی کارشناسی و کتمان نکردن واقعیت‌ های مربوط به آن.

۲-۱-۸. امانت‌داری و دقت در رسیدگی و تایید میزان کار درج‌ شده در صورت ‌وضعیت‌ها و صورت کارکردهای فنی و مالی.

۲-۱-۹. ندادن اجازه استفاده از نام، نشان، مهر، امضا، اعتبار، مدرک تحصیلی، پروانه اشتغال به کار حرفه‌ای خود یا شخص حقوقی وابسته به خود به شخص دیگر که از آن استفاده مغایر اخلاق یا قانون کند.

۲-۱-۱۰. قرار ندادن محصول کار حرفه‌ای خود در اختیار دیگری برای عرضه آن به نام طرف یا اشخاص ثالث.

۲-۱-۱۱. پذیرفتن مسئولیت محصول، خدمت و آثار کار حرفه‌ای خود و حرفه‌مندان تحت سرپرستی خود و امضای نقشه‌ها، مدارک و دستور کارهای فنی که انفرادی یا به‌ صورت گروهی به ‌منظور اجرا ارایه می‌ کند و پذیرش مسئولیت حرفه‌ای مشاوره‌های فنی و تخصصی رسمی خود ولو آن ‌که در قبال آن حق‌الزحمه دریافت نکند.

۲-۱-۱۲. پرهیز از دادن وعده‌های خلاف واقع و مغایر با اصول و استانداردهای خدمات حرفه‌ای به ‌منظور ترغیب کارفرمایان به واگذاری کار.

۲-۱-۱۳. پرهیز از اظهارات خلاف واقع، مبالغه‌آمیز یا گمراه‌کننده در بارع محصولات، سوابق، میزان تحصیلات و دانش مهندسی یا صلاحیت حرفه‌ای خود یا شرکا یا کارکنان موسسه یا مجموعه‌ای که در آن کار می ‌کند یا تشکل ‌های حرفه‌ای، علمی یا صنفی که در آن عضویت دارد یا انتشار آگهی تبلیغی خلاف واقع یا گمراه‌کننده در این زمینه ‌ها.

۲-۱-۱۴.خودداری از اغراق در مورد نوع مسئولیت خود در طرح ‌ها یا مشاغل قبلی و پیچیدگی فنی و تخصصی آن‌ ها و اظهار مطالب نادرست در باره استخدام‌کنندگان یا مستخدمان، همکاران، شرکا یا کارهای قبلی‌ خود در هنگام درخواست استخدام یا پذیرش تعهد حرفه‌ای.

۲-۱-۱۵. اعمال دقت و به‌کارگیری بیشترین دانش و تلاش خود و رعایت بی‌طرفی و اجتناب از اعمال تبعیض در صدور درست و واقعی تاییدیه ها و گواهی ‌ها و نگرفتن مال یا امتیاز خارج از ضوابط قانونی و عدم تبانی یا توسل به وسایل متقلبانه در انجام وظایف حرفه‌ای یا در ارایه تاییدیه یا ردیّه و مانند آن‌ ها در امور فنی و مهندسی.

۲-۱-۱۶. خودداری از استفاده غیرقانونی یا تبعیض‌آمیز از موقعیت ‌های شغلی و مناصب اداری و سازمانی در امور حرفه‌ای یا فنی یا غیر آن به نفع خود یا شخص دیگر یا علیه دیگری.

۲-۱-۱۷. اعلام وابستگی به یکی از طرف‌ های اختلاف یا داشتن جهات ردّ در سمت عضویت در شورای انتظامی نظام‌مهندسی ساختمان استان یا شورای انتظامی نظام‌ مهندسی ساختمان کشور یا کارشناسی، در صورت وجود، به طرف‌های اختلاف، قبل از ورود به رسیدگی یا پذیرفتن کارشناسی.

در بخش دوم از فصل دوم این نظام نامه که به رفتار با کارفرمایان، طرف های قرارداد مهندسی و اشخاص در استخدام اشاره دارد آمده است:

۱-۲-۲. پذیرفتن یا تعهد به انجام کار حرفه‌ای تنها در صورتی‌ که مهارت، صلاحیت حرفه‌ای، علمی و فنی، توان مدیریتی، جسمی و روانی، امکانات لازم و شرایط و اختیار قانونی برای انجام آن را دارا باشد و در صورتی‌ که در خلال انجام کار، یک یا چند شرط از شرایط مذکور را از دست بدهد یا مدت اعتبار پروانه اشتغال به کار یا سایر مدارک قانونی وی برای انجام آن کار خاتمه یابد یا از استفاده از آن محروم گردد، موضوع را بلادرنگ به کارفرما اعلام کند.

۲-۲-۲. پایبندی به انجام وظایف و تعهدات قانونی، قراردادی و عرفی خود در قبال کارفرما یا استخدام‌کننده خویش.

۳-۲-۲. احراز صلاحیت فنی، حرفه‌ای و انضباطی قانونی لازم در اشخاص به هنگام واگذاری کار حرفه‌ای به آنها.

۴-۲-۲ رعایت انصاف در توافق با کارفرما یا استخدام‌کننده خود، در باره حق‌الزحمه یا بهای خدمات حرفه‌ای و نیز در توافق با طرف‌های قرارداد خود به‌ عنوان کارفرما یا استخدام‌شدگان خود.

۵-۲-۲. خودداری از سوءاستفاده از اضطرار یا کم‌اطلاعی و بی‌اطلاعی کارفرما از قوانین، مقررات، وظایف مهندسان، استانداردهای خدمات و محصولات و گرفتن امتیاز یا حق‌الزحمه خدمات مهندسی بیش از عرف رایج از وی به نحو آشکار یا عرضه خدمات حرفه‌ای و محصول مهندسی پایین‌تر از استاندارد به وی.

۶-۲-۲. اجتناب از تحمیل هزینه ‌های غیرضروری به کارفرما، اعم از آنکه خود در آن ذی‌نفع باشد یا نباشد.

۷-۲-۲. اجتناب از مطالبه و دریافت هرگونه وجه یا امتیاز از کارفرما یا شخص دیگر در قبال خدمت حرفه‌ای معینی که برای وی انجام داده، مازاد بر آنچه به‌موجب قرارداد استحقاق دریافت آن را دارد.

۸-۲-۲. خودداری از قبول سمت یا وکالت یا نمایندگی، یا قبول انجام خدمت حرفه‌ای برای شخص حقیقی یا حقوقی که با کارفرما یا استخدام‌کننده کنونی وی در فعالیت ‌های مهندسی دارای تعارض منافع یا رقابت حرفه‌ای است، مگر بااطلاع کتبی قبلی و کسب موافقت کارفرما یا استخدام‌کننده خود.

۹-۲-۲. اطلاع دادن مواردی که بالقوّه با منافع کارفرما یا استخدام‌کننده وی در تعارض است یا بعداً متعارض خواهد شد، پیش از آغاز کار با آن‌ها.

۱۰.۲.۲ خودداری از ارایه خدمات یا مشارکت در ارایه خدمات مهندسی طراحی، محاسبه، اجرا در پروژه‌ای که از طرف کارفرما یا استخدام‌کننده خود مسئول بررسی، کنترل، بازرسی، تایید یا تصویب آن است.

۱۱-۲-۲ دادن آگاهی لازم و واضح به کارفرما یا استخدام‌کننده خود در باره شرایطی که قرار گرفتن او در آن شرایط می‌تواند بر قضاوت‌ مهندسی وی اثر گذارد یا از کیفیت خدمات‌ مهندسی وی بکاهد.

۱۲-۲-۲. عدم انتشار و افشا نکردن اطلاعاتی از کارفرما یا استخدام‌کننده خود که بمناسبت همکاری حرفه‌ای با آن‌ها به دست آورده، بدون موافقت آنها، مگر در موارد و حدودی که قانون و مقررات، وی را ملزم به افشای آن نزد مراجع ذی صلاح نموده باشد.

۱۳-۲-۲. اعلام موارد ناقض مقررات و مسئولیت‌های مهندسی در کاری که به او محول گردیده، هم‌چنین اقدام به رفع موارد نقض‌کننده مقررات و مسئولیت‌ های مذکور و در صورت اصرار کارفرما بر ادامه کار، کناره ‌گیری از ادامه آن کار و اعلام گزارش اقدامات خلاف به مراجع مربوط.

۱۴-۲-۲. عدم درخواست، دریافت یا قبول وجه یا امتیاز، به‌ صورت مستقیم یا غیرمستقیم، از دیگر اشخاص طرف قرارداد با کارفرما یا استخدام‌کننده خود یا نمایندگان یا جانشینان آن ‌ها، جز در مواردی که در قرارداد با کارفرما یا استخدام‌کننده خود تجویز و تصریح‌شده و قبل از اقدام به آنها اطلاع داده باشد.

پیام هیئت مدیره سازمان ساختمان نظام مهندسی ساختمان استان قم

۱۵-۲-۲.در صورت ورشکستگی شرکت تحت مدیریت خود، اعلان آن به شرکا، کارفرماها، طرف‌ های قرارداد و اشخاص تحت استخدام شرکت ظرف ده روز از وقوع آن.

در بخش سوم فصل دوم که به رفتار با اشخاص حقیقی و حقوقی همکار توجه کرده آمده است:

۱-۳-۲. اجتناب از رقابت ناسالم و غیرمنصفانه با مهندسان یا اشخاص حقوقی همکار خود که شامل موارد زیر است:

الف -تبانی با عوامل برگزارکننده و دیگر شرکت‌کنندگان در مزایده یا مناقصه برای اثرگذاری بر شرایط و قیمت برنده.

ب – دادن یا انتشار اطلاعات نادرست، توسل به فشار، تهدید و روش‌ های غیرمتعارف برای منصرف کردن یا حذف یا منع سایر حرفه‌مندان رقیب از شرکت در رقابت.

۲-۳-۲. اجتناب از ایجاد شرایط رقابت ناسالم و غیرمنصفانه بین حرفه مندان، در مقام کارفرما یا عامل وی از جمله از طریق:

الف- برگزاری مناقصه یا مزایده صوری برای طرح‌ ها یا خرید خدمات مهندسی.

ب- پنهان داشتن بخشی از اطلاعات از بعضی از شرکت‌کنندگان و دادن اطلاعات بیش تر به بعضی دیگر یا انتشار اطلاعات نادرست برای گروهی از علاقه ‌مندان شرکت در رقابت، به ‌صورت رسمی یا غیررسمی.

پ- نقض شرایط و مقررات قانونی و اعلام‌شده در تعیین برنده رقابت.

۳-۳-۲.مراعات کامل حقوق مالکیت معنوی اشخاص حقیقی یا حقوقی همکار و رقیب و پرهیز از معرفی محصول کار حرفه‌ای دیگران به نام خود، کارفرما یا موسسه خود و هر اقدامی که به حقوق مالکیت معنوی دیگران لطمه زند.

۴-۳-۲. خودداری از ارزیابی و قضاوت نادرست و غیرمنصفانه در باره خدمات حرفه‌ای اشخاص دیگر یا انجام هر اقدام یا بیان انتقاد خلاف واقع در مورد خدمات حرفه‌ای یا سلامت رفتار و شخصیت آنان به هر صورت، هم‌چنین طرح شکایت ‌های واهی علیه ایشان یا افشای آرای قطعی نشده محکومیت آنها به‌نحوی‌که سبب لطمه به آبروی حرفه‌ای، آینده شغلی یا وضعیت کاری آن‌ ها گردد.

۵-۳-۲. قرار ندادن واسطه‌ بین خود و کارفرما و پرداخت وجه، یا پذیرفتن تعهد یا دادن وعده برای بدست‌ آوردن کار مهندسی، جز در موارد قانونی مانند بازاریابی و وکالت.

۶-۳-۲. پرهیز از دادن هرگونه وجه، امتیاز، وعده، کمک به عوامل کارفرما برای بدست آوردن کار یا برای حفظ کار یا به دیگران برای به دست آوردن موقعیت‌ ها، مناصب و مشاغل مهندسی یا مدیریت‌های حرفه‌ای.

*فصل سوم این نظام نامه نیز به شیوه احراز نقض نظامنامه اختصاص یافته و در آن فصل میخوانیم:

رعایت رفتار حرفه ای اخلاقی موضوع این نظامنامه بوسیله تمامی اشخاص مشمول آن احراز شده تلقی می شود، مگر آنکه شورای انتظامی نظام مهندسی ساختمان استان یا شورای انتظامی نظام مهندسی ساختمان (کشور)، حسب مورد، متعاقب دریافت شکایت، بعد از سیر تشریفات قانونی نقض اداری آن را احراز و به آن حکم کرده و رای صادره قطعی شده باشد.

منبع: بنا نیوز

مشاهده منابع آزمون نظام مهندسی

خرید اینترنتی کتاب مباحث آزمون نظام مهندسی