هر آنچه بايد در مورد آزمون نظام مهندسي برق بدانيد

در یادداشت پیش رو، قصد داریم جزئیات کاملی از آزمون نظام مهندسی تاسیسات برقی را ارائه نمایم. برای این منظور ابتدا مفهوم کلی نظام مهندسی ساختمان بیان می شود. جزئیاتی از نحوه برگزاری آزمون نظام مهندسی تاسیسات برقی در بخش دوم ارائه شده است. در سومین بخش، منابع آزمون نظام مهندسی تاسیسات برقی (طراحی و نظارت) ذکر می گردد. مشخصه های موردنیاز برای شرکت در آزمون طراحی و نظارت تاسیسات برقی در بخش بعدی مورد بحث قرار می گیرد. در نهایت نیز راهکارهای بی نظیری برای مطالعه و موفقیت در آزمون مورد بحث قرار می گیرد.

در این یادداشت به معرفی کامل آزمون نظام مهندسی برق می پردازیم. برای این منظور اطلاعات کاملی از جمله، دلیل برگزاری آزمون، رشته هایی که می توانند در این آزمون شرکت کنند، منابعی که از آنها سوال طرح می شود، زمان برگزاری آزمون، تعداد سوالات آزمون و شرط قبولی در آن، چگونگی قبولی در آزمون و در نهایت مقدار درآمد و چگونگی اخذ پروانه به صورت کامل تشریح می شود.

هر آنچه بايد در مورد آزمون نظام مهندسي برق بدانيد

۱) هدف از برگزاری آزمون

هدف از برگزاری آزمون نظام مهندسی، سنجش داوطلبان برای اعطای صلاحیت های مهندسی برای فعالیت در بازار ساختمان است. به بیان ساده تر، از مهندسین آزمون نظام مهندسی گرفته می شود و در صورت قبولی در آن، به آنها «پروانه اشتعال به کار مهندسی» داده می شود و می توانند در حوزه تخصصی خود، یعنی در بخش تاسیسات الکتریکی ساختمان، طراحی و نظارت انجام دهند.

۲) اطلاعات آزمون

آزمون نظام مهندسی برق، در دو صلاحیت طراحی و نظارت برگزاری می شود، یعنی داوطلبان می توانند، در صورتی که مدارک تحصیلی شان مجاز برای هر دو صلاحیت باشد، در هر دو صلاحیت طراحی و نظارت شرکت کنند.

 ۲-۱) شرایط شرکت در آزمون

الف) سابقه کار: منظور از سابقه کار در آزمون نظام مهندسی، گذشتن مدت زمان مشخصی از مدرک تحصیلی است؛ افراد بعد از گذشت ۳ سال از مدرك كارشناسی یا ۲ سال از مدرك كارشناسی ارشد و یا ۱ سال از مدرك دكترای خود می توانند در آزمون نظام مهندسی شركت كنند. به جز این نیاز به سابقه کار خاصی نیست. برای داوطلبان کارشناسی ناپیوسته، هر ۵ سال فاصله بین مدرک کاردانی و کارشناسی معادل یک سال کارشناسی در نظر گرفته می شود. مثلا فردی در شهریور ۹۳ مدرک کاردانی و در مرداد ۹۶ مدرک کارشناسی خود را اخد کرده باشد، بین دو مدرک کاردانی و کارشناسی ۳۵ ماه فاصله بوده که تقسیم بر ۵ شده و برابر ۷ ماه کارشناسی می گردد. یعنی به جای اینکه ۳ سال (۳۶ ماه)، کافیست ۲۹ ماه از تاریخ اخذ مدرکش گذشته باشد.

ب) مدارک تحصیلی مجاز: مدارک تحصیلی مجاز برای دو صلاحیت طراحی و نظارت در جدول زیر مشخص شده اند (علامت های * و – به ترتیب مجاز و غیرمجاز است). رشته های اصلی می توانند هم در آزمون طراحی شرکت کنند و هم آزمون نظارت، رشته های مرتبط صرفا در آزمون نظارت می توانند شرکت نمایند.

داوطلبانی که مدرک کارشناسی ناپیوسته دارند:

اگر کاردانی در رشته‌های اصلی رشته مقطع کارشناسی باشد، کد رشته اصلی محسوب می شود؛ مثلا کاردانی: الکتروتکنیک و کارشناسی: قدرت

اگر کاردانی در رشته‌های مرتبط با رشته مقطع کارشناسی، کد رشته مرتبط محسوب می شود؛ مثلا کاردانی: ابزار دقیق و کارشناسی: قدرت

اگر کاردانی در سایر رشته‌های هفتگانه ساختمان، کد رشته مرتبط محسوب می شود؛ مثلا کاردانی: عمران و کارشناسی: قدرت

اگر کاردانی در رشته‌های غیرمرتبط با رشته‌های هفتگانه ساختمان، نمی توانند شرکت کنند محسوب می شود؛ مثلا کاردانی: کامپیوتر و کارشناسی: قدرت.

داوطلبانی که در مدرک تحصیلی شون عناوین علمی-کاربردی و یا تکنولوژی دارند، در صورتی که کد باشند تنها پایه ۳ نظام مهندسی طراحی دریافت کرده و امکان ارتقا پایه ندارند، برای صلاحیت نظارت مشکلی برای ارتقا پایه ندارند.

۲-۲) منابع آزمون

منابع آزمون نظام مهندسی برق عبارت است از:

۲-۳) تاریخ ثبت نام و برگزاری

آزمون معمولا سالی دو بار برگزار می شود، هر چند که شاید فاصله بین دو آزمون بیش از ۶ ماه شود. آزمون نظارت پنج شنبه بعد از ظهر و آزمون طراحی، جمعه صبح برگزار می شود. ثبت نام آزمون هم حدود ۲ ماه قبل از آزمون انجام می شود. برای اطلاع از تاریخ ثبت نام آزمون نظام مهندسی کلیک کنید.

۲-۴) تعداد سوالات و شرط قبولی

تعداد سوالات هر دو صلاحیت طراحی و نظارت ۶۰ تا است. مدت زمان پاسخگویی به سوالات در آزمون های طراحی و نظارت به ترتیب ۱۸۰ و ۱۵۰ دقیقه است. برای قبولی داوطلبان باید ۵۰% درصد سوالات را صحیح جواب دهند، آزمون دارای نمره منفی بوده و هر سه جواب غلط، یک پاسخ درست را حذف می کند.

۲-۵) نحوه ثبت نام

سایت ثبت نام آزمون نظام مهندسی همان سایت دفتر مقررات ملی ساختمان است، برای آموزش نحوه ثبت نام، حتما راهنمای ثبت نام آزمون نظام مهندسی را مشاهده کنید.

۳) نحوه قبولی

هر چند دفتر مقررات ملی، منابعی را برای مطالعه و قبولی در آزمون معرفی کرده است، اما خواندن و تسلط کامل به این منابع نه لازم است و نه کافی؛ یعنی تسلط کامل به این منابع نه امکان پذیر بوده و نه اینکه تسلط کامل به معنای قبولی است چند نکته بسیار مهم را باید برای مطالعه آزمون نظام مهندسی درنظر گرفت:

• تمامی منابع معرفی شده برای آزمون نظام مهندسی برق، صرفا منبع آزمون برق نبوده و منبع رشته های دیگر نیز محسوب می شود، پس بسیاری از قسمت های مباحث (بویژه مباحث ۱، ۲، ۳، ۱۲، ۱۹، ۲۱ و ۲۲) اساسا منبع سوال آزمون برق نبوده و سوال از آن طرح نمی شود.

راهکار: استفاده از «کتاب میکرو تاسیسات برقی» (طراحی-نظارت) که خلاصه ای از این منابع داشته و «کتاب واژگان کلیدی تاسیسات برقی»(طراحی-نظارت) که دارای کلیدواژه منابع مذکور است.

• از بسیاری از بخش های منابعی مانند نشریه ۱۱۰ و راهنمای مبحث ۱۳ تاکنون سوالی طرح نشده و می توان گفت از اهمیت کمتری نسبت به سایر قسمت ها برخودار بوده و بهتر از زمان و انرژی صرف جاهایی شود که احتمال طرح سوال از آن است؛ مثلا تاکنون هیچ سوال از جلد دوم نشریه ۱۱۰ (با بیش از ۴۰۰ صفحه) طرح نشده است.

راهکار: استفاده از «کتاب تاسيسات برق پلاس» (طراحی و نظارت) که خلاصه ای از منابع مذکور را دارد. برای صلاحیت های طراحی و نظارت به ترتیب «کتاب راه آزمون نظام مهندسی-طراحی» و «کتاب راه آزمون نظام مهندسی-نظارت» قابل استفاده است.

• جزئیات کامل (مثل فرمول، شکل و …) بسیاری از سوالات در منابع نبوده و باید برای پاسخ به آنها به سوالات سالهای قبل مراجعه کرده و درسنامه های مرتبط را مطالعه نمود.

راهکار: به منظور ارائه یک منبع مطمئن برای چنین سوالاتی که بسیار مهم و تاثیر گذار است برای هر دو صلاحیت طراحی-نظارت «کتاب درسنامه و پرسش‌های طبقه‌بندی شده آزمون نظام مهندسی تاسیسات برقی» و «فيلم آمادگي آزمون نظام مهندسي تاسيسات برقي» پیشنهاد می شود. البته صلاحیت طراحی به صورت اختصاصی «کتاب راه آزمون نظام مهندسی-طراحی» و «فیلم آمادگی آزمون نظام مهندسی برق-طراحی» و برای صلاحیت نظارت به صورت اختصاصی «کتاب راه آزمون نظام مهندسی-نظارت» و «فیلم آمادگی آزمون نظام مهندسی برق-نظارت» قابل استفاده است.

البته مجموعه محصولاتی به صورت بسته های آموزشی ارائه می شود که علاوه بر جامع بودن امتیازات ویژه ای از جمله، تخفیف، تضمین قبولی، تضمین کیفیت، پرداخت اقساطی و آپدیت رایگان دارند.

۴) بعد از قبولی

معمولا سه تا شش ماه بعد از اعلام نتایج آزمون نظام مهندسی لیست افراد قبول شده به سازمان های نظام مهندسی استان ها ارسال می شود. داوطلبان قبول شده می توانند اقدام به دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی کنند.

   ۴-۱) مدارک اخذ پروانه

مدارک لازم برای اخذ پروانه اشتغال به کار مهندسی عبارتند از:

• ثبت درخواست عضویت
• ارائه تصویر کارنامه و شماره سریال قبولی در آزمون نظام مهندسی
• تصویر مدارک تحصیلی برابر اصل شده
• تصویر شناسنامه و کارت ملی برابر اصل شده
• ۲ قطعه عکس رنگی شش در چهار با زمینه سفید
• نمونه فرم مهر و امضا

۴-۲) درآمد

تعرفه خدمات مهندسی، هر سال توسط هیات مدیره نظام مهندسی هر استان محاسبه و در سایت سازمان درج می شود، حق الزحمه ناظران بیش از طراحان است. شما با مراجعه به سایت سازمان استان می توانید از حق الزحمه سال جاری مطلع شوید. حداکثر متراژ مجاز برای امضا در یک سال، ۸۰۰۰ مترمربع بوده، با ضرب حق الرحمه در ۸۰۰۰، حداکثر درآمد سالانه یک ناظر یا طراح مشخص می شود. به عنوان نمونه، تعرفه خدمات مهندسی رشته تاسیسات برقی در سال ۹۷ استان تهران به ریال برابر است با:

۴-۳) ارتقا پایه

نظام مهندسی دارای چهار پایه ۱، ۲، ۳ و ارشد است. برای ارتقا پایه دو مورد نیاز است: سنوات و دروه. برای ارتقا از پایه ۳ به ۲، نیاز به ۴ سال، از پایه ۲ به ۱، نیاز به ۵ سال و از پایه ۱ به ارشد نیاز به ۷ سال است. همچنین برای هر هر ارتقا پایه هم نیاز به دوره هایی هست که باید نمره قبولی از آنها اخذ کرد. داشتن مدرک کارشناسی ارشد، امکان تعجیل در اخذ پروانه را فقط برای یک سال (در مجموع کل پایه ها و نه برای هر پایه) فراهم می آورد.